Yönetmenliği Mesut Tufan tarafından üstlenilen ve Ömer Kavur filmleri yapımcısı olarak bilinen Sadık Deveci yapımcılığında Beta Film Yapım tarafından gerçekleştirilen 2023 yılı yapımı Gök Kubbenin Sedaları adlı belgesel film “Müzik, insanlara Tanrı tarafından verilmiş bir haslettir.” ifadesinde özetlenen bir konuyu beyazperdeye getiriyor. Görüntü ve kurgu yönetmenliği Burak Bahadır Yazıcıoğlu tarafından yapılan belgeselin Kamera Operatörlüğü ve Drone Operatörlüğü ise Günay Bozkurt tarafından yapıldı. Gök Kubbenin Sedaları filmi T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü tarafından verilen destekle gerçekleştirilebildi.
Orhan Tekeoğlu ve Nurdan Tekeoğlu’nun yönettiği Paramparça adlı belgesel film, 1924 mübadelesinde Girit’e bağlı Spinalonga adasından Bodrum’a göçeden bir ailenin 70 yaşını aşmış 3. kuşak mübadil bir kadınının yaşamı üzerinde kurulu. Belgeselin kahramanı Zehra Hanımın yaşam öyküsünü ele alan belgesel projesi üzerinde kişi ve mekânlar üzerinde uzun bir süre çalışıldı. Arşiv taraması yapıldı, tanıklarla konuşuldu. Dünyanın en güzel yerlerinden biri olan Bodrum’da yaşayan Zehra Hanım, “Bu kadarı da olmaz” dedirten inişli çıkışlı hayatını anlattı. Görüntü yönetmenliğini Serdar Güven üstlendiği filmin müzikleri Evrim Ateşler’e ait.
Berna Gençalp’in kendi senaryosundan çektiği Kim Mihri belgeselinde Feride Çetin, Deniz Türkali ve Ece Dizdar oynuyor. Ressam Mihri’nin boşluklarla ve rivayetlerle dolu hikâyesi, kadın karakterlere odaklanan bir yazar olan Berna Gençalp’in ilgisini çeker. Mihri’nin 19. yüzyılın sonunda Osmanlı İstanbul’unda başlayıp Roma, Paris ve New York’a uzanan hikâyesini ortaya çıkarmak üzere, “Kim Mihri” sorusuyla yola koyulur. Belgeselin tamamen animasyon olan bölümlerinde Ressam Mihri’nin yaşamının en kritik yönleri vurgulanıyor. Berat İlk’in animasyon yönetmenliğini yaptığı, Feride Çetin’in oyunculuğu ile katkıda bulunduğu bu farklı bölümler özel ve karışık bir teknikle üretildi.
Deniz Tortum ve Kathryn Hamilton’un yönettikleri kısa belgesel Our Ark, Cuma günü Kosova’nın Prizren şehrinde başlayacak 21. DokuFest’in Uluslararası Kısa Belgesel Yarışması’nda jüri karşısına çıkacak. En son Nisan ayında 41. İstanbul Film Festivali’nde En İyi Kısa Film seçilen Our Ark ayrıca, 01 – 07 Ağustos tarihlerinde kirikonline.org’da seyirciyle çevrimiçi buluşacak. Dünyadaki her hayvanın 3 boyutlu kopyalarını tutan bir şirketin çalışmalarından yola çıkan film, bilim insanlarının bir tür sanal Nuh’un Gemisi yaratma duygusu uyandıran dijital arşivleme çabalarının kim ve ne için yapıldığını hipnotik bir izleme deneyimi eşliğinde sorguluyor.
Yönetmenliğini, yapımcılığını, kurgusunu ve görüntü yönetmenliğini Berkay Şatır’ın üstlendiği Bakırköy Underground belgeseli bir “kurtuluş yeri” olarak anılan İstanbul’un Bakırköy ilçesinin çok katmanlı tarihine saf ve kişisel bir yolculuk olarak tasarlanmış ve beyazperdeye aktarılmış. Berkay Şatır, ilk filminde kendi anılarından, büyüdüğü mahalleden ve komşularından aldığı ilhamla seyirciyi farklı yaşam biçimleri ve sosyal toplulukların üzerinde büyük etkisi olan bir müzikal büyümenin içine çekiyor. Bakırköy Underground, 90’lardan ve 2000’li yıllardan benzersiz arşiv görüntüleri ve fotoğraflarla bir müzikal kimliğin ve Bakırköy’ün değişen dokusuna bakıyor.
