Sona ermekte olan 2013 yılı sinema açısından hayli verimli geçti. Siz sevgili okurlar için geleneksel en iyi film listelerimi hazırladım bir kez daha. Yılın en iyi 10 yabancı, 5 yerli yapımını içeren listelerde yer alan filmler, yıl içinde sinema salonlarında gösterime çıkmış olanlar arasından seçilmiştir. Çeşitli festivallerde izlediğim ve bir bölümünü bu sütunlarda sizlerle paylaştığım çalışmalar değerlendirme dışı bırakılmıştır. Listelerde yer alan ve yayınlanma tarih ve başlıkları parantez içinde belirtilen filmlere ilişkin yazılarımın tümüne arşivimizden ulaşabilirsiniz.

Yılın En İyi 10 Yabancı Filmi

1 – Mavi En Sıcak Renktir / La Vie D’adele – Chaptire 1 & 2

Abdellatif Kechiche’in Altın Palmiye ödüllü son çalışması, sadece bu yılın değil son dönemin en önemli filmlerinden biri. Sınıfsal kodlar, sanat ve iktidar ilişkileri üzerine çok katmanlı okumaya açık sarsıcı bir başyapıt.

(07.11.2013 / ‘Gençliğe ve Cinsel Özgürlüğe Adanmış Bir Başyapıt’)

2 – Tepelerin Ardında / Dupa Dealuri

Ekonomik geri kalmışlık ve siyasal yolsuzluklarla bunalmış günümüz Romanyasında, Cristian Mungiu sinemasıyla süregelen otopsinin bu son örneği, boğazınıza bir yumruk gibi oturan filmlerden.

(10.02.2013 / ‘Aşk, İnanç, Dogmalar ve Seçimlerimiz Üzerine’)

3 – Kutsal Motorlar / Holy Motors

Fransızların asi çocuğu Leos Carax’ın 13 yıl aradan sonra çektiği uzun metrajlı son filmi, sinema dilinin öykü sinemasıyla gölgede bırakılmış potansiyelini yeşerten özgün bir deneysel başyapıt.

(03.08.2013 / ‘Aktörler ve Randevular’)

4 – Yalnız Gezegen / The Loneliest Planet
Julia Loktev’in filmi, mütevazi görünümünün altında çok önemli şeyler söyleyen, sinemanın bir görüntü sanatı olduğunu iki saat boyunca bizlere duyumsatan katıksız bir bağımsız çaba.

(16.03.2013 / ‘İlişkilerin Dinamiği Üzerine Çağdaş Bir Sinema Dersi’)

5 – Acı / Pieta

Uzun bir inzivanın ardından Kim Ki-duk’un parlak dönüşü. Ana ile oğlun şiddetten şefkate dönüşen ödipal ilişkisi çerçevesinde bir kez daha kötülük ve iyilik, günah ile kefaret, intikam ile acıma duygusunun çatışması irdeleniyor.

(16.02.2013 / ‘Uzak Doğulu Masal Anlatıcısıyla Kaldığımız Yerden’)

6 – Bir Hurdacının Hayatı / Epizoda U Zivotu Beraca Zeljeza

Geçtiğimiz Berlin Film Festivali’nden iki ödülle dönen Danis Tanovic’in bu neredeyse bütçesiz bağımsız filmi, İtalyan Yeni Gerçekçilik akımının unutulmaz başyapıtlarını anımsatan benzersiz bir çalışma.

(20.12.2013 / ‘Küçük bir Sinema Mucizesi’)

7 – Onur Savaşı / Jagten

Dogma akımının öncülerinden Thomas Vinterberg’in dönüş filmi, çağımızın gizli yarası pedofili üzerine tartışma açarken, önyargı ya da yargısız infazın ölümcül sonuçları üzerine izleyicisini sarsıyor.

(18.10.2013 / ‘İbretlik bir Onur Mücadelesi’)

8 – Bir Şarkının Peşinde / Searching For Sugar Man

İsveç doğumlu Malik Bedjelloul’un Oscar’lı çalışması, protest rock müziğin gölgede kalmış ismi Sixto Rodriguez’in gizemli yaşamını araştıran iki müzik aşığının değme polisiyelere taş çıkartan serüveni üzerine.

(28.05.2013 / ‘Soluk Soluğa İzlenen Oscarlı Bir Belgesel’)

9 – Frances Ha

Noah Baumbach’ın bağımsız siyah-beyaz çalışması, acımasız metropol ortamında varolma mücadelesi veren çağdaş gençliğin hikâyesini aktarırken Yeni Dalga’nın benzersiz örneklerine saygı duruşunda bulunuyor.

(30.10.2013 / ‘Frances’in Tek Kişilik Dansı’)

10 – Lanetli Kan: Masumiyetin Sonu / Stoker

Güney Koreli usta Park Chan-Wook’un ilk Hollywood denemesi. Batı Edebiyatının mitosları ve Hitchcock’un evrensel kötülük kuramının izinde kendi dünyasını kurmayı başarmış parlak bir çalışma.

(26.04.2013 / ‘Hollywood’a Hoşgeldin Park Chan-Wook’)

Yılın En İyi 5 Yerli Yapımı

1 – Sen Aydınlatırsın Geceyi

Onur Ünlü’nün İstanbul ve Adana Festivallerinin en iyisi seçilen son çalışması, insanoğlunun varoluş sorunsalı üzerine absürd bir taşlama. Mükemmel siyah-beyaz estetiği ile dikkat çekiyor.

(04.11.2013 / ‘İnsan Endişeden Yaratılmıştır’)

2 – Yozgat Blues

Mahmut Fazıl Coşkun’un ikinci uzun metrajı, yaşlılığa geçerken son küçük maceranın hikâyesi. Ülkemiz sinemasında alışılagelmiş taşra öykülerini ters yüz edişiyle farklı bir çalışma.

(04.12.2013 / ‘Hüzünlü Bir Sonbahar Sonatı’)

3 – Küf

Ali Aydın’ın Venedik Şenliği ‘Geleceğin Aslanı’ ödüllü ilk filmi, gözaltında kaybolmuş evladı bekleyişin, çürümüş bürokrasi ve adalet düzeninin kayıtsızlığına yönelmiş sessiz çığlığın öyküsü.

(24.11.2013 / ‘Küflenmiş Toplum Düzeni’)

4 – Zerre

Erdem Tepegöz’ün Moskova Film Festivali büyük ödüllü ilk filmi, Tarlabaşı’nın izbe sokaklarında yaşam mücadelesi üzerine. Melodrama yüz vermeyen mesafeli anlatım özellikle dikkat çekici.

(29.04.2013 / ‘Yaşamın Yükünü Sırtlayan İşçi Kadınlar’)

5 – Jîn

Usta yönetmenlerimizden Reha Erdem’in ülkemizin doğusunda yaşanan trajik savaş gerçeğini masal formunda anlatmayı denediği çarpıcı son çalışması.

(16.03.2013 / ‘Kırmızı Başlıklı Kız ve Kurtlar’)

(24 Aralık 2013)

Ferhan Baran

ferhan@ferhanbaran.com