Beni Asla Bırakma (Never Let Me Go)
Yönetmen: Mark Romanek
Roman: Kazuo Ishiguro
Senaryo: Alex Garland
Müzik: Rachel Portman
Görüntü: Adam Kimmel
Oyuncular: Carey Mulligan (Kathy H), Andrew Garfield (Tommy), Keira Knightley (Ruth), Izzy Meikle-Small (Genç Kathy H), Charlie Rowe (Genç Tommy), Ella Purnell (Genç Ruth), Charlotte Rampling (Emily), Sally Hawkins (Lucy),
Yapım: Fox Searchlight-Film4 (2010)
Japon yazar Kazuo Ishiguro’nun, insanı zihinsel anlamda zorlayan ve sorgulatan “Beni Asla Bırakma”sı, Amerikalı yönetmen Mark Romanek tarafından sinemaya başarılı bir sinema diliyle uyarlanmış.
Bu film sizleri, hayal edemediğiniz yerlere götürüyor. Hiç düşünmediğiniz, hep insani olarak sıcak baktığınız organ bağışı bu roman/filmdeki gibi olsaydı, rahatlar mıydınız, yoksa dehşete mi kapılırdınız? “Never Let Me Go – Beni Asla Bırakma” filmi, İngiliz yurttaşlığına geçmiş 1954 doğumlu Japon yazar Kazuo Ishiguro’nun aynı adlı romanından uyarlanmış. Roman, ülkemizde 2007’de YKY’den çıktı ve beşinci basımına ulaştı. Kazuo, ülkemizde birçok kitabı yayınlanmış bir yazar. Kazuo’nun kelimeleri ve betimlemeleri de çok güçlü. Romanı 
sinemaya uyarlayan, ünlü şarkıcılara çektiği kliplerle tanınan 1959 Şikago doğumlu yönetmen Mark Romenek, yazarın betimleme gücünden epey yardım almış. Dışarıdan bakınca normal yatılı okul gibi görünen Hailsham’da çocuklar klonlanmış gibi. Filmdeki bağışçı olacak insanlar sanki tarlada yetiştirilmiş mısırlar gibi. Toprağı iyi sürülmüş, gübrelenmiş, sulanmış mısır tarlası gibi Hailsham adındaki bu yatılı okul. Bu romana/filme bilimkurgu diyebilir miyiz? Bu romanı/filmi fütüristik olarak görüyoruz. Gerçekleşme ihtimali var. Filmin senaryosu, 1970 Londra doğumlu yazar Alex Garland’a ait. Yazarın, “Kumsal” ve “Dördüncü Boyut” romanları Epsilon’dan çıkmıştı. Yazar, Danny Boyle’un 2002 yapımı “28 Days Later – 28 Gün Sonra” ve 2007 yapımı “Sunshine – Gün Işığı” bilimkurgu filmlerinin de senaryolarını yazmıştı.
Kafkaesk dünya gibi…
İngiltere’nin güneydoğusundaki Doğu Sussex’teki Hailsham Yatılı Okulu’nda öğretmenler yok, gözetmenler var. Ama önce, hikâyeyi anlatacak bakıcı Kathy H’nın hayatının sevgilisi genç Tommy’ye son bakışını gördükten sonra Hailsham’da neler olduğunu yavaş yavaş keşfediyorsunuz. Kathy H, Tommy’ye bakarken seyirciye iç sesiyle geçmişten şimdiye kadar olan şeyleri anlatıyor iç burucu bir sesle. Film, 1978 yılına gidiyor. Yatılı okulda çocuklar, neden orada olduklarını bilmeden kalıyorlar. Kafkaesk dünyanın bu okuluna yeni gelen gözetmen Lucy, çocuklara neden burada bulunduklarını anlatıyor ve ardından istifa ediyor. Çocuklar iyi besleniyor ve sağlıklarına dikkat ediliyor. Çocuklar, okulun müdiresi Emily’nin talimatlarının dışına çıkamıyorlar. Okulun dışına da. Çocukların yazdığı 
şiirler ve yaptıkları resimler “galeri” denilen bir yerde saklanıyor. Çocuklar dış dünyayı da bilmiyor. Tek alışverişleri, biriktirdikleri markalarla okula gelmiş eşyaları almak. Kathy H, kırılgan Tommy’ye ilgi duyuyor. Tommy’ye Ruth da ilgi gösteriyor. Dişiliğini kullanan Ruth, Tommy’yi etkiliyor, ama en önemli armağanı Kathy H’ya veriyor Tommy. Biriktirdiği markalarla, içinde Jane Monheit’in “Never Let Me Go” şarkısının olduğu kaseti Kathy H’ya armağan ediyor. Jane Monheit’in söylediği “Never Let Me Go” şarkısı, Kathy H’nın kısacık hayatının ve aşkının şarkısı oluyor. Bu şarkı, Jane Monheit’in 2000 yılında yayımlanan “Never Never Land” adlı ilk caz albümünde yer almıştı. Film, 1985 yılına gidiyor. Çocuklar birer genç olmuşlar ve yeni yerleri de “Kulübeler” denilen çiftliğe benzer bir yer. Burada komünal bir hayat yaşıyorlar ve bağışçılık zamanlarını bekliyorlar. Tommy, Ruth’la aşk yaşasa da kalbi Kathy H’dan tarafta atıyor. Kathy H, bu aşk karşısında mağlup olduğunu düşünerek, bakıcılık için başvuruyor. Bakıcılar, organ bağışı sırası gelenlere refakatçilik yapıyorlar. Sonra film, 1994 yılına gidiyor ve dram daha da çoğalıyor. Kathy H’nın, finalde sonsuz tarlayı hüzünle seyredişi insanın yüreğini sızlatıyor. Romanda da öyle.
Renklerin ve müziğin büyüsü…
Daha çok Bennett Miller’ın 2005 yapımı “Capote” filminden hatırlanan New Yorklu kameraman Adam Kimmel’in çarpıcı ve sakin sinemaskop görüntüleri, öncelikle yatılı okul bölümlerinde etkileyici. Aslında bu görüntüler en başından beri seyircileri etkiliyor. Yatılı okulun içinde mekânlar biraz daha karanlık yansıyor ve gölgeler daha fark ediliyor. “Kulübeler” bölümünde renk kontrastları daha bir öne çıkıyor. Son sahnede renkler biraz daha pastel tonlarda yansıyor perdeye. Fonda duyulan müzikler de etkileyici. İngiliz besteci Rachel Portman’ın bu müzikleri insanın ruhunda dolaşıyor. Müzisyen, yönetmenin filminde çello, keman ve piyano tınılarına ağırlık vermiş. Portman, Akademi tarihinde, Douglas McGrath’ın Jane Austen’ın romanından uyarladığı 1996 yapımı “Emma” filmiyle 1997’de “En İyi Özgün Müzik” dalında Oscar kazanan ilk kadın besteci de olmuştu. Filmin bütün genç oyuncuları, performanslarıyla övgüyü hak ediyorlar. Kathy H’yı canlandıran, 1985 Londra doğumlu Carey Mulligan son keşiflerden. Onun perdeyi kuşatan ışığı insanı etkiliyor. Önemli yönetmenleri de etkiliyor tabii ki. Bu güzel oyuncuyu, Lone Schefrig’in 2009 yapımı “An Education – Aşk Dersi” filminde Jenny karakteriyle hatırlayabilirsiniz. Bu film ilk defa 30. Uluslararası Film Festivali’nde seyirciyle buluşmuştu.
(30 Nisan 2011)
Ali Erden
sinerden@hotmail.com
Yakın tarihin ilk öldürülen yönetmeni, 2 Kasım 2004 sabahı erken saatlerde bisikletle işine giderken katledilen Hollandalı yönetmen, yapımcı, köşe yazarı, yazar ve aktör Theodoor “Theo” van Gogh’tu. Kırk yedi yaşındaydı. Somali doğumlu yazar Ayaan Hirsi Ali ile İslâm’da kadınlara edilen muameleyi eleştiren “Submission” diye bir film yapmanın cezasını, Hollandalı / Faslı Müslüman Mohammed Bouyeri tarafından öldürülerek çekti. Bir süre saklanan Hirsi Ali, sanıyorum şimdi A. B. D.’de. Van Gogh, tehditlere rağmen, “Kimse köyün delisini öldürmez,” gerekçesiyle koruma istememişti. Bouyeri ona tabancayla sekiz kez ateş etti. Sonra da gırtlağını kesmeye çalıştı, beceremedi. İkinci bir bıçakla göğsünden bıçakladı, iki bıçağı da üzerinde bıraktı. Biriyle Batı ülkelerini, Yahudileri ve Ayaan Hirsi Ali’yi tehdit eden beş sayfalık bir not tutturmuştu. Von Gogh’un ölmeden önce yaptığı son film, politikacı Pim Fortuyn’un suikastinin kurmaca bir versiyonu olan 06/05’ti. 
Beş yıl sonra, El Salvador’un vahşi çeteleri hakkında bir belgesel yapan Christian Poveda bir arabanın ön koltuğunda kafasından vurulmuş olarak bulundu. Başı direksiyonun üzerindeydi, arkadan kurşun yemişti. Arabanın camları parçalanmış, her yere kan bulaşmıştı. Polis, kurbanı 52 yaşındaki Christian Poveda olarak belirlerken, herkesin şüphelendiği şeyi de doğruladı: Bu, bir çete infazıydı. 
