Dardenne Kardeşlerin Öfkeli Çığlığı

Jean-Pierre Dardenne ve Luc Dardenne kardeşlerin son filmi ‘Tori ve Lokita’ siyahi bir genç kızın endişeli donuk yakın planı ile açılıyor. Batı Afrika’nın Fransız sömürgesinden ya da şimdiki adıyla Benin’den kaçıp Belçika’nın Liège kentine kapağı atmış olan Lokita, reşit olma yaşına yaklaşmanın gerginliği içinde ‘Göç İdaresi’ görevlisinin sorularını yanıtlamaktadır. Lokita’nın oturma izni alabilmesi, bir göçmen yerleştirme merkezinde birlikte kaldığı 12 yaşındaki Tori’nin kardeşi olduğuna görevliyi ikna etmesine bağlıdır. Geldikleri ülkenin geleneklerine göre annesi doğum sırasında hayatını kaybettiği için büyücülükle suçlanarak yetimhaneye verilmiş ve kötü muameleden geçmiş Tori’ye izin vardır, ancak vakti geldiğinde Lokita’nın ülkesine geri gönderilmesi an meselesidir. Ne var ki Tori, Lokita’nın gerçek kardeşi değildir. Göçmen teknesinde azgın suların ortasında birbirlerine kucak açmış, karaya ayak bastıkları Sicilya’dan Belçika’ya insan kaçakçıları aracılığı ile ulaşmışlardır. Kameranın sabit kaldığı 3 dakikalık sorgu sekansında Tori’nin kardeşi olduğuna ikna için çabalar Lokita. Tek isteği kağıtlarını aldıktan sonra kardeşten öte bellediği küçük Tori ile birlikte bir eve çıkmak, o eğitimini sürdürürken kendisi hizmetçilik yaparak onurlu bir yaşam sürdürebilmektir.

Onurlu diyorum çünkü ikili halihazırda baskı ve tehdit altında yaşamaktadır. Bir yandan, İtalyan pizzacının alt katında uyuşturucu pazarlayan ve Lokita’yı taciz etmekten geri durmayan Betim’in torbacılığını yaparlar. Öte yandan, onları buraya getiren Afrikalı insan kaçakçılarının bitmez tükenmez avantalarına yetişmeye çalışırlar. Arnavut mafyası ile çalışan Betim, çok gizli bir haşhaş üretim deposunda tek başına hiç dışarı çıkmadan 3 ay süreyle çalışması karşılığında genç kıza sahte oturma izni belgesi vadeder. Bu teklifi çaresizce kabûl ederler. Ancak, uzunca bir süre birbirlerinden ayrı kalmak zorunda olacakları süreçte işlerin yolunda gitmesini ne kadar arzu etsek de mutlu son hiç de olası değildir.

Geçtiğimiz yıl Cannes Film Festivali’nin 75. Yılı özel ödülünü almış olan Dardenne kardeşlerin göçmen sorununa el attıkları en sert filmleri ‘Tori ve Lokita’. Ana karakterlerin iki savunmasız çocuk olması öfkelerinin daha da güçlü bir çığlığa dönüşünün nedeni belli ki. İki çaresizin İtalya’da kaldıkları süreçte öğrendikleri tekerlemeli çocuk şarkısı (Alla Fiera dell’est..) film boyunca tekrarlandıkça yürek burkuyor. Ya da Tori’nin uykuya dalmadan Lokita’nın ona söylediği kendi dillerindeki ninniye ne demeli. Lakin Dardenne’lerin sinemasında duygu sömürüsüne yer yok. Hatta dur durak bilmeyen bir kamera çalışmasıyla sınırı zorlayan tür sineması kalıplarına da yüz vermiyorlar. Onların derdi finaldeki duygulu mesaj ile soğumuş kalplere seslenebilmek. Yoksulluğa ve yalnızlığa terkedilmiş, kamu görevlisinden insan kaçakçılarına güçlünün güçsüzü ezdiği bu acımasız dünyada yalnız ve yoksul çocukların seslerini duyurmak tek dertleri. Usta sinemacıların büyük keşifleri olan Pablo Schuls (Tori) ve Joely Mbundu’nun (Lokita) üstün yorumlarıyla yürekleri daha bir acıtan yılın gösterime giren en iyi filmlerinden birine dönüşüyor kardeşlerin öyküsü. Kaçırmamaya çalışın.

