Amerikalı yönetmen James Mangold’ın, “X-Men” serisinin onuncu filmi “Logan” yorgun mutantın son maceralarını perdeye yansıtıyor.

Hollywood’un “007 James Bond” ve “Star Trek-Uzay Yolu” seri filmlerinden sonra gelen “X-Men” bilimkurgusu da sonu belirsiz serilerden. James Mangold’ın bu yılki 67. Berlin Uluslararası Film Festivali’nde galası yapılan 2017 yapımı sinemaskop “Logan”, neredeyse şiddetin pornografisini yansıtıyor. Logan/Wolverine, Charles Xavier/Profesör X ve bir albino mutant Caliban’la Meksika sınırında mezbeleye dönüşmüş bir yerde yaşıyor. Charles hasta. Onun pahalı ilaçları için limuzinle taksi şoförlüğü yapıyor. Peşinde de mutant avcısı “Reavers/Kurtarıcılar” ekibinden Donald Pierce var. Ama onunla savaşmak için değil. Pierce, küçük kız Laura’nın peşinde. Meksikalı hemşire Gabriela onu küçük Laura’yla yolunu kesiştiriyor. New Mexico’daki bir hastanede klon benzeri mutantlar yetiştiriliyor. Sadece öldürmeye programlanmış. Ama çocuklar duygularını da keşfedince her şey altüst oluyor. Laura, Kuzey Dakota’ya ulaşması gerekiyor, diğer mutant çocuklarla buluşabilmek için.

1963’te New York’ta doğan yönetmen James Mangold, sinemaya bağımsız iki muhteşem filmle giriş yapmıştı. İlki 1995 yapımı “Heavy-Şişman”, diğeriyse Hollywood’un büyüklerini yanına alarak 1997 yapımı “Cop Land-Güçlüler Bölgesi” filmlerini yaptı. 2007 yapımı sinemaskop “3:10 to Yuma-3:10 Yuma” western filmi de çarpıcıydı. Mangold, 2013 yapımı sinemaskop “The Wolverine-Wolverine” filmini de yönetmişti.

“X Men-Wolverine” çizgi roman olarak Marvel Comics tarafından ilk defa 1974 yılında yayınlandı. Yaratıcılarıysa Roy Thomas, Len Wein ve John Romita, Sr. İlki 2000 yılında yönetmen Bryan Singer tarafından “X-Men” olarak perdeye aktarılan ve bir seriye dönüştürülen bu bilimkurgu onuncu macerasına ulaştı. Bu son macerada Logan ve Charles veda ediyorlar seriye.

Şiddet gösterisi…

Bu son bölüm, tam anlamıyla kanın oluk oluk aktığı sarsıcı bir şiddet gösterisi. Neredeyse kanlar perdeye yapışacak. Dünyayı kuşatan şiddet sarmalının mikrokozmosu sanki bu film. İşte bu şiddet filminde Logan, Charles ve Laura’yla gönülsüz yolculuğa çıkıyor. Arkalarında bir dolu ceset bırakıyorlar elbette. Oklahoma City’de onlar otelde kalırken, yönetmen Mangold, Hollywood’a ve western filmlerine selâm gönderiyordu. Büyük yönetmenlerden George Stevens’ın 1953 yapımı renkli “Shane-Vadiler Aslanı” filminden anlar da yansıyordu. Sadece saygı için değil. Hikâyeye anlam verebilmek için. Yolculukta yolları çiftçi Munson ailesiyle de tanışıyorlar atlarıyla beraber. Şiddetin yukarıya çıktığı anlardan sonra Eden denilen yere ulaşıldığında daha büyük trajediler sarıyor perdeyi. Filmin ikinci yarısından sonra gerilim ve merak duygusu daha da çoğalıyor perdede.

Bu şiddet gösterisinde Marco Beltrami’nin yavaş tınıları sanki yaşlanmaya başlayan ve sadece ölümü düşünen Logan’ın içindeki dinginliği dışarı çıkartıyormuş gibiydi. Filmde hem Hugh Jackman hem de Logan gerçekten yorgundu. 17 yıl aynı karakterle yaşamak da kolay değildi. “Logan” filminde yorgunlar emekliye ayrıldıktan sonra yeni maceralara taze kanlarla devam edilecek. Bu filmin görselliği de etkileyecek. Kamera sanki bir karakter gibiydi filmde. Işık düzenlemeleri, öncelikle iç mekânlarda ve gece sahnelerinde fotoğraf sanatının estetiğine dokunuluyor. Bu serinin birçok filmini görmüş olan meraklılar için koleksiyonlarına bir film daha eklenmiş olacak “Logan”la. Son jenerikte Johnny Cash’in sesini duymak da muhteşemdi.

Logan
Yönetmen: James Mangold
Senaryo: Scott Frank-Michael Green-James Mangold
Müzik: Marco Beltrami
Kurgu: Michael McCusker-Dirk Westervelt
Görüntü: John Mathieson
Oyuncular: Hugh Jackman (Logan), Patrick Stewart (Charles), Dafne Keen (Laura), Richard E. Grant (Dr. Rice), Boyd Holbrook (Pierce), Stephen Merchant (Caliban), Elizabeth Rodriguez (Gabriela), Eriq La Salle (Will Munson), Elise Nael (Kathryn Munson), Quincy Fouse (Nate Munson)
Yapım: Fox (2017)

(01 Mart 2017)

Ali Erden

[email protected]

Hayatın her anında, her alanında yeni duygular, yeni heyecanlar, yeni coşkular yaşamak, yeni tatlar almak için hepimiz her zaman arar ve deneriz. “Biz Size Döneriz”, bu arayışın, bu denemenin, bu yeni tadın filmi… Hepsi bir arada. Romantik ama bir o kadar da dramatik, çok komik ama… bir o kadar da güleriz ağlanacak halimize… keyifli ama en çok da farklı bir film “Biz Size Döneriz”.