Arabasında vurulan bir başka yönetmen ise, İsrailli aktör, yönetmen ve siyasi eylemci Juliano Mer-Khamis’ti. Yahudi ve Hıristiyan Arap anne babanın oğlu Mer-Khamis, Filistin’deki Jenin şehrinde, kendi kurduğu “Freedom / Özgürlük” Tiyatrosu’nun yakınlarında, arabasındayken öldürüldü. Aktör olarak yeraldığı “Wedding in Galilee”, “It is not Jerusalem, Berlin and Jerusalem” gibi filmlerle tanınan sanatçı, çeşitli ölüm tehdidi mesajları almıştı. Ülkesinde ve ülkesi dışında birkaç tiyatro yapımı da gerçekleştirmişti. 1984’te oyunculuğa başladı, onu belki ilk filmi “Little Drummer Girl”den hatırlarsınız. Kamera arkasına geçtiği ilk filmi “Arna’s Children”ı 2003’te Danniel Danniel ile yönetmişti. Jenin Mülteci Kampı’ndaki çocuklarla gençlerin yeteneklerini geliştirmeyi hedefleyen Özgürlük Tiyatrosu’nu kurdu. Ancak ölümüne tutucu İslâmi değerlere karşı çıkan oyunlarının yolaçtığı söyleniyor. Ölümünün ardından Jenin’de yayınlanan fetva nitelikli bir broşürde, sanatçı eleştiriliyor ve yeniyetme cinselliğini araştıran tartışmalı bir Alman oyununu sahneye hazırlamasının ölümüne yol açtığı belirtiliyordu. Polis onu aynı kamptan Mujahed Qaniri’nin öldürdüğünü düşünüyor. Qaniri’nin Hamas’la ilgisi olduğu söylendi ama Hamas bunu reddetti. “Yüzde yüz Filistinli, yüzde yüz Yahudiyim” diyen, 52 yaşındaki Mer-Khamis öldüğünde, oğlu Jay’in annesi olan Finli eylemci eşi, ikizler çocuklarına hamileydi.
Sadece belgeselcilik değil, tiyatroculuk ve foto muhabirliği de zor zanaat öyleyse. “Restrepo” ile Oscar adayı olan, Sundance’de Büyük Ödül alan 41 yaşındaki Tim Hetherington, ödüllü foto muhabiri arkadaşı Chris Hondros ile Libya’da, Misrata’da Muammer Kaddafi’nin askerleri ile Libyalı asiler arasındaki çarpışmada öldü. Hetherington, ödüllü belgeseli “Restrepo”yu Afrika’da Sebastian Junger’le ve gerçekten de askerler ile aynı şartlar altında bulunarak çekmişti. Savaş muhabirliği yaparsan topun ağzındasındır, tamam, ama onun ve Hondros’un arkadaşları dünyanın her yanındaki savaş bölgelerinde mesleklerini icra ederek tecrübe kazandıklarını ve çok dikkatli olduklarını söylüyor. Demek ki tecrübe de, sezgi de, ihtiyat da bir yere kadar.
Kocaman, hüzünle bakan gözleri, narin yüzüyle 1960’larda sinemanın yakışıklı ve duyarlı aktörleri arasındaydı. 1970’lerde de etkinliğini sürdürdü. Esas olarak 1969 yapımı 
yazıldı. Amaçsız, işsiz bir sinema figüranı… Jane Fonda’nın oynadığı Gloria’nın kavalyesi tıbbi testi geçemeyince, Rocky’nin müdahalesiyle onun yerine yarışmaya girer. Katılımcıların hepsi gibi onlar da umutsuzdur, müsabakanın ödülü olan 1500 dolara şiddetle ihtiyaçları vardır. Aradan çeyrek yüzyıl geçtikten sonra bir gazeteyle 
babası Henry de oynamıştı. Ertesi yıl Sarazzin, Newman ve Bisset ile yeniden bir araya geldi. “The Life And Times Of Judge Roy Bean”de Bisset ile karı-koca oldular. Gerçek hayattaki durumları da pek farklı değildi. Beatnik dramı “The Sweetest Ride”la başlayan (hakiki) ilişkileri 14 yıl sürdü. 
Corbettlerin. Becca, oğlundan kalan ve hatırlatan her şeyi evin dışına taşıyor, sonunda da evin her yerinde hatıraları olan bu evden kurtulmak istiyor. Kocası Howie, oğlunun video görüntülerini cep telefonuna yüklemiş ve oğuldan kalan anları unutmak istemiyor. Hikâyeye başka insanlar da giriyor. Becca’nın deli dolu kız kardeşi Izzy de bu hikâyede önemli yer tutuyor. Becca, hapisten kurtardığı kız kardeşinin hamile olduğunu da öğreniyor. Izzy, anneleri Nat’in evine taşınıyor siyahi sevgilisi Auggie’yle beraber. Becca ve Howie, kendileri gibi evlât acısı çekenlerin terapilerine katılmaya başlıyorlar. Becca, Tanrı kelimesinin çok geçtiği bu bu yere bir daha uğramak istemiyor. Çünkü, acı çektirmekten haz duyan Tanrı ona sıkıntı veriyor. Günler geçip giderken, Becca gücünü toplayıp, oğullarını kendilerinden alan Jason’ın peşine takılıyor bir süre. Sonra Jason’la konuşmaya başlıyor Becca. Corbett ailesinin dört yaşındaki oğulları Danny’ye sekiz ay önce çarpıp ölümüne neden olan Jason, Connecticut Üniversitesi’ni kazanmış. Jason, “paralel evrenleri” anlatan bir çizgi roman bile yapmış. Belki de farkında olmadan içindeki suçluluk duygusunu yenebilmek için. Becca, kendisini çürüten korkusunun üzerine giderek, hayatlarını mahveden Jason’ın da bir insan olduğunu görüyor. Becca’nın on bir yıl önce abisi de ölmüş. Annesi oğlunun acısını hep yüreğinde hissetmiş. Becca, belki de bunlarla başkalarının çektiği acıları görüyordur. 
Filmdeki oyuncular övgüyü hak ediyorlar. Dar mekânlarda gerçeğe yakın inandırıcı, dramatik yönü çoğaltıcı performans verebilmişler. Becca ve Howie’nin tartıştıkları sahnede, aslında hayata ve insana dair birçok şey yansıyordu. Howie’nin, terapide tanıştığı ve arada bir afyon çektiği Gabby’yi cinsel yönden istemesi, kendini bastırmaya çabalaması erkek dünyasını çok iyi yansıtıyor. Yönetmenin renk tonları da filmin kederli atmosferine katkı sağlamış. Becca’nın, Jason’ı üniversiteye uğurlayan arkadaşlarıyla izlediği sahneyle başlayan sekans belki filmdeki kederin ve yenilenmenin en derinine inişi gibiydi. Sarı tonlar, yavaşça dağılıyor ve belli belirsiz canlı tonlar fark ediliyor. Bu anda zamanın bir an yavaşladığını hissediyorsunuz. Bu film, yavaşlığa ve sakinliğe bir övgü olabilir. Kameraman Frank G. DeMarco’ya da bir övgü göndermeli. Fonda da Anton Sanko’nun keman, çello ve piyano tınılarını iç içe geçirdiği müziği de bu sekansa çok şey katmış. Bu filmdeki müzikler gerçekten etkileyici. Anton Sanko, şarkıcı Suzanne Vega’nın gitaristliğini de yapmıştı. Yönetmen genel olarak, sarı yumuşak renk tonları kullanmış. Bu film insana pitoresk bir his de veriyor. 
Son yıllarda festivaller ve etkinliklerde belgesel sinemanın tanımları için bazı sorunlar yaşanmaya başlandı. Belgesel filmler için kurulan jüriler karşılarına gelen filmlerin çeşitliliği karşısında şaşırıyorlar. Yarışma sonunda jüriler, akademisyenler, seyirci ve yaratıcılar arasında çok farklı, uzlaşmaz ve sonucu tartışmalı anlayışlar ortaya çıkıyor. Seyircinin ayakta alkışladığı bir “belgesel” jüri tarafından belgesel kabûl edilmiyor, vs. Hatta çıkan tartışmalar sonunda yaratıcıya belgeselin ne olduğu üstüne formüller önerenler, nutuk atanlar bile oluyor. Fakat bazı değişimi sezen bazı anlayışlar da var. Çünkü yarışma sonunda bazı rahatsız jüri üyeleri veya akademisyenler tek tek gelip yaratıcıdan “sana haksızlık ettik galiba!” dercesine özür diliyor ve davranışlarının nedeni sorulduğunda da cevaplayamasalar bile “içimden öyle geldi” davranışları gösteriyorlar. Bunlar neden oluyor diye sormak gerek? 
Ön belirtilerini, yine TRT’de izlediğimiz “İpek Yolu”ndan sonra belgesel sinema “Baraka” ile de yeni bir çağa girdi. Baraka, her gün dünya üzerinde yayın yapan binlerce televizyon ekranında görülen görüntülere karşı verilen en güzel bir cevaptı. Üzerinde 20 yıl geçse de belgeselin çıtası artık Baraka’nın koyduğu gerçeğin lirik anlatım çıtasıdır. 
Film Festivali’nin heyecanına kapılıp savrulduk ama Sidney Lumet’yi kaybettiğimizi elbette unutmadık. Nereden baksanız, dört yıl öncesine kadar film çekiyordu. Philip Seymour Hoffman ile Ethan Hawke’un oynadıkları 
İkisi de Eskenazi Tyatrosu’nun saygın oyuncuları olan Baruch Lumet ile Eugenia Wermus’un oğlu olarak 1924’te Philadelphia’da doğan Sidney Lumet de onların izinden gitti. New York’taki Eskenazi Sanat Tiyatrosu’nda sahneye çıktığında dört yaşındaydı. 1930’lu yıllarda Broadway’de birçok oyunda oynadı. Sidney Kingsley’in, New York’un yoksul mahallelerindeki hayattan vinyetler sunan ve sonra da beyazperdeye uyarlanan oyunu “Dead End”de de rol aldı. Yani o meşhur ‘çıkmaz sokak çocukları’ndan biri de oydu. Bir filmde oynamasının ardından, 1947’de aralarında Yul Brynner ve Eli Wallach’ın da bulunduğu bir grup oyuncuyla Broadway dışı bir grup kurdular. Bu grup, Lee Strasberg’in Actor’s Studio’da uyguladığı yöntemlerden şikâyetçi olup ayrılan oyunculardan oluşuyordu. Lumet sık sık, oyunculuğun çok acı veren bir şey olduğunu söylerdi.