(02 Haziran 2023)

Ferhan Baran

ferhan@ferhanbaran.com

23. Uluslararası Frankfurt Türk Film Festivali’nin Programı Belli Oldu

23. Uluslararası Frankfurt Türk Filmleri Festivali’nin hazırlıkları devam ediyor. 11 – 16 Haziran 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilecek festivalin programı açıklandı. 12 Haziran’da verilecek olan Yaşam Boyu Başarı Ödülü’nün bu yılki sahipleri, 1996 yılında Eşkıya filmindeki Keje rolüyle büyük başarı elde eden Sermin Hürmeriç, Tepenin Ardı isimli sinema filminde oynadığı rol ile En İyi Erkek Oyuncu seçilen Tamer Levent ile Türk kökenli Alman oyuncu Tayfun Bademsoy olacak. Vefa ödülleri ise bu yıl 2008 yılında aramızdan ayrılan oyuncu Suna Pekuysal ile 2000 yılında vefat eden oyuncu Ergün Köknar’a verilecek. Vefa ödülleri, sanatçı çiftin oğulları Sait Ali Köknar’a takdim edilecek.

Korkut Akın Yazıyor: Savaş Atı: Kimdir Kaybeden?

Bir filmi izlerken, beyazperdeye yansıyanları kendinizle özdeşleştir(e)miyorsanız ya da süzemiyorsanız hem istenilen keyfi alamaz hem de filmin mesajını okuyamazsınız. Bu bir tehdit ya da sınırlama değil, ama ister istemez kendinizle bağ kurduğunuzda önünüzdeki perde daha geniş ve daha derinlikli oluyor. Ne bileyim, bana öyle geliyor. “Savaş Atı” (War Pony) aslında bir yaşam öyküsü, hayat kavgasını izliyoruz. Doğaldır ki … Devamı… »

Örümcek Kulübüne Hoş Geldiniz

Örümcek-Adam animasyon serisinin ilki büyük beğeni ile karşılanmış ve uzun metraj canlandırma kategorisinde Oscar dahil 80 küsur ödülle kucaklaşmış olan devam filmi ‘Örümcek-Adam: Örümcek Evrenine Geçiş / Spider-Man: Across the Spider-Verse’ dış sesin ‘Bu sefer farklı bir şey yapalım’ sözleriyle açılıyor. ‘Hayat ona sert vurdu, tek ona değil tabii. Sonra yalnız kaldı, bir tek o değil tabii’ diye devam ediyor. Gerisini bildiğimizi sanıyor muşuz ama bilmiyor muşuz! Serinin bu defa değişen üçlü yönetmen ekibi (Joaquim Dos Santos, Kemp Powers ve Justin K. Thompson) ile büyük emek vermiş animasyon takımı, kuşaklar boyu hayranlarını peşinden sürüklemiş Marvel aleminin bu en duygusal, en kırılgan süper kahramanı hakkında söylenecek yeni şeylerin olduğunu dış ses aracılığı ile böyle haberliyor.