Yönetmen Ceylan Özgün Özçelik’in, ortak teması kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddet olan ve farklı formlarda farklı öyküler anlatan Cadı Üçlemesi projesi, bir belgesel ile biri kısa biri uzun iki kurmaca filmden oluşuyor. AB Temel Haklar Ajansı’nın 2014 tarihli araştırmasının sonuçlarına göre her üç kadından birinin 15 yaşından itibaren fiziksel ve/veya cinsel şiddete maruz kalmasından yola çıkarak isimlendirilen, projenin ikinci filmi Cadı Üçlemesi 15+, kendilerine şiddet uygulayan kocalarını öldürmüş iki kadının öyküsünü anlatıyor. Aylin ve Havva evlerini, sevgiyi, öfkeyi, çocukluklarını, çocuklarını, düşlerini ve kâbuslarını paylaşıyor.
Yapımcılığını Bulut Reyhanoğlu ve Vanessa Medini Arslan’ın yaptığı Crossroads belgeselinin yönetmenliğini, Anons filmiyle 75. Venedik Uluslararası Film Festivali başta olmak üzere birçok uluslararası festivalden ödüllerle dönen Mahmut Fazıl Coşkun üstleniyor. Senaryosunu Sinan Yusufoğlu’nun yazdığı, görüntü yönetmenliğini Ersin Gök’ün üstlendiği belgeselin müziklerin Murat Asil yaptı. Belgesel film zengin bir kültür mirasına sahip olan ülkemizin topraklarında doğan değerli sanatçılarımızdan Gülay Semercioğlu, Seçkin Pirim, Candaş Şişman ve Sinan Logie’nin Doğu ve Batı kültürünü harmanladıkları üretim pratiklerine ve üsluplarına ışık tutuyor.
ENKA Sanat, yapım sponsorluğunu üstlendiği belgesel serisine, 2019 yılında aramızdan ayrılan Türk tiyatrosunun ve sinemasının duayen ismi Yıldız Kenter ile devam ediyor. Belgeselin senaryosunu yazarken Prof. Dr. Dikmen Gürün’ün Tiyatro Benim Dünyam kitabının izinden giden senarist Zeynep Miraç; tiyatrocu, eğitmen, anne, yurttaş, insan Yıldız Kenter’i anlatmak için birlikte oynadığı oyuncuların, aile fertlerinin, öğrencilerinin ve yakın dostlarının tanıklıklarına başvuruyor. Yönetmenliğini Selçuk Metin’in, görüntü yönetmenliğini ise Doğan Sarıgüzel’in üstlendiği belgesele oyun programları, afişler, fotoğraflar, gazete kupürleri ve görüntüler de eşlik edecek.
Hrant Dink’in sözünü renge, şekle ve sese büründürerek aktaran Hafıza Yetersiz adlı belgesel filmin ilk gösterimi 12 Ocak 2022 Çarşamba günü saat 20:00’de Harbiye Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda gerçekleştiriliyor. Ümit Kıvanç’ın tasarlayıp kurguladığı film, Hrant Dink’e ve sözüne yaşam alanı tanımayan sistem’n nerelerde hata verdiğini gözler önüne seriyor. Cinayetin 15. yılında, sanatseverler, Hrant Dink’i hedef haline getiren tutkusuna tanık olmaya, onun kendi sesinden dinlenecek gelişmiş Türkiye ve dünya hayali paylaşılmaya davet ediliyor.
Yönetmenliğini Nebil Özgentürk’ün üstlendiği filmin konusu şöyle: 1961 sonlarına doğra başladı her şey… Frankfurt’a, Berlin’e, Köln’e, Düsseldorf’a yani Almanya’nın dört bir yanına “umut yolcusu” olarak vardılar. Bir iş kuracak, bir ev ya da bir traktör alacak kadar para biriktirip geri döneceklerdi ama “misafirlik” hiç bitmedi; kaldılar. Deyim yerindeyse bir kara trenle götürdüler; hatıralarını ve şehirlerini. Yıllar geçtikçe iki uluslu yaşamanın bir yara değil zenginlik olduğunu keşfetmişti iki taraf da. Almanya milyonlarca Türkiye doğumlu için geçmişte “Acı Vatan”dı belki ama şimdi “İkinci Vatan”dı ayrıca. İşte hikâyemiz, konuk işçilikten ulus ötesi yurttaşlara hem doğdukları yeri hem doydukları yeri vatan belleyenlere dairdir.