Bir de, filmlerinin çoğunu New York’ta çekmiştir. Bu konuda adının Woody Allen ve Martin Scorcese ile aynı solukta anılması gerekir. Sidney Lumet, Jean-Luc Godard ile birlikte, New York Film Eleştirmenlerinin 76 yıllık tarihinde Yaşam Boyu Başarı ödülü verilen iki yönetmenden biridir. Godard’ın, modern sinemanın en büyük ustalarından biri olduğu inkâr edilemez. Lumet ise onları, sokakla ilişkisini kesmemiş sinemanın havarisi olması, gerçekçiliğin meşalesini taşımasının yanısıra, yarım yüzyıl boyunca New York şehrinin ‘vakanüvis’i oluşuyla da etkilemişti. Evet, gerçi Boston, Chicago, Toronto, Londra, Paris, Texas, New Mexico ve Louisiana’da filmler çekmişti ama (Hollywood’da asla) esas olarak doğup büyüdüğü, yaşlandığı şehrin acı gerçeklerini araştırmıştı: “12 Öfkeli Adam”dan başlayarak “The Pawnbroker / Tefeci”, “Serpico”, “Dog Day Afternoon / Köpeklerin Günü”, “Network / Şebeke”, “Prince of the City / Şehrin Prensi” ve yukarıda bahsi geçen 
Yön: Wes Craven
Malûm aradan geçen 15 yılda zaman değişti. Teknoloji iyice gelişti. Çığlık’ı izleyerek büyüyen çocuklar bugün birer yetişkin oldu. Ve çok sayıda korku filmi izlediler. 
Bir kanalda, Yeşilçam Smart’ta Metin Erksan ustanın 1954 yapımı “Beyaz Cehennem – Cingöz Recai” filmini keşfedince, bu kanalda görebildiğimiz filmlerle sinemamızın ustalarına selâm göndermek istedik. “Beyaz Cehennem – Cingöz Recai”, Peyami Safa’nın Server Bedi imzasıyla yayımladığı bir Türk hafiye (dedektif) seri hikâyesi. Safa Önal’ın 1969 yılında renkli çektiği ve başrolünde Ayhan Işık’ı oynattığı bir “Cingöz Recai” filmi daha var. Peyami Safa (1899 – 1961), Cingöz Recai karakterini, hırsız Arsen Lüpen’den ve dedektif Sherlock Holmes’tan ilham alarak yaratmış. Erksan’ın (1929) filmi, Çiftehavuzlar’da işlenen bir cinayetle başlıyor. Hızlı gazeteci Nevzat, nam-ı diğer Cingöz Recai polislerden de önce cinayet mahalline gelir. Basit bir cinayet değildir bu. Cingöz Recai, hemen araştırmalara girişir. Cinayet yerinde dört yüz bin dolar da kaybolur. İranlı Yasemin de bu paranın peşinde. Polis şefi Mehmet Rıza, Cingöz’ün işe karışmasından hoşlanmaz. Çapkın ve açıkgöz Recai, vakayı çözer ve Mehmet Rıza’yı atlatır. Bu filmdeki sakin İstanbul büyülüyor. Boğaz sırtları daha kuşatılmamış, insanlar nazik konuşuyor, sevgililer dudak dudağa öpüşüyorlar. Dış mekânlar, öncelikle gece çekimleri insanı sinemamız adına heyecanlandırıyor. Kapalıçarşı’da, Mehmet Rıza ve adamlarının Tatar Şevki’yi kıstırdıkları sahne tek kelimeyle etkileyiciydi. Filmde Cingöz Recai’yi oynayan Turan Seyfioğlu, 1961’de tedavi için gittiği Londra’da kırk yaşında vefat etti. Mehmet Rıza’yı Avni Dilligil (1908 – 1971), Cingöz’ün sevgilisi Jale’yi Neriman Köksal (1929 – 1999), Cingöz kadar kurnaz İranlı Yasemin’i Pola Morelli (1920 – 1970), Tatar Şevki’yi Fikret Hakan (1934), Başkomiser Hamdi’yi Nubar Teziyan (1909 – 1994) canlandırmış. Filmin senaryosunu da Erksan yazmış. Görüntülerse Fethi Mürenler’e aitti. Mürenler’in 1976’da vefat ettiğini bulabildik. Gerçekten, polisiye bu sinemanın genlerinde var. Hürriyet Gazetesi’nin kurucusu merhum Sedat Simavi (1896 – 1953), 1917 yılında sinemamızda ilk polisiye filmi çekti “Casus”la. Bu film, Birinci Dünya Savaşı’nda geçen bir casusluk hikâyesini anlatıyordu. “Casus”, sinemamızın ilk kurgusal filmiydi ayrıca. Kültür Bakanlığı, tıpkı ABD Ulusal Film Koruma gibi sinemamızın mücevherlerini korumaya almalı. Filmler, ABD’de Kongre Kütüphanesi’nde korunuyor. Bizde de belki bu Milli Kütüphane olabilir.
ciltlik romanından yazmış. Filmin görüntüsünü de Enver Burçkin (1914 – 1990) gerçekleştirmiş. Ömer’i Cüneyt Gökçer (1920 – 2009), Nilgün’ü 1932 Endonezya doğumlu Avusturyalı Erika Remberg, Dilbeste’yi Lale Oraloğlu (1924 – 2007) oynamış. “Nilgün” üçlemesi, 1950 – 52 arasında yayımlanmış ilk olarak. İnkilap Kitabevi, 2010 yılında bu üçlemeyi okurlarla buluşturdu bir defa daha. Ömer, edebiyatımızın ve sinemamızın özel şahsiyetlerinden biri. Hindistan’da ve Pakistan’da geçen, Ömer’le Nilgün’ün denizlerdeki fırtınalar gibi aşkı bu. Gerçekten de etkileyici bir filmdi bu. “Nilgün” filmi, 1968’de Ertem Eğilmez (1929 – 1989) tarafından renkli olarak bir defa daha sinemaya aktarılmıştı.
Tiyatromuzun değerli yönetmen ve oyuncularından 1928 doğumlu Haldun Dormen de film yönetmiş. 1965 yapımı “Güzel Bir Gün İçin”, estetiği ve gerçekçiliğiyle bugün de değerini koruyor. Filmin senaryosunu Erol Günaydın (1933) ve Erol Keskin (1931) beraber yazmışlar. Çarpıcı fotoğrafları da, sonradan oyunculuğa geçen Orhan Çağman (1927 – 1997) yapmış. Hayatın sıkıştırdığı Abbas, evi ve işi arasında monoton akışa bırakmış gitmiş kendini. Kız kardeşi Zarife, evine ve çocuklarına bakıyor. Çalıştığı giyim mağazasında Cemile’ye de vurgun Abbas. Bir türlü açılamıyor Cemile’ye. Cemile’yle işyerinde Zeki de ilgileniyor. Abbas’ın dertleşebildiği tek dostu işyerinden Sadık. Bir zaman sonra işten atılan Abbas, mağazanın kasasını soymaya karar veriyor. Onunla beraber başkaları da mağazayı soymaya karar verince işler karışıyor ve traji-komik olaylar perdeyi kuşatıyor. Çerçevelemelerden dolayı olmalı bu film bize sinemaskop tat verdi. Filmin, gündüz ve gece dış çekimlerinin etkileyici olduğunu belirtmeli. İç mekânlar da iyiydi. Dormen, filmin ilk bölümlerinde İstanbul’un insanı boğan kalabalığını iyi yansıtmış. Filmde Abbas’ı Erol Günaydın, Cemile’yi Belgin Doruk (1936 – 1995), Sadık’ı Altan Erbulak (1929 – 1988), Zeki’yi Metin Serezli (1934), Zarife’yi Nisa Serezli (1928 – 1992) ve soyguncu başını Haldun Dormen canlandırmış. İki kadim dostu, Erol Günaydın’la Altan Erbulak, yıllarca sinemada “002 Yavru ile Katip”i seslendirmişlerdi. Filmin sonundaki rüya ve ardından gerçekliğe dönüş, bu filmi daha da değerlendiriyordu. “Mutlu son”, bazılarına uğramıyordu hiç. 
1939 doğumlu Feyzi Tuna, sinemamızda biçim araştırmalarıyla heyecan verici yönetmenlerden. Tuna’nın 1964 yapımı “Aşka Susayanlar”, James Jones’un, anlamı “Kimi Kaçarak Geldi” olan “Some Came Running” romanından uyarlanmış. Bu romanı, ilk olarak 1958’de Vincente Minnelli aynı adla renkli ve sinemaskop çekerek sinemaya uyarlamıştı. Frank Sinatra, Dean Martin ve Shirley MacLaine’in başrolünü paylaştığı bu film ülkemizde “Kader Yolcuları” adıyla gösterime çıkmış. Filmde, Suna’nın enkaza dönüşmüş eviyle Suna’nın enkaz hayatı arasında metafor kurulması, gerçeklik yönünden de filme değer katmış. Filmdeki iç ve dış mekân kullanımlarıyla ışık düzenlemeleri gerçekten heyecan vericiydi. İstanbul görüntüleri muhteşemdi. Askerlik dönüşü eve değil bir otele yerleşen Ekrem, otelde İstanbul’a iş bulmak umuduyla gelmiş Ahmet’le tanışıyor. Bir İstanbullu olmasına rağmen Ahmet’e iş bulma konusunda faydası dokunmayan Ekrem, Ahmet’e şehri tanıtıyor. Bir gece yolları Suna’yla buluşuyor sonra. Suna’yı belâlısından kurtardıktan sonra, ona yardımcı olmaya çabalıyor bu yeni iki arkadaş. Suna, kendisine kalbiyle aşık olan sıcak Ahmet’i değil, soğuk Ekrem’i seçiyor ve trajedisine doğru yol alıyor bu hikâyede. Filmin senaryosunu Tuna’yla, sonradan yönetmenliğe de geçecek Erdoğan Tokatlı beraber (1939 – 2010) yazmışlar. Filmin kameramanlığınıysa Ali Uğur (1939 – 2008) ve Orhan Kapkı (1930 – 1987) beraber yapmışlar. Filmde Ekrem’i Ekrem Bora (1932), Suna’yı Semra Sar (1943), Sedat’ı Kenan Pars (1920 – 2008), Ahmet’i Özkan Yılmaz (1938 – 2010), Tülin’i Nur İnsel (1942) oynamışlar. 
toplar. Tanıklar, katilin yüzünü çıkartamazlarsa da Polis şefi Cemil’den şüphelenmeye başlar. Final bölümü, Melville ustanın filminde de melodram kendini hissettiriyordu, ama Tuna’nın filminde derin melodram daha derindi. Filmde Cemil’i Ekrem Bora, Semra’yı Mine Mutlu (1948 -1990), polis şefini Orhan Günşiray (1928 – 2008), Yılgın Rıza’yı Hasan Ceylan (1922 – 1980), Semra’nın sevgilisi Orhan’ı Süleyman Turan (1936), Ahmet’i Mümtaz Ener (1907 – 1989) oynamışlar. 
