Sinema çok yönlü bir sanat; bir düş dünyası ve o düşleri insanlara taşıyabilmek için çok yönlü ve çok katmanlı anlatıma ihtiyacı var. Tabii, bunun için mitolojiden antropolojiye, sosyolojiden ekonomiye, matematikten fiziğe, tarihten bilimin bile anlatmakta güçlük çektiği alanlara kadar her şeyi bilmek (tabii ki tamamıyla bilmek mümkün değil, ama) üzerine okumak gerek. Bunca çabanın karşılığı da alınabilir muhakkak.

Her yıl onca film çekiliyor, bir kısmı gişe yapmıyor bir kısmı ise haftalarca gösterimde kalıyor, izleyicinin gönlüne taht kuruyor ve asla unutulmuyor. Hepsinin temelinde, yukarıda değindiğimiz o çaba yatıyor.

Yapımcılar, yönetmenler ve/veya oyuncular da etkilendikleri konuları çekmek istiyor muhakkak ki. Çektikleri filmlerin devamını getirmek ise bir başka düş ve tabii, ne denli etkilendiklerinin kanıtı.

Bir kez daha Matrix

Etkilenmemek mümkün mü? Yirmi yıl önce öyküsüyle, felsefesiyle, çekim teknikleriyle çığır açan (bir anlamda yeni binyılı karşılayan) Matrix, daha ilk günden kült film oldu. Onlarca alıntı, esinlenme hatta uyarlama ile birçok filmde karşımıza çıktı. Gündelik yaşam ile akıllarda (veya duygularla) yaşanan arasında kalan insanların kafalarında oluşan kasap çengeli örneği kocaman soru işaretleri Matrix’in çıkış noktası. Müthiş bir felsefe, müthiş bir teknik, müthiş oyunculuklar…

Bunca müthiş bir araya gelince unutulmaması da doğal. Aynı etkiyi yine yeniden oluşturma hevesi de doğal. Peki, düşlerin yıkılması, o doğal mı? Yok, o kadar da değil, yani olmamalı.

Matrix’in unutulmazlığını sağlayan o temel felsefesi, aslına bakarsanız noktalanmıştı. Öyküyü oluştururken ucunu açık bırakırsanız ne âlâ, ama bitirirseniz devamını getirmek çok da kolay değil. İçinizde giderek yükselen o dalgayla olabileceğini (tabii, gelişen teknolojinin de yardımını unutmamak gerekir) düşünüyorsunuz, ama “niye” sorusunun yanıtını kendinize bile veremediğiniz zaman o tadı bulabilmeniz pek de kolay değil.
Sözün kısası, Matrix “resurrection” olamadı.

İki buçuk saatin nasıl geçtiğini anlayamadığınız sürükleyicilikle sıkı bir film Matrix’in dördüncü versiyonu. Seyirlik film olarak baktığınızda her şey dört dörtlük, önerilir her zaman. Diriliş anlamına gelen “resurrection” Türkçeye “Aslına Dönüş” olarak çevrilmiş… İzleyici olarak merak ettiriyor, heyecan duymamızı sağlıyor. İlk filmlerden kalan felsefesiyle hızlı giriyor ve daha ilk kareden izleyiciyi içine çekiyor… Ama daha öncekilerin üzerine ne koyduğuna gelince… işte orası yine yeniden kasap çengeli misali kocaman sorular…

Matrix Resurrections (Fütüristik Drama, Aksiyon); Yönetmen: Lana Wachowski; Senaryo: David Mitchell, Aleksandar Hemon, Lana Wachowski; Oyuncular: Keanu Reeves, Carrie-Anne Moss, Yahya Abdul-Mateen II, Jessica Henwick, Jonathan Groff, Neil Patrick Harris… 24 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(24 Aralık 2021)

Korkut Akın

korkutakin@gmail.com