Aslına çok daha uyumlu bir biçimde çizgi karakter olarak karşımıza çıkmasıyla birlikte hem öykü çeşitliliğinin hem de görselliğin çıtasını yükselten ilk filmde (Örümcek-Adam: Örümcek Evreninde / Spider-Man: Inside the Spider-Verse) bunun başarılı bir örneğini izlemiştik. Serinin ikinci bölümü görsellik ve hikâye anlatımında sınırları daha da zorlayan, ilkinden de başarılı bir çalışma olmuş. İlk filmin sonunda kendi evrenine dönüş yapan örümcek kız Gwen Stacy, hem çoklu evrenin geleceğini tehdit eden (Kingpin’in sebebi olduğu) büyük çarpışmanın yaralarını sarmaya hem de dünyamızın halihazırda rüştünü ispat etmiş tek örümcek adamı olan Miles Morales’i görmek için Brooklyn’e dönüş yapıyor. Alchemax’daki işini, ailesini ve yüzünü kaybeden ve bundan Miles’ı sorumlu tutan öykünün yeni kötü adamı Spot ile kapışıyorlar önce. İkili daha sonra, Miles’ın ısrarıyla, Spot’un çoklu evrende açtığı ve açmaya devam edeceğini duyurduğu geçitlerden paralel evrene süzülerek Örümcek Kulübü’ne kapağı atıyor. Rahmetli Stan Lee ile Steve Ditko’nun yaratıcısı olduğu ve yıllar içinde çoklu karakterlere dönüşen örümcek adamlar (ve de kadınlar) toplumunda Miles yalnız değildir artık. Ancak bir hayat bağı ile hepsinin yaşamı birbirine bağlıdır. Hikâye değiştiği anda paralel evrenlerdeki akışlar bozulup tüm boyutlar çökecektir. Lakin komiser babası tehdit altında bulunan Miles kalıpları yıkmaya, hikayeyi kendi istediği şekilde yazmaya kararlıdır.

Böylesine dur durak bilmeyen bir tempoya ve karakter çeşitliliğine sahip çılgın bir hikâyeyi okumak yerine izlemeye ve perdedeki coşkun enerjinin bir parçası olmaya davet ediyorum sizleri. Alabildiğine yaratıcı bir biçimde kaleme alınmış senaryosu, zekâ ürünü espriler, ince bir mizah, ayrımcılığa dair dayanılmaz bir sosyal hiciv içeriyor bu devam filmi. Dudak uçuklatan canlandırma çalışması, renkler ve gölgeler, çizgi roman karesindeki üst yazılar, çılgın detaylar, kendi kinetik gerçekliği dahilinde tüm aksiyon sekansları, duygusallıktan hiç de geri durmayan gerçek olmayan evrenin ‘çok gerçek’ anlatısına hizmet ediyor. Filmin belki de tek kusuru Brooklyn’e dönüş macerasının yarıda kesilmesi olmuş. 2 saat 20 dakikalık film çizgi roman geleneğine uygun olarak ‘Devam Edecek (To Be Continued)’ ibaresi ile noktalanıyor. Çizgi roman tutkunu olduğumuz çocukluk günlerimizde en heyecanlı yerinde kesilen maceranın devamı için bir hafta sonrasını iple çekerdik. Bu maceranın final bölümünün 29 Mart 2024’te gösterime gireceği duyuruldu. Beklemeye değer.

(01 Haziran 2023)

Ferhan Baran

ferhanbaran@gmail.com

2. Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları

Sinematek/Sinema Evi ve Sinema Adası işbirliğiyle düzenlenen II. Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları, üç gün boyunca senaryonun fikir sürecinden fon bulmaya, yönetmenin oyuncu seçiminden yapımcılar için yeni dağıtım ve pazarlama stratejilerine uzanan süreçlerine ve kısa film yapımından dijital kanallara yönelik içerik üretimine kadar farklı başlıkları kapsayan paneller, söyleşiler ve atölyeler düzenlenecek. 02 – 04 Haziran 2023 tarihlerinde her gün 10:00 ile 18:00 saatleri arasında gerçekleşecek Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları’nda 16:45 ile 18:00 saatlerindeki etkinliklere ücretsiz katılım sağlanabilecek.

2. Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları yazısına devam et

Feminist, Aktivist Sinemacı Mania Akbari, Sinematek / Sinema Evi’ne Konuk Oluyor

Sinematek / Sinema Evi’nin İran’daki özgürlük mücadelesi ile dayanışma göstermek ve kadınların başlattığı isyanda feminist direnişin etkisine dikkat çekmek amacıyla 26. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali ve Another Gaze / Another Screen işbirliğiyle hazırlayıp sunduğu İranlı Kadınlar Konuşuyor: Tarih, Sanat, Direniş programı devam ediyor. Program kapsamında yönetmen Mania Akbari, 04 Haziran 2023 Pazar günü Bedenin Ötesi başlığında bir konuşma yapacak.