Nejat Saydam’ın (1929 – 2000), Orhan Kemal’in (1914 – 1970) aynı adlı romanından uyarladığı 1966 yapımı “El Kızı”, sinemamızın tepelerinde bir melodram. Hem hayatın gerçekleriyle buluşabilen hikâyesiyle hem de bu kadarı yeter dedirten hüzünlü yolculuğuyla acılara adanmış bir film bu. Orhan Kemal’in “El Kızı” romanı Everest’te yeniden yayımlandı 2010 yılında. Senaryosunu da yönetmenin yazdığı filmin görüntüleri Melih Sertesen’e (1926 – 1994) ait. Mazhar, yüzüğü aldıktan sonra, geçmişi hatırlar. Nazan’a aşık olduğu o avukatlık stajını yaptığı yılları. Teyzesi hamile Nazan’ı evden kovunca, Mazhar’la hemen evleniyorlar, İzmir’de Mazhar’ın annesiyle yaşamaya başlıyorlar sonra, çocuk Haldun da büyümüş. Mazhar’ın annesi Saime, kaynanalığını gösteriyor ve sıcak yuva entrikalarla dağılıyor. Nazan’la Mazhar boşanıyorlar. Gerisin geri trenle İstanbul’a, teyzesine dönerken bar kızı Nesrin’le tanışan Nazan için kader de ağlarını örüyor ve acılar derin kederlerle kuşatmaya başlıyor onu. Mazhar da bar kızı Neriman’la evleniyor. Kederlerle dolu yıllar akıp gidiyor. Nazan barda şarkılar söylüyor, alkole düşüyor. Oğul Tayfun büyüyor ve doktor oluyor. Ama, trajediler bitmiyor. Bu gerçekten çok ağır bir melodram ve belki bu film 1960’larda seyirci rekorlarını kırmış olabilir. Filmde Nazan’ı Türkan Şoray (1945), Mazhar’ı Ekrem Bora, Saime’yi sinemamızın ilk starı Cahide Sonku (1916 – 1981), Nesrin’i Çolpan İlhan (1936), Neriman’ı Suzan Avcı (1937), Haldun’u Tunç Oral (1938) oynamışlar. Filmde “Ümitsiz Bir Bekleyiş Hasreti Var İçimde” şarkısı çok iyiydi. Ali Erköse’nin Müzehher Güyer’in güftesinden bestelediği bu şarkı Hüzzam makamındaydı. Filmde, kara kediyle Neriman arasında metafor kurulması anlatımı güçlendiriyordu. Yönetmen, aralara yerleştirdiği kara kediyle tam anlamıyla “leit motif” yaratıyordu. 
Sinemamızdaki iyi melodramlardan 1968 yapımı “Ağlayan Bir Ömür” filmini Nejat Saydam yönetmiş. Senaryoyu da Safa Önal (1931) yazmış. Filmin kameramanlığını da Melih Sertesen yapmış. Vedat, ailesine iyi bakabilmek için zengin kızların gittiği bir özel lisede edebiyat dersleri veriyor. Karısı Şermin ve küçük kızı Oya’yla mutlu ve sıcak yuvası olan Vedat’a sınıftan Hülya aşırı ilgi gösterir. Başlarda Hülya için oyun olan bu ilgi, sonradan tutkuya dönüşüyor. Kendisiyle evlenmek isteyen Metin’e bile yüz vermemeye başlıyor Hülya. Filmde, derin bir meloramı başlatansa Şermin’in kanseri. Tahliller sonunda Şermin’in beyninde ur tespit ediyor doktor. Öleceğini düşünen Şermin, ailesini kendi yokluğuna alıştırmak için onlara soğuk davranmaya başlıyor. Elbette hikâyede Metin ve Hülya da var. Sonunda her şey düzelince, başkarakterler gibi seyirci de rahatlıyor. Şermin’in doktordan çıkıp, caddede dalgın dalgın yürümesi, Şermin’in ruh halini iyi yansıtıyor. Filmde Vedat’ı Ekrem Bora, Şermin’i Sema Özcan, Hülya’yı Esen Püsküllü (1946), Metin’i Salih Güney (1943), Oya’yı Ufuk Enünlü (1957), Metin’in babasını Renan Fosforoğlu (1918 – 1991), Dr. Semih’i Muammer Gözalan (1905 – 1981) oynamışlar. 
kayınbiraderi Murat’ın satırlarında kendisini arzulamasını hayal ettiği an, sinemamızda az görülür kışkırtıcılıkta perdeye yansıyordu. Melodram, tutku, ihtiras ve oyunlar bugün bile etkileyici. Filmde Gül’ü Fatma Girik (1943), Ekrem’i Ekrem Bora, Murat’ı Kuzey Vargın (1940) oynamış. Murat’la Gül’ün dudak dudağa öpüşmeleri bu filmden armağan gibi. Bu Filmde, Ajda Pekkan’ın söylediği “İki Yabancı” şarkısı da duyuluyordu. “İki Yabancı”, Frank Sinatra’nın 1966’da yayımlanan “Strangers in the Night” şarkısından uyarlanmış bir aranjman.
Sinemamızın melodram ustası Osman F. Seden’in (1924 – 1998) yazıp yönettiği 1968 yapımı “Ana Hakkı Ödenmez” filmi, hastalıklar üzerinden gelişen bir melodram. Filmin kameramanıysa Cengiz Tacer. Orhan, Fatma’yla evli ve bebekleri Funda amansız bir hastalığa yakalanmış. Mine de amansız bir hastalığın içinde ve yaşayacak günleri de sayılı. Mine, Orhan’a tutkulu. Mine’nin babası Hilmi, bu ilginin farkında ve Orhan’a karısından boşanıp, az ömrü kalmış kızıyla evlenmesi koşuluyla bebeğini ameliyat yaptıracağını söyler. Mine de Fatma’ya baskı uygular. Fatma, kocasının kendisinden ayrılmayacağını bildiğinden melodramlardaki o yanlış anlamalar hayatın içine giriyor ve sonunda Fatma’yla Orhan ayrılıyorlar. Sonra, Orhan’la Mine evlenirler. Yıllar geçer. Funda yedi yaşına gelir. O mutluluk hiç kimseye gelmez. Yıllar sonra hikâye bir suç filmine dönüşüyor. Politik oyunlar ve rekabetler, filmdeki acıları daha da çoğaltıyor. Rakip Mesut, Orhan’ın başkanlık adaylığından çekilmezse elindeki kanıtları şantaj olarak kullanacağını söylüyor hayatında karanlık taraflar olan Fatma’ya. Olanlar oluyor, hikâye daha da trajik hal alıyor. Filmde Orhan’ı Ediz Hun (1940), Fatma’yı Fatma Girik, Mine’yi Serpil Gül (1941 – 1990), Nubar Terziyan, Komiser İlhami’yi Hüseyin Peyda (1920 – 1990), Mama Neriman’ı Güzin Özipek, Fatma’nın abisini Ahmet Mekin (1932), Mesut’u Önder Somer (1937 – 1997) oynamışlar. 
hazırlanmıştır herhalde. Filmin kameramanlığını da Turgut Ören (1924 – 2011) yapmış. Bu film, Robert Mulligan’ın renkli ve sinemaskop çektiği 1961 yapımı, “Eylülde Gel” anlamına gelen “Come September” filminden ilham almış. Rock Hudson, Gina Lollobrigida, Sandra Dee ve Bobby Darin’in başrolünde olduğu bu film, ülkemizde 1963 yılında “Sonbahar Hatıraları” adıyla gösterime çıkmış. Mulligan’ın filminde Tony karakterini canlandıran şarkıcı Bobby Darin (1936 – 1973), filmin adıyla aynı olan o güzel şarkıyı söylüyordu dans eden gençlere. Köşkün uşağı Adil, patronu Muzaffer olmadığında köşkü otel olarak işletiyor. Köşke kız öğrenciler yerleştikten sonra, Muzaffer ve nişanlısı Lale de geliyor. Ardından müzisyen gençler geliyor. Bu da yetmiyor, Alman Mayer’in kızını fidye için kaçıran gangsteler de köşkün sakinlerinden oluyorlar. Aralarda Erol Büyükburç, “Anadolu Pop” tarzında şarkılarını yorumlama fırsatı buluyor. Gerçekten, Büyükburç’un sesi Elvis Presley gibi insana iyi geliyor. Şarkıcı Suat, Lale’ye ilgi duyunca, işler daha da karışıyor. Suat’ın Lale’ye gitarıyla “Yeşilim, yeşilim, yeşilim amman / Yeşil yaprak altında üşüdüm amman” şarkısını söylerken, fırsat buldukça Lale’nin dudaklarından öpüyordu. Muzaffer’le çetebaşı tıpatıp birbirlerine benziyor. Bu filmdeki en heyecan verici anlardan birisi, iki roldeki Ekrem Bora’nın aynı çerçevenin içinde hiçbir teknik sorun yaşanmadan görünmesiydi. Günümüzde böyle çekimler, bilgisayar kontrollü kameralarla yapılıyor. Filmde Muzaffer’i Ekrem Bora, Lale’yi Ajda Pekkan (1946), Suat’ı Erol Büyükburç (1936), uşak Adil’i Ali Şen (1918 – 1989), Mayer’i Feridun Çölgeçen (1911 – 1978), Oya’yı Nilüfer Koçyiğit (1951) canlandırmış. Filmin komedi sahnelerinin çok güldürdüğünü de belirtmeli.