Yaşamın anlamını daha derinden sorguladığımız Corona zamanında, her yaştan insanın hafızasında ayrı bir yeri olan, yaşayan efsanelerimizin bilgeliğine, onların yaşamdan öğrendiklerini duymaya çok ihtiyacımız var. Yönetmenliğini Tuluhan Tekelioğlu’nun üstlendiği 2021 yılı Türkiye yapımı, 70 dakikalık belgesel film Efsaneler (Legends), hareketi kısıtlandığında bile üretmekten vazgeçmeyen, kazanmanın kaybetmekle başladığına inanan, inandığını azim ve cesaretle harekete geçiren, yürümeyi seçtiği yola iz bırakan, Türkiye’nin efsanelerine doğru bir yolculuğa çıkıyor.
Yönetmenliğini Doğuş Algün’ün üstlendiği, 2020 yılı, Türkiye yapımı Sıcak Yatak (The Everwarm Bed) filminde İstanbul, Afrikalı göçmenler için stratejik konumu nedeniyle bir umut kaynağıdır. Sıcak Yatak, aileleri için İstanbul’da çalışıp, para biriktirip ülkelerine dönmeye çalışmakta olan göçmen işçiler üzerine bir belgesel. Ancak bu işçiler geçirdikleri vakit sırasında kiralık dairelerinde sahip oldukları tek kişilik yatakta sırayla uyumak zorundadırlar. Yedikleri yemek gibi yataklarını da kaldıkları diğer göçmenlerle paylaşmaları gerekir. Bu yüzden yatak her zaman sıcak kalmalıdır. Sıcak Yatak filmi 32. Ankara Film Festivali Belgesel Film Yarışması’na katıldı.
Yönetmenliğini Mehmet Emre Battal’ın üstlendiği, 2021 yılı Türkiye yapımı, 47 dakikalık Muhtaç adlı belgesel filmin konusu şöyle: 2021 Türkiye’sinde gıda enflasyonu gündemdedir ve yoğun bir şekilde konuşuluyor. Tezgâhlara şaşırtıcı fiyatlarla gelen gıdaları kimler hangi koşullarda, nerede, nasıl üretiyor ya da üretemiyor? İnsan yaşamı üreticiye muhtaç. Üretici ise yalnızlık ve yok oluşa giden bir döngünün içinde. Muhtaç filmi endüstriyel üretim ve hızlı tüketim dünyasında muhtaçlık ilişkisinin bağlamını yerelden, üreticinin dünyasından anlatıyor. Rahatsız edici bir gerçekliği gözler önüne seriyor ve gelecek için bugünü yeniden tasarlamanın çeşitli yollarını arıyor.
Yönetmenliğini Mustafa Aydın’ın üstlendiği 2021 yılı yapımı, 14 dakikalık Haymatlos (Stateless) adlı belgesel filmde göçmenlerin sorunları anlatılıyor. Kendi dillerine, kimliklerine yabancıdır, göç yolcusu. Ne geldikleri yere aitler ne de bu topraklara. Onlar, vatansız, evsiz, topraksız kalan insanlar. Filmde, Afganistan’dan Türkiye’ye gelmek için günlerce aç ve susuz yürüyen umut yolcularının trajik yolculuğuna tanıklık ediyoruz.
Habitus of Self: Alçak Sesle (Habitus of Self: Sotto Voce) adlı belgeselin yönetmenliğini Kurtuluş Özgen üstleniyor. Belgesel, Pierre Bourdieu’nun “habitus” kavramından yola çıkılarak üretildi. Tüm görsel işitsel malzeme -dijital bir habitus olan- www.youtube.com içinden çekip çıkarıldı. Çalışmada, habitusun (aile, toplum, ülke, sistem) bireyin varoluşuna etkisinin görsel – işitsel arkeolojisi yapıldı. Film, aile kurumunun, denetim toplumunun, tüketim kültürünün, kapitalizmin, postkolonyalizmin vb. bilinçdışı, bilinç ve bilinç üstü üzerindeki tahakkümünü kolektif hafıza imajlarla (mekân-olgu-olay-kurum-kişi) kuran bir asamblajdır.
Yönetmenliği Mesut Tufan tarafından üstlenilen ve Ömer Kavur filmleri yapımcısı olarak bilinen Sadık Deveci yapımcılığında Beta Film Yapım tarafından gerçekleştirilen 2023 yılı yapımı Gök Kubbenin Sedaları adlı belgesel film “Müzik, insanlara Tanrı tarafından verilmiş bir haslettir.” ifadesinde özetlenen bir konuyu beyazperdeye getiriyor. Görüntü ve kurgu yönetmenliği Burak Bahadır Yazıcıoğlu tarafından yapılan belgeselin Kamera Operatörlüğü ve Drone Operatörlüğü ise Günay Bozkurt tarafından yapıldı. Gök Kubbenin Sedaları filmi T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü tarafından verilen destekle gerçekleştirilebildi.