Feminist, Aktivist Sinemacı Mania Akbari, Sinematek / Sinema Evi’ne Konuk Oluyor yazısına devam et

Kaan Turgut, Maske Performansıyla Hayran Bırakacak

Genç ve başarılı oyuncu Kaan Turgut’un başrolünü üstlendiği Maske filminde Barış karakterden karaktere girerek seyircileri şaşırtacak. Geçmişin izinden kurtulamayan Barış çevresindeki insanları kandırarak hedefine adım adım yaklaşacak. İnsanları manipüle ederek istediklerini dolaylı yoldan yaptıran Barış büründüğü kişilikleriyle dehşete düşürecek. Cesur senaryosuyla beyazperdede baş döndürücü bir etki yaratacak filmin kadrosunda Kaan Turgut, Nilay Deniz, Mert Turak, Erdinç Gülener, Burç Kümbetlioğlu, Altan Erkekli, Hakan Vanlı, Ulvi Alacakaptan yer alıyor. Maske, gençlik yılları travmalarla geçen Barış’ın yaşadıklarını atlatamayıp yaşama devam etmek için çeşitli kandırma yöntemleri bulmasını anlatıyor.

Lüleburgaz Ekolojik Film Günleri

Lüleburgaz Belediyesi, dünyada her geçen gün artan çevre sorunlarına dikkat çekmek ve çevreye karşı farkındalık oluşturmak amacıyla Ekolojik Film Günleri düzenleyecek. TEMA Lüleburgaz İlçe Sorumluluğu, Lüleburgaz Sinema Topluluğu, BIFED ve Film Kooperatifi iş birliğiyle düzenlenecek film gösterimleri 05 – 07 ve 09 Haziran 2023 tarihlerinde saat 20:00’de LYSA Budak Çal Sahnesi’nde izleyiciyle buluşacak. 07 Haziran’da Mersin Mezitli Solinova Kadın Üretici Kooperatifi’nden Bediz Yılmaz ile Kent Tarımı Deneyimi isimli söyleşi düzenlenecek. Kısa ve uzun metrajlı filmlerin gösterileceği etkinlik ücretsiz yapılıyor.

Lüleburgaz Ekolojik Film Günleri yazısına devam et

Dali Efsanesine Yüzeysel Bir Bakış

20. yüzyıl sanatının tartışmasız en önemli figürlerinden biri olan Salvador Dalí üzerine bir film izlemek kuşkusuz ilgi çekici. Picasso’dan esin almış, gerçeküstücü akımın en önemli temsilcisi olmakla kalmayıp heykel, fotoğrafçılık gibi başka alanlarda da eserler üretmiş olan 1904 doğumlu çok yönlü sanatçı, yedinci sanatın ustalarından memleketlisi Luis Buñuel ile birlikte çektiği ‘Bir Endülüs Köpeği / Un Chien Andalou’ (1929) ile avangard sinemanın en önemli örneklerinden birine de imzasını koymuştur. 1931 tarihli ‘Belleğin Azmi’ onu sürrealist ekolün en büyüğü haline getirmiştir. Dünya prömiyeri Toronto Festivali’nin kapanış filmi olarak gerçekleşen ‘Dali Diyarı / Daliland’ bu eksantrik yaratıcının 70’li yaşları ile başlıyor hikâyesine. 1974 yılında dönemin pop art çılgınlığına kapılmış New York sanat çevresinin gözbebeğidir Dalí. Ona eşliğin yanı sıra menajerlik ve hatta annelik yapmış, üzerinde derin bir hakimiyet kurmuş Gala ile birliktedir. Kış aylarını gençlik yıllarından beri yanından ayırmadığı karısı ile birlikte St. Regis Oteli’ndeki ultra lüks rezidansta geçirirler.