Ülkü Erakalın’ın yönettiği 1965 yapımı “Şepkemin Altındayım – Deli Futbolcu”, Öztürk Serengil’in (1930 – 1999), iki rolde göründüğü hem komedi hem de derin melodram yüklü bir film. Senaryoyu Bülent Oran’ın yazdığı filmin görüntüleri Kenan Kurt’a (1925 – 2002) ait. Sarı-lacivertli Yenerbahçe’nin golcü ve çapkın forveti Selim’in “yaramazlıkları”nı engelleyemeyen başkan Hulusi, ne yapıp edip Selim’i kaçırmaya yeminli sarı-kırmızı Salatasaray’ın başkanı ve sanki bu filmden kopuk bir hikâye gibi yansıyan sokak müzikçilerinin hikâyesi. Salatasaray’ın idarecileri, gece kulübü güzeli Selma’nın yardımıyla Selim’i kaçırırlar. Yenerbahçe’yi bir türlü yenemeyen Salatasaray, şimdi ezeli rakiplerini alt edebilir. Sokak şarkıcılarının arasında Selim’in aynadaki yansıması gibi bezeyen Kerim de var. Hulusi, Kerim’i Selim zanneder maça çıkarır, ama sonunda esir Selim kurtulur ve Salatasaray, yine Yenerbahçe’yi yenemez. Öte tarafta, melodramın ateş gibi yaktığı bir aşk hikâyesi de var. Sokak müzikçisi Ahmet, ayağı felçli Fatma’ya deli divane aşıktır. Sonunda her şey yoluna giriyor ve herkes için mutluluk gecikmeyle de olsa geliyor. Selim’in Selma’yı dudaklarından öptüğü sahne akılda kalıyordu. Filmde Selim ve Kerim’i Öztürk Serengil, Selma’yı Ajda Pekkan, Ahmet’i Yusuf Sezgin (1942), Fatma’yı Esen Püsküllü, Yenerbahçe’nin başkanı Hulusi’yi Vahi Öz (1911 – 1969) ve Salatasaray’ın başkanını Hüseyin Baradan (1932 – 2004) oynamış. Filmin bir sürprizi de vardı. TRT’nin ünlü maç spikeri Orhan Ayhan, statta maçı anlatıyordu. Öztürk Serengil, seyirciyi bol bol güldürüyordu bir de. Bu filmde Ajda Pekkan, “Kalenin Bedenleri” şarkısını da söylüyordu. 
Şoför de umutsuz bir aşkla bar güzeli Ayla’ya yangın. Sondaysa, hem mutluluk hem de trajedi bekliyordu. Ayla’nın striptiz dansı hayli çarpıcıydı. Filmde şoförü Sadri Alışık (1925 – 1995), Ayla’yı Ajda Pekkan, Gül’ü Esen Püsküllü, Ömercik’i Ömer Dönmez (1959), Vahit’i Süha Doğan (1920 – 1979), aşık Selim’i Atacan Arseven (1939) canlandırmış. 
kulübünde zorla çalıştırılıyor. Sonunda kötüler mağlubiyete uğratılıyor ve aşk kazanıyor. Filmde Kenan’ı Ayhan Işık, Selma’yı Ajda Pekkan, çetebaşı Yusuf’u Süha Doğan, polis şefini Asım Nipton (1915 – 1972), Ahmet’i Ercan İnangiray (1958) oynamışlar. Filmin müziklerini de Vasfi Uçaroğlu Orkestrası çalmış. Filmin kurgusu da iyiydi. Ajda Pekkan, “Seninle Bir Sonbahar” ve “Yollar Uzak Gelemedim” şarkılarını söylüyordu.
Hulki Saner’in yazıp – yönettiği 1963 yapımı “Helal Olsun Ali Abi” filmi, “Turist Ömer” karakterinin de doğuşunun filmi. Tıpkı Blake Edwards’ın 1963 yapımı “The Pink Panther – Pembe Panter” filmindeki Müfettiş Jacques Clouseau karakteri gibi. “Helal Olsun Ali Abi”, eğlenceli bir polisiye. Ayhan Işık, külhanbey ağzıyla konuşan esprili bir sivil polis. Filmde Ali’yi Ayhan Işık, Turist Ömer’i Sadri Alışık, Fettan’ı Sevda Ferdağ (1942) canlandırmış. Filmin görüntülerini de Kosta Psaros çekmiş.
serveti kumarda batırır ve sonunda anne-babasıyla beraber sokaklara düşer. Onca ibretlik acılar çekildikten sonra Metin, Sevim ve Metin’in anne-babası için geç de olsa mutluluk gelir. Filmde Metin’i Cüneyt Arkın, Sevim’i Filiz Akın (1943), Ahmet’i Turgut Özatay (1927 – 2002), Leyla’yı Suzan Avcı, Necdet’i Tunç Oral, Metin’in annesi Zehra’yı Nedret Güvenç (1930) canlandırmış. 
Ahmet’ten nefret etse de öğretmenin okul yapma çabasına yardımcı oluyor. Ama finalde trajedi de bekliyor. Öğretmen Ahmet’in ders verici konuşmalarını bir tarafa bıraktığınızda iyi bir köy filmi bu. Filmde Murat’ı Tamer Yiğit, Ahmet’i Cüneyt Arkın, Elif’i Hülya Koçyiğit (1947), Nazlı’yı Aliye Rona (1921 – 1996), Aşık Garip’i Semih Sezerli (1930 – 1980), Kara Yusuf’u Hasan Ceylan (1922 – 1980) canlandırmış. Aliye Rona, bu filmdeki rolüyle 2. Antalya Film Festivali’nde “En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu” dalında ödül kazandı. Fonda da “Nem Alacak Felek Benim” tınıları da duyuluyor. Bir vakitler Yeşilçam’da güzel kadınlar varmış. O güzel kadınlar şimdi nereye gittiler? 
Charlie Chaplin’in 1952 yapımı “Limelight – Sahne Işıkları” filminden ilham almış 1965 yapımı “Serseri Aşık”, derin melodramıyla büyük bir fedakarlığın hikâyesi. Ülkü Erakalın’ın yönettiği, Bülent Oran’ın yazdığı, Memduh Yükman’ın görüntülediği “Serseri Aşık”, iyi melodramlardan. Erol, şarkıcı Hülya’ya aşık olur ve aşkın karşısında katı kalpli babasını bulur. Baba, seven gençleri ayırır. Hülya, Galata Köprüsü’nde intiharı düşünürken, kendine “Doktor” diyen eski kuklacı “Serseri” tarafından kurtarılır. “Serseri”, onu evine götürür. Hayatına taze bir çiçek gibi doğan Hülya’ya içten içe aşık oluyor. Mahalleli, başlarda bekâr bir erkeğin evinde bir genç kızın oturmasına karşı çıksa da, Hülya’nın iyiliği mahallelinin yüreğini yumuşatıyor. Hikâye, elbette Chaplin’in filmindeki gibi gelişmiyor. Hikâye bize dönüştürülmüş. Sonunda “Serseri”, sevenleri kavuşturuyor ve filmde kendisini bulduğumuz Galata Köprüsü’nde yalnızlığına doğru yürüyor. “Serseri”de Sadri Alışık, Hülya’da Hülya Koçyiğit, Erol’da Cüneyt Arkın, babada Hulusi Kentmen, Bakkal Arif’te Necdet Tosun (1926 – 1975), Romantik Ayşe’de Rengin Arda (1940), Müzeyyen Teyze’de Mualla Sürer (1902 – 1976) vardı. Filmin en büyük sürprizi de İsmail Dümbüllü (1897 – 1973) üstattı. Sünnet düğününde Dümbüllü’yle “Serseri”nin “atışmaları” sinemamızdan bir armağandı. 
O sırada gecenin bir vakti, fabrikada kalpazanlık faaliyetleri de var. İşler karışıyor, Yusuf hapse düşüyor. Gül, Melahat ablasının kandırmasıyla “kötü yol”un kıyısından dönüyor. Trajik finale, bu filmde anlam bulamadık. Filmde, Yılmaz Güney’in çöp kamyonundan dökülen çöplerin içinden çıkması, aklımıza bir filmi getirdi. Sam Peckinpah, 1972 yapımı “The Gateway – Sonsuz Kaçış” filmi için 1966 yapımı “Yiğit Yaralı Olur”daki çöp sekansından ilham almış olabalir mi? Bir düş işte!.. Filmde Yusuf’u Yılmaz Güney (1937 – 1984), Gül’ü Hülya Koçyiğit, Melahat’ı Muhterem Nur (1932), Remzi’yi Tuncel Kurtiz (1936), Şevket’i Kenan Pars, Recep’i Asım Nipton, Gül’ün annesini Leman Akçatepe (1918 – 1992), Ustabaşı Hakkı’yı Hakkı Haktan (1919 – 1981) hayat vermiş. Remzi karakterindeki Tuncel Kurtiz, “kötü adam”da muhteşemdi ve insanın sinirleriyle oynuyordu. Gerçekten büyük oyuncu. Bu filmde, Yusuf’la Gül’ün yatakta öpüştükleri sahnenin kesildiğini fark ettik.
yaşlı Kamil’le evlenmek zorunda kalıyor. 1960’ların Kasımpaşa semti etkileyici bir görsellikle yansıyor “Uzakta Kal Sevgilim”de. Filmde Fikret’i Fikret Hakan, Hülya’yı Hülya Koçyiğit, Erol’u Erol Tezeren, Hasan’ı Nubar Terziyan, Kamil’i Avni Dilligil, Şerife’yi Aliye Rona canlandırmış.
finalde. Filmde Fikret’i Fikret Hakan, Fatma’yı Fatma Girik, Semih’i Semih Sezerli, Nermin’i Uğur Kıvılcım (1942), İtalyan Kazım’ı Abdurrahman Palay (1923 – 2002), Lord Hüseyin’i Ulvi Uraz (1921 – 1974), Hilton Şemsettin’i Ali Şen, Hilmi’yi Ahmet “Kostarika” Turgutlu (1927 – 1994), Bakkal Saim’i Zeki Alpan (1908 – 1992), Kasap Cemal’i Necdet Tosun, Jale’yi Diler Saraç (1937) oynamışlar. 