Tam bir gençlik filmi

Okulun ilk günü komik ve hep merak edilen bir durum nedeniyle tanışan altı genç (biri tıp fakültesi okuduğu için mezun olamamış, iki yılı daha var okulu bitirmesine ama yatay geçişle o da katılıyor arkadaşlarına) iş arıyorlar. Filmin başında, her dört gençten biri işsiz istatistiğiyle öğreniyoruz ki, bu sorun tüm gençliğin sorunu, hem de üniversite mezunu olmalarına rağmen. Aynı hayalle yatıp aynı hayalle kalkan gençler kendi aralarında dayanışmanın da, kaçamakların da, aşkın da, aldatmanın ve ihanetlerin de içinde buluyorlar kendilerini. Sahi, öyle olmuyor mu, siz de aynı şeyleri yaşamadınız mı, şöyle bir dönüp bakın geçmişe… düne bile.

Başvurdukları her yerden “biz size döneriz” yanıtı, doğal olarak belli bir stres hatta depresyon yaratıyor. Para kazanıp hayata atılmadan önce bu yaşananlar, belki de hayattan soğutuyor gençleri. Ne heves bırakıyor ne coşku. Zaten yarış atı gibi yetiştirildikleri için ortaokuldan başlayarak bunun tedirginliğiyle, “başaracağım, başarmalıyım”, “ya başaramazsam” kaygısıyla çıkıyorlar yola.

Denemek gerek…

Doğa Can Anafarta, doğru bir şey yapmış, kendi yaşadıklarını yazmış ve çekmiş. Belli ki, film, anlatıldığı gibi aynı heyecanı paylaşan bir gençlik grubunun projesi… Doğru bir proje, üzerinde bir de iyi çalışılınca gerçekten başarılı oluyor. Projeyi gerçekleştirmek için oluşturulan ekip de -tabii, yine genç ve dinç- sahiplenince keyifli bir gençlik filmi izleme fırsatı doğuyor izleyici için de.

Sinema, zor bir alan… Sanatın en zor, en pahalı, ekiple birlikte yapıldığı için de birçok unsuru bir araya getirmek zorunda olunan… bir o kadar da hedef kitlesine kolay ulaşan dalı… Aynı fırsatı bir kez daha yakalayamayacağı kaygısıyla, haklı olarak her yapılmak isteneni, anlatılmak isteneni, görülmek/gösterilmek istenen her şeyi araya sokuşturuyor kendi senaryosunu yazan yönetmenler. Film uzuyor ister istemez. Bazen koptuğu da oluyor, ama değer bu çabaya.

Bir gişe filmi, bir festival filmi değil “Biz Size Döneriz” ama her ikisi de aynı zamanda. Yeni bir dil denemiş yönetmen, daha senaryo aşamasında. Kafasında canlandırdığını gerçekleştirmeye çalışmış, başarmış da… Denemek; yeni tatların, yeni duyguların, yeni heyecanların hatta “denizler ortasında yelkensiz” kalmanın taşıyacağı umuttur. Farklılığın gösterilmesidir. Başarılı olup olmamasından çok, sinema sektöründen seyirciye kadar beyin fırtınası yaratması önemlidir. Değil mi ki, Beckett, “yenil, bir daha yenil, daha iyi yenil” demiştir. O yenilgilerden çıkarılan derslerle daha iyisi, daha güzeli, daha doğrusu yapılacaktır. Muhakkak. Bunun örnekleri sayılmakla bitmez, sinemamızda da… hatta filmin içinden hepimize göz kırpan -sinema dünyasının ilk denemecilerinden- Melies de…

En çok da gençler…

“Biz Size Döneriz”, bu çerçevede ele alınması gereken bir yapım. 16-25 yaş arası gerçek gençlerin kendilerini, “tam da beni anlatıyor” duygusuyla izleyecekleri bir film. Daha büyüklerin, özellikle anne-babaların, bizim çocuklarımız neler yaşıyor, “duyguları neymiş, bir öğrenelim” diyecekleri bir film. Yukarıda, sinema tarihine bir selam yollandığını işaret ettim ama sanırım çok daha önemlisi, Yeşilçam’da hemen her zengin kız fakir oğlan konulu filmde karşımıza çıkan gururlu, itiraz eden, karşı çıkan onurlu gençlik duygusu da var hem de belirgin biçimde.

Gençlerin desteğe ihtiyacı var. İş bulmaları, ekmek parası kazanmaları için fırsat yaratılması siyasi erkin sorunu, geleceği onlar şekillendirecekler, ona göre davranmalılar. Bir şeyler anlatma sevdasında, yeni diller peşinde olanları ise biz desteklemeliyiz. Her bir izleyici, bu gelişimi güçlendirecektir.

“Biz Size Döneriz”, yönetmen Doğa Can Anafarta, oyuncular Hande Soral, Çağlar Ertuğrul, Fırat Albayram, Bestemsu Özdemir, Tarık Ündüz, Tuğçe Kurşunoğlu, Ceyda Kasabalı, Meltem Yaman, Yetkin Dikinciler, Haldun Boysan…

(01 Mart 2017)

Korkut Akın