Kariyerinde ‘I Shot Andy Warhol’ (1996) ve 1969 yılında Sharon Tate ve dostlarını hunharca katletmiş Manson tarikatından kadınların öyküsünü anlatan ‘Charlie Says’ (1981) gibi filmler bulunan deneyimli yönetmen Mary Harron için Dali’nin 70’li yıllarına eğilmek kağıt üstünde ilginç gözüküyor. Ancak o yılların havasını solumuş olan sinemacı, dönemin yükselen pop art kültürü ve modern sanatın meta haline gelişinin zirvesinde yaşananların çılgın magazin boyutundan öteye geçemiyor yazık ki.

Dalí’nin asistanı sanat okulu mezunu genç James ile birlikte daldığımız bu göz alıcı evren çağın tüm aşırılıklarını barındırıyor. Çevresindeki genç erkekleri San Sebastian, alımlı genç kızları Ginesta diye çağıran yaşlı ressam ilerlemiş yaşında eser üretirken beslendiği cinsel enerjiyi onları sevişirken gözetleyerek depoluyor. En büyük gözdesi ‘Jesus Christ Superstar’ın başrolünü kapmış Hz. İsa görünümlü genç şarkıcı ile aşk yaşayan elektrikli yılan balığı libidosuna sahip Gala da karşısına çıkan her yakışıklı genci yatağına atmaktan geri durmuyor. Paranın su gibi aktığı partilerin finanse edilebilmesi için zengin tabakanın bir kumbara olarak gördüğü resimlerden, taş baskılardan daha daha çok üretmelidir yaşlı Dalí. Büyük şehirde sudan çıkmış balığa dönen Ohio’lu James’in en önemli görevi de disiplinli üretkenliğini arttırması için yaşlı adama göz kulak olmaktır.

Harron bütçe sorunu nedeniyle dış çekimlerde 70’li yıllar Manhattan’ına dair eski kayıtlardan yararlanma yoluna gitmiş. Telif haklarından olsa gerek Dali’nin yazının başlangıcında sözü edilen ve zaman kavramını farklı bir biçimde yorumlayan ünlü yapıtı namı diğer ‘Eriyen Saatler’ ve üstadın öteki şaheserleri de filmde yer alamamış. Buna karşılık, stüdyoda kotarılmış Dali evrenini ilginç ayrıntılar ve parlak oyunculuklar destekliyor. Filmin yapımcılığını da üstlenen -eski Gandhi- Ben Kingsley deli ve dahi ressamı, Gala’yı ise uzun zamandır perdede görmediğimiz -eski Rosa Luxembourg ya da Hannah Arendt- Barbara Sukowa canlandırıyor. Olan biteni onun yorumundan izlediğimiz James’te ise ilk sinema deneyiminde parlak bir başlangıç yapan Christopher Briney yer almış. Filmin son bölümü sanatçının bir tür inzivaya çekildiği İspanya’nın sahil kasabasında geçiyor. Geri dönüşlerde -yakında Marvel’in ‘Flash’ı olarak boy gösterecek olan- Ezra Miller sanatçının gençliğini canlandırıyor kısa süreliğine. Lakin bu sahneler de klişe birkaç cümlenin yüzeyselliğini aşamıyor.

(31 Mayıs 2023)

Ferhan Baran

ferhan@ferhanbaran.com

The Boogeyman

Rob Savage’in yönettiği ve Sophie Thatcher, Chris Messina, Vivien Lyra Blair ile Marin Ireland’ın oynadığı The Boogeyman, 02 Haziran 2023’de UIP Filmcilik dağıtımıyla Disney Studios Türkiye tarafından vizyona çıkarıldı.
On altı yaşındaki Sadie ve 10 yaşındaki kız kardeşi Sawyer, annelerinin trajik ölümünün şokunu yaşamaktadırlar. Babaları Will Harper kızları için elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışmakta ancak onlarla duygusal ve psikolojik düzeyde bağ kurma konusunda tökezlemektedir. Lester Billings adındaki gizemli bir hasta evlerine geldiğinde, ardında gölgelerde yaşayan ve kurbanlarının acılarıyla beslenen şeytani bir varlık bırakır.