O anlarda az da olsa Sergey Ayzenştayn tadı alıyorsunuz. Nedim Otyam’ın bazı sahnelerde duyulan gerilimli müzik insana kasvet hissi yaşatabiliyor. Filmde Ahmet’i Sadri Alışık, Ayşe’yi Muhterem Nur, Osman’ı Nazım İnan (1922 – 1975), Ahmet’in annesini Nezahat Tanyeri (1917 – 1986), İhsan’ı Faik Coşkun (1914 – 1978), Rüya’yı Rüya Gümüşata (1952), Selma’yı genç yaşta vefat eden Hikmet Serçe (ölümü 1960) canlandırmış. 
Nejat Saydam’ın yönettiği 1964 yapımı “Acemi Çapkın” filmi, “Dr Jekyll ve Mr Hyde” hikâyesinin “canavarsız” sevimli hale gelmesi gibi sanki. En azından bu hikâyeden ilham almış. Müzikâl yönleri de olan bu romantik komedinin senaryosunu yönetmenle beraber İlhan Engin yazmış. Görüntülerse Melih Sertesen’e ait. Müzikleri de Metin Bükey bestelemiş. Sıtkı Candost, bir kız müzik okulunda idareci. Gündüzleri, kadınlara pek yanaşamayan pısırığın biri. Geceleriyse çapkının biri. Kişiliği ikiye bölünmüş gibi, iki Sıtkı’nın da birbirlerinden haberleri yok. Bir gün Sıtkı hayatının kadını Nurten’le karşılaşıyor ve onu kaybetmemek için kendiyle savaşıyor. Filmde Ahmet Tarık Tekçe güzel bir şarkı da söylüyor. Bu filmde Sıtkı’ya İzzet Günay, Nurten’e Tijen Par (1938), Cemil’e Ahmet Tarık Tekçe (1920 – 1964), Süreyya’ya Sadettin Erbil (1925 – 1997) hayat vermiş.
günlük programa uygun güzel günler yaşattırıyor. O sıra da zengin adamın karısı gelir ve kadın, kocasının benzeri taşralı gençle eğlenmeye başlar. “Kalbimdeki Yabancı”, polisiye film tadı da veriyor. Bu filmde Semiramis Pekkan güzel sesiyle şarkılar da söylüyor. Filmde iki karakteri İzzet Günay, kadını Semiramis Pekkan, Uşak Müctaba’yı Münir Özkul (1925), patronu Ali Şen canlandırmış. Semiramis Pekkan, “Sevemez Kimse Seni Benim Sevdiğim Kadar” şarkısıyla ablası Ajda Pekkan’ın 1967’de yorumladığı “Sevdiğim Adam”ı da söyler gibi yapıyordu. “Sevdiğim Adam”, Mireille Mathieu’nün “Celui qeu J’Aime” (Sevdiğim Biri) şarkısının aranjmanı. Türkçe sözleri de Fecri Ebcioğlu yazmış. Ebcioğlu’nun sözleri, Fransızca şarkının içeriğine de pek de uzak değilmiş. Semiramis Pekkan, ablasının “Boşvermişim Dünyaya” şarkısını da yorumlar gibi yapıyordu bu filmde. Elbette yine ablası Ajda Pekkan’ın vokaliyle.
hemen fark ediliyor. Bu film, Sadık Şendil’in eserinden uyarlanmış. Senaryoyu Şendil’le beraber yönetmen yazmış. Bu filmin yönetmeni, sinemamızın muhteşem “kötü adam”larından Süha Doğan. Filmin kameramanı da Ali Yaver. Filmde Yücel’i Göksel Arsoy, Sevil’i Leyla Sayar (1939), Selim’i Turgut Özatay canlandırmış. Turgut Özatay, sinsi ve tedirgin edici taraflarıyla “kötü adam”a yeni bir bakış getirmiş. Bir de Leyla Sayar var. Sinemamıza gelmiş en güzel kadın oyuncularından biriymiş o. 
Metin Erksan’ın abisi Çetin Karamanbey’in (1922 – 1995) yazıp yönettiği 1960 yapımı “Aliii”, bir çocuğun macera dolu hikâyesini anlatıyor. Filmin kameramanlığını Ali Yaver yapmış. Filmde Fatma’yı Fatma Girik, Hasan’ı Baki Tamer (1926 – 2004), Ali’yi Tanju Eraslan (1947), Gönül’ü Gönül Beyhan (1932), Cambaz Kadir’i Kadir Savun, Kaçakçı Ahmet’i Ahmet Tarık Tekçe, Kaçakçı Hakkı’yı Hakkı Haktan canlandırmış. Hasan, Fatma’yla evli bir tren başmakinisti. Komşuları “kötü adam”, Hasan’la Fatma’nın oğlu Ali’nin kaderini bir süreliğine değiştiriyor ve bir macera başlıyor. Öncesinde, Hasan’ın kaçakçı kardeşi Hakkı, elinde kaçak mallarla ailenin evine dayanır. Baba görevde. Hakkı, Ahmet’le iş yapıyor. Bir tartışma sonucu çıkan kavgada Hakkı ölüyor. Gecenin bir yerinde, Ahmet’in evinde olan bu vakaya Ali tanık oluyor. Çocuğu fark eden Ahmet, çocuğu öldürmek isterken çocuk kurtuluyor. Ali’nin yolu cambazlık yapan Kadir ve varyeteci Gönül’le kesişiyor. Gönül hep evlât hasreti çekmiş. Ali’ye çocuğuymuş gibi tutuluyor. Fatma, cezaevine düşünce melodram da çoğalıyor böylece. Polis, Hakkı’yı Fatma’nın öldürdüğünü sanıyor. Zincir kıran cambaz Kadir, kuvvetiyle vücuduna sarılmış zinciri kırıyor, ama devir ve insanlar değişmiş. Cambaz gözden düşmüş. Bu film, Federico Fellini’nin 1954 yapımı “La Strada – Sonsuz Sokaklar” filminden epey ilham almış. Sonunda kazanan mutluluk oluyor. Geriye kalansa, Ali’nin yaz macerası ve trenler oluyor. 
Sinemamızın yaşayan büyük ustası Ömer Lütfi Akad’ın (1916) senaryosunu yazdığı ve yönettiği 1967 yapımı “Ana”, köy gerçekliğini, duygu sömürüsüne girmeden beyazperdeye aktaran filmlerden. Bu toprak insanlarının, Akad’ın 1970’lerdeki şehre göç üçlemesiyle dramları uç noktaya ulaşacaktı. “Ana” filminde kan davası öne çıkıyor. Filmdeki oyunculuklar ve diyaloglar gerçekten etkileyici. Görüntüler övgüyü hak ediyor. Kameraman Cengiz Tacer’in çarpıcı fotoğrafları ilham verici. Filmin müziklerine Orhan Gencebay’ın da (1944) katkısı olmuş. Müziğe diğer katkıyı da Abdullah Nail Bayşu (1926 – 1983) yapmış. Kan davalı Şevket, karısı Güllü, gelinlik kızları Halime, oğulları Mehmet Ali ve bebekleriyle üç yıl önce bu köye göç etmişler. Köyde ırgatlık yapıyorlar. Gariban Salman da Karadenizli ailenin en yakın dostları. Kanlıları izlerini buluyor. Tedirginlik ve korku çoğalıyor. Şevket vurulur. Güllü ve çocukları köyden ayrılırlar. Salman’ın tanıdığı Üzeyir de at arabasıyla peşlerinden onları takip eder. Sonra beraberce yola devam ederler. Üzeyir, onlara yardımcı olur ve tarlalarda iş bulur. Üzeyir’le Halime’nin gönülleri de birbirlerine yaklaşır sonra. Düğün yaklaşır. Ama, bir kanlı, Musa da peşlerinde ailenin. Bu film sinemamızın önemli yapıtlarından. Kazanan trajedi oluyor. Filmde Döndü’yü Türkan Şoray, Üzeyir’i Yılmaz Duru (1933 – 2010), Şevket’i Erol Taş, Salman’ı Osman Alyanak (1916 – 1991), Musa’yı Kadir Savun, Halime’yi Gonca Alyanak canlandırmış. 
Real-3D, Londra Royal Opera House sahnesinde uluslararası bir kadroyla sergilenen Carmen’i ayağımıza getirdi. Üstelik koltuğumuz en torpilli yerde: Sahnenin içinde! 
toplumuna dönüşmüş batı toplumlarında, güvenlik saplantısının nerelere kadar gelebileceğini de gösteriyor bu film. Gerçekten ölü bir insan, terör saldırılarını önleyebilir mi? “Yaşam Şifresi” adındaki bir programla bu önlenebiliyor. Afganistan’da savaşmış ve ölmüş Amerikalı asker Colter Stevens, gözlerini hızla yol alan bir trenin içinde açıyor. Karşısında da tanımadığı güzel bir kadın Christina oturuyor. Genç kadın, Colter’ı tanıyor ve ona Sean Fentress diyor. Colter, uykudan yeni uyanmış bir insanın mahmurluğunu yaşıyor etrafında olanları anlamaya çalışırken. Tren Şikago’ya yaklaşınca istasyonda duruyor. Colter, yolcularla aşağı inerken, o sırada genç bir insan cüzdanını düşürüyor. Bir genç de cüzdanı düşürene geri veriyor. Colter trene yeniden biniyor. Tren Şikago’ya yaklaşırken bomba patlıyor ve vagonlardaki herkes ölüyor. Colter gözlerini bilmediği bir yerde açıyor ve yeni bir görevin içinde olduğunu anlıyor.
bir içe çekiliş var ve hissetme duyuları azalıyor. Bu filmin öne sürdüğü önerinin uzakta olmayan bir gelecekte gerçekliğe dönüşme ihtimali var. Colter’ın bu sanal yolculuklarında tek iletişim kurduğu insan Yüzbaşı Colleen Goodwin. Bu programı geliştiren ve başında olan da Dr. Rutlege. Batılı eleştirmenler bu filmin kurgusunu, Harold Ramis’in 1993 yapımı “Groundhog Day – Bugün Aslında Dündü” filmiyle karşılaştırıyorlar. Bir yere kadar haklılar. Jones kendi filminde, benzer anları, filmin ilk bölümlerinde yapıyor. Ama, film ilerledikçe anlar da neredeyse kendi başına anlara dönüşüyor. Değişmeyen sadece, Colter’ın trende uyanma anları. Tren fikrinin de, Agatha Christie’nin “Şark Ekspresinde Cinayet” romanından gelme ihtimali var. Aslında Jones, ilk filmi 
Pendik’te yaşayan A. Baki Çallıoğlu’nun kartvizitinde şunlar yazılıdır: “Duayen A. Baki Çallıoğlu. Şair bestekâr ses sanatçısı, oyuncu ve prodüktör, film yönetmeni.”
