Haber aynen şu: “Fetih 1453” filmi, sadece 18 günde 4 milyon 651 bin 715 kişi tarafından izlenerek, Türkiye’de gösterime giren filmler arasında tüm zamanların en çok izlenen filmi oldu.
Tüm zamanlar denilince, yüz yıla yaklaşan Türk Sinema Tarihi anlaşılmaktadır. Oysa Türk Sinema Sektörü’nün en büyük eksiklerinden biri de bilgi bankasının olmayışıdır. Türkiye’de bugün düzenli biçimde tutulan seyirci sayıları ve hâsılat bilgileri ABD şirketlerinin ülkemizde büro açıp dağıtım ağına girdikleri 1989 yılında başlatılmış; yazılı olarak kamuoyuna sunulması da Saim Yavuz’un yönetimindeki Haftalık Antrakt Sinema Gazetesi sayesinde olmuştur. Dolayısıyla “Fetih 1453”ün başarısı, tüm kayıtların tutulduğu son yirmi üç yılın zirvesine yerleşmektir.
Her gelen haberi, süzgeçten geçirmeden, olduğu gibi yayına veren medyamız da bu konuda bir kez daha olumsuz not almıştır (sinemamüzik.com gibi sinema yazarlarının yönettiği sitelerde elbet yanlış düzeltildi).
Ha, dilenirse istatistik bilimine başvurularak, tüm zamanların, yıl yıl nüfus yapısı, kışlık ve yazlık sinema salon adetleri, bölgeler itibariyle sinemaya gitme sıklıkları, film sayısı, sinemanın rekabet gücü, enflasyon ve daha onlarca, hatta yüzlerce veri, örnekleme yöntemleriyle toplanıp, “Fetih 1453”ün tüm zamanlar içindeki başarısının yeri saptanabilir. Böyle bir çalışma yok!
Fakat açıklama net: Tüm zamanların en çok izlenen filmi! O zaman soruyoruz: 1989 öncesi, örneğin “Hababam Sınıfı” kaç seyirci adedinde kalmıştır da, “Fetih 1453” onu geçerek zirveye yerleşmiştir? Yanıt: Alamayacağız tabii (aman “Hababam Sınıfı” ile ilgili kafadan veriler vermeyiniz; yukarıda yazdık, o zaman istatistiği devreye sokunuz!)
Oysa bu iş ABD’de nasıl? Girersiniz “Box Office Mojo” sitesine; tıklarsınız “All Time” yani “Tüm Zamanlar”ı ve enflasyona göre düzeltilmiş rakamlara göre, 1939 yılı yapımı “Rüzgâr Gibi Geçti”nin ülke içinde zirvede olduğunu görürsünüz. Türkiye’de durum? Hâsılatların değil kesilen bilet sayısının öne çıkarıldığı son 23 yılda “Fetih 1453” zirveye yerleşmiştir; bu konuda başarılıdır. Ama o kadar!
“Tüm zamanların” vurgusu, tüm zamanlara dair verilere sahip olduğumuzda yapılmalıdır. Bilgiye hürmet etmeliyiz.
*****
Yayın sonrası gelen açıklama:
6 Mart 2012 tarihli, http://294.d5e.myftpupload.com’da yayımlanan yazınızı ilgiye okudum.
1989 yılından bu yana Saim Yavuz tarafından kayıt altına alınmaya başlanan seyirci sayısı verileri Antrakt ekibi tarafından özenle korunmaktadır. Bu veriler amacına uygun olarak ve oluşturulma şartları ve süresi göz önünde bulundurularak saygıyla sektör ile paylaşılmaktadır da. Günümüzde bağımsız olarak bu verileri çeşitli araştırma başlıkları ile kamuoyu ile de paylaşmaktayız. Veriler sektörün kendisine ait verileridir ve yoruma açık değillerdir. Antrakt bu verileri tarih ve başlıklarıyla kategorize edip sayıtımlarla gerçek analiz düşkünleri ve ilgililerine sunmaktadır.
Bu verileri ticari amaçla kullananlar, kendi çıkarları için farklı yorumlayanlar Antrakt’ın hiç bir zaman ilgi alanında olmamıştır, olmayacaktır.
Yazınızda 1989 yılından öncesine ait sağlıklı, hatta hiç bir veri olmadığını beyan etmişsiniz. Sevindirici bir haberi paylaşmak isteriz: Antrakt 1989 yılından öncesine yönelik geniş sayıtım çalışmasını sonlandırmak üzeredir. Sinema sayıları, vizyona giren filmler ve bilet satış sayılarıyla ilgili 1980’e uzanan çalışmamız sonuçlanmış bu tarihten öncesine uzanan analiz ve teyitlerimiz ise bitime yaklaşmaktadır.
Yazınızı okumaktan büyük keyif aldığımızı belirterek, saygılarımızla… – Deniz Yavuz (Antrakt – Genel Yönetmen)
(06 Mart 2012)
Ali Ulvi Uyanık
ali.ulvi.uyanik@gmail.com