  • Basın Bülteni
  • Fotoğraflar
  • Fragman
  • IMDb

The Boogeyman yazısına devam et

Örümcek-Adam: Örümcek-Evrenine Geçiş: Her Karesi Ayrı Özel…

Teknoloji geliştikçe insanların hayalleri de tutulamayacak denli genişliyor. Olur mu, olmaz mı, olmalı mı diye düşünmenize bile fırsat vermeyen bir hız hepimizi sarıp sarmalıyor. Buna da bağlı olarak çoklu evren çizgi filmlerin çizgi karakterlerine de uyarlanabiliyor. Yani sadece sanal diye bakamayız artık metaverse’e… İzlerken sizi çarpıyor, düşündürüyor, kazandırıyor ve doğal olarak da kaybettiriyor, azıcık ilginiz dağılırsa…

“Spider-Man: Across the Spider-Verse” ilk filmin hikâyesinin heyecan verici bir devamı olmayı vaat ediyor. Bu da gösteriyor ki, özellikle genç kuşak çok beğenecek. Onların deyimiyle söylersek, “Havada karada izlenir abi”. Genç olmayan sinema sevdalıları ne yapsın? Onlar da izlemeli, çünkü yeni düşünce anlayışını kavramadığınız sürece her şey çok zor olacak. Kim, nerede, ne yapıyor, ne istiyor, nasıl olacak veya olmalı… tıpkı bir satranç oyunu gibi ileriyi görmek gerek.

Merak ettinizse, çocuklarınızla birlikte izleyin mümkünse. Hem sınava girecek olanlara moral kaynağı hem de aranızdaki soğuk ve yüksek duvarların yıkılmasına yardımcı olabilir.

“Spider-Verse” filmlerinin bu kadar iyi olmasına şaşırıyor insan. İnanılmaz bir görsellik, müthiş ve vurgulu müzikler, hızlı kurgu ve birbiriyle bağlantılı temalar… Belki siz, “Into the Spider-Verse”i, “Across the Spider-Verse”den daha çok sevmiş olabilirsiniz. Zaten akıl alabilecek gibi değil. Keyifle izlediğiniz film, biraz sonra sorularla doluyor. Karakterler alabildiğine renkli ve gerçekçi. Genişletilmiş Gwen’in hikâyesi çok keyif verici. Çizgi film değil sanki. Epey bir kafa yorulmuş, epey bir mesai harcanmış. Her bir kare –ki, biliyorsunuz, saniyede 24 kare geçiyor projektörün önünden, perdeye yansırken görüntüler…

Olay örgüsü başarıyla ulanmış birbirine…

Belki bir, hatta birkaç kez daha izlemem gerekecek, bu dahiyane filmin tadını tam alabilmek için. Çünkü çoklu evren bir gün hepimize lazım olacak.

02 Haziran’dan başlayarak gösterimde…

(01 Haziran 2023)

Korkut Akın

korkutakin@gmail.com

26 Mayıs – 04 Haziran 2023, Sinematek / Sinema Evi Film Gösterimleri ve Etkinlikleri

Sinematek / Sinema Evi’nde film gösterimleri, sergi ve söyleşiler sürüyor. 31 Mayıs 2023 Çarşamba günü 20:00’de yapılacak Tutku (Osessione) filmi gösterimi öncesinde Aslı Ildır sunum yapacak. 03 Haziran 2023 Cumartesi günü 18:30’da İran Çantası (Irani Bag) ve Ne Cüretle Bunu İstersin (How Dare You Have Such a Rubbish Wish) filmlerinin gösterimi sonrasında Mania Akbari söyleşisi düzenleniyor. Sinematek / Sinema Evi’nde 02 – 04 Haziran 2023 tarihleri arasında 10:00 – 18:00 saatleri arasında gerçekleştirilecek olan 2. Sinematek Günleri: Sektör Buluşmaları kapsamında ise 8 oturum, 1 atölye ve 1 genel katılımlı söyleşi gerçekleştirilecek.