Evlenir, ilk eşinden Kerem adında bir çocuğu olur. Müzisyen olan eşi, çocukları Tarkan ve Melisa’nın annesi Ümran hanımla da mutlu evlilikleri otuz yılı aşmıştır. Baki Çallıoğlu sahneye Gar Gazinosu’nda çıkar, “Korsanlar” adını verdikleri kendi orkestrasıyla. Assolist Sevim Çağlayan’dır. Baki Bey sahneye çıktığında yer yerinden oynar, çok büyük alkış alır.
Yahya Kemal Beyatlı’nın “Sessiz Gemi” şiirini bestelemek ister, izin alırlar. Acemaşiran makamında besteler de, şarkının da, şiirin de bütün dünyada bilinmesini, dinlenmesini istiyordur. Aynı günlerde Münir Nurettin de besteler ve yayınlar şarkıyı. Münir Nurettin daha ünlüdür, şarkı radyolarda çalınır ve yayılır. Baki Çallıoğlu müziğini yaptığı Ege Kahramanları filmi için Faruk Nafiz Çamlıbel’in Çoban Çeşmesi şiirini besteler. Antalya’da sinemacı Behlül Dal’la tanışırlar. Behlül Dal’ın şiirlerini beğenir ve birçoğunu besteler. 1950’li yıllarda Antalya ıssız bir yerdir, ‘oralarda’ film de çekilmemiştir. Sinemadan da epey çevre dinmiştir Baki Çallıoğlu. Neriman Köksal, Gülistan Güzey, Galip Arcan, Ayten Güvenç yakın arkadaşları, ‘ahbapları’dır. 1956 yılında senaryosunu Behlül Dal’ın yazdığı “Yangın” filmini Çallı Film adına Antalya’da çekerler. Filmin yönetmeni Baki Çallıoğlu’dur. Filmde Gülistan Güzey ve Neriman Köksal dışında Eşref Kolçak, Ahmet Tarık Tekçe, Atıf Kaptan, Ayten Güvenç ve Danyal Topatan da oynar.
başrolünü oynadığım ‘Aşk Besteleri’ filminde oynattılar. O zaman 16 yaşındaydı. Sonra arkadaş olduk, kardeş gibi sevdik birbirimizi. Sonra bu hasta oldu, Ayhan ışık’a âşık olmuştu, kan kusuyordu. Taksim’den Elmadağ’a giderken, Talimhane tarafında, bir apartmanın üst katında oturuyordu. Gün aşırı oraya gider, çalar söylerdim. Onu ben iyileştirdim, yaşattım. Sonra Nana ‘buralar bana dar geliyor’ dedi ve İtalya’ya gitti. Ben de bir gün Behlül Dal ile İtalya’ya, Roma’ya gitmiştim. Adresi, telefonu vardı bende Nana’nın. Nana’yı buldum. Kapıyı annesi açtı. Beni görünce şaşırdı, inanamadı. İçeriye, ‘Nana bak kim geldi?’ diye seslendi. Nana, Roma’da bir gazeteci ile evlenmişti. Zenginlerin gittiği bir lokalde sahneye çıkıyor, dans edip şarkı söylüyormuş. Bir gece ‘Soyun’ diye bağırıp striptiz yapmasını istemişler. ‘Ceketlerinizi serin, soyunup üstünde dans edeceğim’ demiş. Bu haber olarak basında da çıkmış, buralarda da duyulmuştu. Dertleştik, ağladı. O gece onda kaldık, sohbet ettik. Bana, ‘Bak Baki’ dedi, ‘Sen de buralara gelsene. Türkiye’de yüz tane şarkı yaparsın, ünlü olursun belki, yüz kişiyi de ünlü yaparsın fakat paran olmaz, evin, araban olmaz. Burada bir şarkıyla bile ünlü olsan paran olur, villan olur, araban olur, olur oğlu olur. Burada paralı adam olursun’ dedi.” 
HALKBANK sponsorluğunda, Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından 17 – 27 Mart 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen 
Hatar Kvinnor – The Girl with the Dragon Tattoo – Ejderha Dövmeli Kız”
hastaneye gider ve Zalachenko’yu öldürür. Ama, Lisbeth’i öldürecek zamanı bulamayınca vahşice kendini öldürüyor. Bu karışık hikâyede, iyileşen Lisbeth’in mahkemesi de başlıyor. Lisbeth’in avukatı da, Millennium Dergisi’nin sahibi Mikael Blomkvist’in hamile kız kardeşi Annika Giannini. Stockholm’deki mahkemeye “punk”çı görüntüsüyle gelen ejderha dövmeli Lisbeth, Millennium ekibi ve Annika’nın kanıtlarıyla mahkemece de aklanıyor. İlk iki filmi göremeyen seyirci için de mahkeme anları, Lisbeth’in karanlıkta kalmış geçmişini ortaya çıkartıyor. Filmin final bölümü, gerçekten çok sert ve şiddet yüklü. 
Deli deliyi görünce sopasını saklarmış. Devlet Kürdü görünce ne olur elbette bilinir ya biz diyelim aklını saklar ve de başlar bir akıl tutulması… Kamuoyu ve devlet zevatının bir milletvekilinin tokadıyla gerilmekten yırtılma noktasına geldiği şu günlerde, devlete esaslı bir tokat da Kürt sinemasından geldi. Üstelik de bu tokadı atan Kürt deli bir Kürt. -Ki ‘beyaz’ın gözünde akıllı Kürt yoktur.- Ve de bu delinin tokadı gösterir ki; bu devletin akılsızlığı ne yama tutar gayrı, ne de toprağı cesetten bir doymuş çözeltiye çevirmesinin saklanacak bir yanı kalmıştır.
Ancak devletin delirttiği o toplumun delileri, hesabını sadece bir tokatla sormaya kalktığında ise kızılca kıyamet kopuyor. İşte 
Başrolde Selamo’nun oynadığı film, alışılmış göze parmak sokma yöntemini aşarak öyküyü evrensel bir düzlemde sunma denemesiyle dikkat çekiyor. Ancak konunun aktarılmasında haddinden fazla ketum davranılması nedeniyle filmin yavaş akışı, merak unsurunu usandırıcı bir sınıra getiriyor. Bunun yanında özellikle Xelîlo’yu oynayan Selamo ile filmde rol alan çocukların üstün performansı açığı birazcık kapatmayı başarıyor.