26 Mayıs – 04 Haziran 2023, Sinematek / Sinema Evi Film Gösterimleri ve Etkinlikleri yazısına devam et

Bioderma, Disney’in Küçük Deniz Kızı Filmiyle İş Birliği Yaptı

Her cilt tipine ve endişesine yönelik dermatolojik uzmanlık sunan ve cilde saygı duyan ürünler geliştiren Bioderma firmasının bebek ve çocuklara özel güneş serisi Photoderm Pediatrics ile Disney Studios Türkiye’nin en önemli canlı – aksiyon türü filmlerinden olan Küçük Deniz Kızı ile iş birliği yaparak gala sponsoru oldu. Ödüllü yönetmen ve yapımcı Rob Marshall’ın Walt Disney Pictures’ın Oscar ödüllü ölümsüz animasyon müzikal filmini, canlı – aksiyon türünde yeniden hayata geçirdiği Küçük Deniz Kızı, 26 Mayıs 2023 Cuma günü sinemalarda vizyona giriyor. Küçük Deniz Kızı, maceraperest ve cesur deniz kızı Ariel’in hikâyesini anlatıyor.

Ferhan Baran Yazıyor: 76. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye Heyecanı Başladı

16 Mayıs Salı akşamı Maïwenn imzalı ‘Jeanne du Barry’ ile açılış yapan 76. Cannes Film Festivali tüm coşkusuyla sürüyor. 21 filmin yer aldığı bu yılki ana seçkinin ilk filmi festivale çok aşina bir sinemacının imzasını taşıyordu. Çağdaş Japon sinemasının auteur yönetmeni Hirokazu Kore-eda’nın 2018 yılından Altın Palmiye’li ‘Arakçılar’ın ardından ilk kez ülkesi Japonya’da çektiği ‘Canavar / Kaibutsu’da, 1995 yapımı ilk uzun metrajı ‘Maborosi’den beri ilk … Devamı…»

Cannes’da Altın Palmiyeler Sahiplerini Buldu

76. Cannes Film Festivali’nde ödüller açıklandı. İsveçli yönetmen Ruben Östlund başkanlığındaki ana jürinin kararı doğrultusunda Altın Palmiye en iyi film ödülü Fransız sinemasının yükselen isimlerinden Justine Triet’nin ‘Bir Düşüşün Anatomisi / Anatomie d’Une Chute’ filmine verildi. Kocası balkondan düşerek ölen bir kadın ile görme yetisini büyük ölçüde yitirmiş ergenlik çağındaki oğluna odaklanan film, gerilimi her an ayakta tutan ince işlenmiş senaryosu ile başarılı bir mahkeme draması olarak festivalin ilgi gören filmleri arasındaydı.

Festivalin ikincilik ödülü anlamına gelen Büyük Jüri Ödülü ise önceki yazımda ele aldığım seçkinin en iyi filmlerinden Jonathan Glazer imzalı ‘İlgi Alanı / The Zone of Interest’e gitti. 2013 yapımı ‘Derinin Altında / Under The Skin’ ile bilinen İngiliz sinemacının geçtiğimiz günlerde aramızdan ayrılan Martin Amis’in aynı adlı romanından serbestçe uyarladığı yapımda kamera Auschwitz’in ihtiraslı SS komutanı ve eşinin ölüm kampının bitişiğindeki rüya düzenlerine yoğunlaşırken, geri plandan dumanı sızan Holokost vahşetini aynı konuyu işleyen geçmiş örneklerden çok daha sarsıcı bir biçimde dile getiriyordu.

Çok başarılı yorumları ile festivalin bu iki iyi filminde de başrolde izlediğimiz Alman oyuncu Sandra Hüller ödüle ulaşamadı. Buna karşılık, prestijli kadın oyuncu ödülü Nuri Bilge Ceylan’ın Altın Palmiye seçkisinin beğenilen filmlerinden ‘Kuru Otlar Üstüne’deki rolüyle ile yükselen oyuncumuz Merve Dizdar’a takdim edildi. Ankara’daki Barış Mitingi’nde gerçekleşen intihar saldırısında bacağının bir kısmını kaybeden devrimci Nuray öğretmeni canlandıran Dizdar heyecanlı kabûl konuşmasında ‘Filmde canlandırdığım karakter inandığı şeyler ve varoluşu için mücadele veren ve bu uğurda bedeller ödemek zorunda bırakılmış bir kadın; onu tanımak ve anlamak için uzun uzun çalışmak isterdim ama ne yazık ki yaşadığım coğrafyada bir kadın olmak, Nuray’ın ve Nurayların duygusunu doğduğum günden beri ezbere bilmeyi gerektiriyor’ derken ödülünü ‘Nuray ve onun gibi kadınların mücadelesine güç verebilmek için kendine layık görülenlere boyun eğmeyip eyleme geçen, bu uğurda her şeyi göze alan ve ne olursa olsun umut etmekten vazgeçmeyen tüm kız kardeşlerine ve Türkiye’de hak ettiği güzel günleri yaşamayı bekleyen tüm mücadeleci ruhlara armağan ettiğini’ ifade etti.

En iyi erkek oyuncu ödülü Wim Wenders’in Bir Alman / Japon ortak yapımı ile sinemaya dönüş yaptığı son filmi ‘Mükemmel Günler / Perfect Days’teki rolü ile Kōji Yakusho‘ya verildi. Sakin yaşamını müzik, kitaplar, ağaçlar ve fotoğrafçılığa adamış Tokyolu tuvalet temizleyicisinin geçmişini beklenmedik karşılaşmalar neticesinde öğrendiğimiz yapım festivalin sevilen yapımlarındandı.

Keza jüri ödülünü kazanan Aki Kaurismäki imzalı ‘Düşen Yapraklar / Kuollet Lehdet’ yarışmanın en dingin filmlerinden bir diğeriydi. Finli yönetmenin ‘İşçi Sınıfı Üçlemesi’ni takip eden bu dördüncü epizod sinemacıya has donuk oyunculuklar ve minimalist mizansen tarzıyla gecikmiş bir aşkın izini süren dokunaklı bir melodram örneği olarak dikkat çekiyordu.

Festivalde en iyi senaryo ödülü, daha önce ‘Arakçılar’ ile Altın Palmiye kazanmış olan Hirokazu Kore-eda imzasını taşıyan ‘Canavar / Kaibutsu’ya gitti. Çağdaş Japon sinemasının auteur yönetmeni 1995 yapımı ilk uzun metrajı ‘Maborosi’den beri senaryosunu kendisinin kaleme almadığı bu ilk filminin ödülünü salonda bulunmayan senaryo yazarı Yûji Sakamoto adına kabûl etti. Küçük bir kasabada yaşanan akran zorbalığı sonrasında gelişen olayları ‘Rashomon’ örneğinde olduğu gibi farklı bakış açıları üzerinden irdeleyen yapım festivalin favorileri arasındaydı.

En iyi yönetmen ödülü Fransa’da çektiği, adını Fransız mutfağının sembolik sebze yemeğinden alan son filmi ‘Pot au Feu – La Passion de Dodin Bouffant’ ile, 1993 yılında festivalin saygın Altın Kamera ödülünü kazandığı ‘Yeşil Papaya’nın Kokusu’ ile tanıyıp sevdiğimiz Vietnamlı yönetmen Tran Anh Hung’a verildi. Üst sınıftan bir gurme olan Dodin Bouffant ile hem sevgilisi hem de aşçısı Eugénie’nin arasındaki şefkat ve emek yüklü ilişkiye odaklanan bu incelikli filmde başrolleri iki usta oyuncu, Julette Binoche ile gerçek yaşamdaki partneri Benoît Magimel paylaşıyor. Bu yıl ana seçkiye alınan filmlerin genelde memnuniyetle karşılandığı 76. Cannes Film Festivali, 16 Haziran’da ülkemizde de gösterime gireceği ilan edilen Pixar’ın merakla beklenen son filmi ‘Elemental’ın dünya prömiyeri ile noktalandı. Peter Sohn’un yönettiği animasyon, ateş, su, toprak ve hava halklarının ahenk içinde yaşadığı bir dünyadan hareketle çağımızın çok kültürlü, çok dilli toplumlarında dostluğun ve umut dolu hayallerin peşine düşüyor.

(28 Mayıs 2023)

Ferhan Baran

ferhan@ferhanbaran.com

Sinemacılık ve Filmcilik Yararına Bağımsız İletişim Platformu