hareketi mensupları mı, ya da başka bir isyanın unsurları mı olduğu anlaşılmıyor. Reji ve öykülemedeki bu handikaplı durumlar dışında, oyunculuklarla birlikte görüntü yönetmeninin başarısı da filmin her karesinde hissedilebiliyor. Ercan Özkan’ı Kürdistan sineması adına kazandırdığı bu yeteneğiyle sinemaseverler ileriki zamanlarda epey bir anacak gibi…
02 – 17 Nisan 2011 tarihleri arasında gerçekleşen 
benzerliği var. 1976 doğumlu Uruguaylı yönetmen Federico Veiroj’un yönettiği “La Vida Util – Faydalı Hayat”, sinemadan başka bir iş bilmeyen Jorge’nin, Sinematek’in kapanmasıyla dışarıdaki dünyayla, hayatla baş başa kalışının siyah-beyaz filmi bu. Filmde bazı anlarda çok uzun olmasa bile yine de uzun çekimler yapmış yönetmen bu ikinci filminde. Sinema bir aşktır işte!.. Seyfi Teoman’ın, Barış Bıçakçı’nın İletişim Yayınları’dan çıkan aynı adlı eserinden uyarladığı 
üzerine almak istediği, piyano çalmayı seven kızı için kendisi piyano yapmaya çalışıyor. Çin’in kuzeydoğusundan gelen bu hikâye, zaman zaman iç burkucu olsa da mizahı iyi olan ve 1990’ların Çin’inden sevimli anlar sunan bir film deniliyor. Lech Majewski’nin yönettiği 2011 yapımı “The Mill and the Cross – Değirmen ve Haç”ta, başrolü Rutger Hauer, Charlotte Rampling ve Micheal York paylaşıyor. Bu film Polonya’da çekilmiş. Filmde, “live-action” denilen sahneler de var. Film, 1564 yılında Flaman bölgesinde geçiyor. Bu filmde, Rönesans’ın büyük ressamı Pieter Bruegel’in hayatının son dönemleri yansıyor. Filmde, sert sahneler de var. Yakın çekimlerin Rönesans tablolarını andırdığı söyleniyor. “Değirmen ve Haç”, tam sanatseverler için. Bruegel (1525 – 1569), peyzaj ressamıydı. Köylüleri, işçileri resmetti. Eserlerinde çoğunlukla savaşlar ve yıkımlar vardı. Gérald Hustache – Mathieu’nün yönettiği “Poupoupidou – Pupupidu”, kara mizah yüklü bir polisiye. Yazar Rousseau, dağ yolunda bir kızın cesedini buluyor. Yazar, kızla Marilyn Monreau arasında benzerlik kurunca, seyirciyi de meraklı bir yolculuğa çıkartıyor kendisiyle beraber. Jordi Cadena – Judith Colell’in beraber yönettikleri 2010 yapımı “Elisa K”, İspanya’dan, Katalonya’dan geliyor. Film, çocuk istismarı üzerine. Vietnam sinemasının önemli yönetmenlerinden 1962 doğumlu Tran Anh Hung’un bir filmiyle daha karşılaşmak mutluluk ötesi bir şey. Hung’un festivalde 2010 yapımı “Noruwei no Mori – İmkânsızın Şarkısı”, inanılmaz ama “Altın Lale” için yarışıyor. Manevi lâlemiz onun. Usta, bu filmini Japonya’da çekmiş. Başrolde de Rinko Kikuchi var. Film sinemaskop çekilmiş. Hung bu filmini, Japon yazar Haruki Murakami’nin romanından çekmiş. Murakami’nin 
romanı, Doğan Kitap’tan “İmkânsızın Şarkısı” adıyla yayımlanmıştı. Filmde Beatles’ın “Norwegian Wood” şarkısını da duyuyorsunuz. Filmin orijinal adının Beatles’ın bu şarkısından geliyor ve “Norveç Ahşabı” demek. “Wood” kelimesi, “koru” veya “orman” anlamında kullanılmıyor. Norveç’te keresteden yapılmış ahşap yapılar geleneksel bir mimari türü. Roman ve filmde “ahşaplığa”, “keresteliğe” gönderme yapılıyor. “Norwegian Wood”, aynı zamanda Beatles’ın deneyselliği hissettiren 1965’te yayımlanmış ilk albümü (LP’si) “Rubber Soul”da yer alan bir şarkı. Bu şarkının diğer adı da “This Bird has Flown” (Bu Kuş Uçtu). Beatles’ın bu tekerleme dolu şarkısında sevdiği kızla beraber olmayı umut eden bir gencin hayal kırıklığı anlatılıyor. Veya John Lennon’ın hayal kırıklığı… Şarkıda duyulan sitar tınılarını George Harrison çalmış. Yönetmen Hung, Murakami’nin bu romanını sinemaya uyarlarken zor bir işin içine girmiş. Murakami, Amerikalı ve Avrupalı bazı yazarların eserlerinden etkilenmiş. Roman karakterleri de o yazarları ve eserlerini seviyor. F. Scott Fitzgerald ve “Muhteşem Gatsby”, Thomas Mann ve “Sihirli Dağ”, Hermann Hesse ve “Çarklar Arasında” ve de Fransız yazar, şair ve müzisyen Boris Vian’ın ruhu. Filmin hikâyesi 1960’larda geçiyor. Geçmiş, dinginlik ve Uzakdoğu’ya özgü bir kabûlleniş. İnsanın ruhuna iyi gelecek bir roman ve film… Yarışmada Mısırlı yönetmen Ahmad Abdalla’nın (Ahmet Abdullah) 2010 yapımı “Microphone – Mikrofon” için İskenderiye üzerine bir müzikal yolculuk filmi deniliyor.
2011 yapımı “Then and Now, Beyond Borders and Differences in 2010 – O Zaman ve Şimdi, 2010’da Sınırların ve Farklılıkların Ötesinde” kolektif filmini on bir yönetmen bir araya gelerek çekmiş: Tata Amaral (Brezilya), Fanny Ardant (Fransa), Hüseyin Karabey (Türkiye), Masbedo (İtalya), Idrissa Ouédraogo (Burkina Faso), Jafar Panahi (İran), Robert Wilson (ABD), Sergey Bodrov (Rusya), Mahanat – Saleh Haroun (Çad), Guka Omarova (Kazakistan), Abderrahmane Sissako (Moritanya / Etiyopya)… Filmin müziklerini de Michael Galosso bestelemiş. Filmin süresi altmış dakika. Film, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin, “Herkesin düşünce, vicdan ve din özgürlüğü hakkı vardır” diyen 18. maddesinden yola çıkıyor. Büyük Alman yönetmen Wim Wenders’in, 2009’da ölmüş Alman koreograf Pina Bausch üzerine 106 dakikalık “Pina”sı, üç boyutlu (3D) bir dans filmi. Oyuncu – yönetmen John Turturro’nun, Napoli’ye müzikli aşkı deniyor 2010 yapımı “Passione – Tutku”ya. Fernando Trueba, Javier Mariscal ve Tono Errando’nun ortak yönettikleri 2010 yapımı “Chico y Rita – Chico ile Rita”, cazı öne alan bir müzik filmi. Bu renkli animasyon filmin hikâyesi 1948’de Küba’da geçiyor. Perdede müziklerle ve görüntülerle büyülenecek sanatseverler. Rita’nın söylediği “Besame Mucho”, hatıralara kalabilir. Unutulmaz bir deneyim olabilir belki “Chico ile Rita” filmi. Kasper Holten’in yönettiği 2010 yapımı “Juan”, kadınlara hem tutkulu hem de onlardan tiksinen bir tuhaf insanı anlatıyor. Opera yönetmeni Holten, başka bir açıdan Mozart’ın “Don Giovanni” yapıtını modernize ederek sinemaya uyarlamış.
“Akbank Galaları”nda iyi filmler var. İngiliz yönetmen Michael Winterbottom’ın Casey Affleck, Kate Hudson ve Jessica Alba’yı bir araya getirdiği 2010 yapımı “The Killer Inside Me – İçimdeki Katil”, Oklahoma ve New Mexico’da geçen sadizm ve mazoşizm üzerine bir suç filmi. Sinemaskop çekilmiş bu film, sinemaseverleri zorlayabilir. Bu film Oklahomalı yazar Jim Thompson’ın (1906 – 1977) romanından uyarlanmış. Roman ilk defa 1952’de basılmış. Bu roman, ilk olarak 1976’da aynı adla Burt Kennedy tarafından sinemaya uyarlandı. İran asıllı Amerikalı yönetmen Massy Tadjedin’in 2010 yapımı sinemaskop “Last Night – Son Gece” filmi Keira Knightley, Sam Worthington, Eva Mendes, Guillaume Canet ve Griffin Dunne’yi bir araya getirmiş. Filmin müziklerini Clint Mensell’in bestelediğini hatırlatalım. Tadjeddin, “Yeni roman”ın öncülerinden Fransız yazar Alain Robbe – Grillet’nin 1955’te yazdığı “Le Voyeur” (Yolcu) romanını da Columbia’ya çekecek ünlü aktör Wiil Smith’in desteğiyle. “Son Gece”ye aldatmanın, sadakatin ve baştan çıkarmanın filmi deniliyor. Sinemanın önemli oyuncu ve yönetmenlerinden 1936 doğumlu Robert Redford, son filmi “The Conspirator” (Komplocu) filmiyle Abraham Lincoln suikastını anlatıyor. Suikast sonrası, biri kadın yedi kişi tutuklanıyor. Tutuklanan tek kadın Mary Surratt’ı (Robin Wright), genç avukat Frederick Aiken (James McAvoy) savunuyor mahkemede. Olayların gelişimiyle, Mary’nin suçsuz olabileceğini fark ediyor genç avukat. Sinemaskop çekilmiş bu filmin görselliği iyi. Filmin hikâyesinin, kurgusal değil gerçek olduğu söyleniyor. 1967 yılında Paris’te doğan yönetmen François Ozon’un 2010 yapımı “Potiche – Kadın İsterse”nin hikâyesi Fransa’nın kuzeyinde geçiyor. Aslında film Anderlecht’te çekilmiş. Anderlecht, Belçika’da sadece bir futbol kulübünün adı değil. Brüksel’de bir bölgenin adı. Ozon’un bu filmi, yoğun olarak Anderlecht bölgesinde geçiyor ama filmde 
Fransa’nın kuzeyi diye anılıyor. Filmin başrollerinde muhteşem oyuncular var: Catherine Deneuve, Gerard Depardieu, Fabrice Luchini, Karin Viard, Judith Gordreche, Sergi Lopez. 1983’te televizyona uyarlanan “Potiche”, Pierre Barrillet ve Jean – Pierre Gredy’nin oyunundan uyarlama. Yıl 1977. Suzanne, sanayici Robert Pujol’le evli. İşçiler greve giderler ve patronları Pujol’ü rehin alırlar. Politik ve komik bir Ozon filmi. Nicole Kidman’ın sürüklediği 2010 yapımı “Rabbit Hole – Mutluluğun Peşinde” filmini John Cameron Mitchell yönetmiş. Filmin senaryosunu, kendi oyunundan David Lindsay – Abaire yazmış. Filmin hikâyesi New York’ta geçiyor. Mutlu Corbett ailesi, oğullarının bir trafik kazasında ölmesiyle derin acıların içine düşüyor. Bu film, hatıralarda yer edecek gibi. Festivalde bir Mike Leigh filmi de var. 2010 yapımı “Another Year – Ömrümüzden Bir Sene”, insan hayatında olabilecek her şey üzerine. Usta, bu son filminde de sinemaskop çalışmış. 2010 yapımı “The Wistleblower – Muhbir”, Nebraskalı polis Kathryn Bolkovac’ın, Birleşmiş Milletler’le boy ölçüşmesi anlatılıyor. Bosna’ya gönüllü giden Kathryn, orada BM görevlilerinin de karıştığı seks ticaretinin olduğunu fark ediyor. Filmi Larysa Kondracki yönetmiş. Filmde Rachel Weisz, Monica Bellucci, Venessa Redgrave var. Fransız oyuncu Guillaume Canet’nin sinemaskop çektiği 2010 yapımı “Les Petits Mouchoirs – Küçük Beyaz Yalanlar” filminde François Cluzet, Marion Cotillard, Benoit Magimel, Gilles Lellouche gibi muhteşem oyuncular var. Bir kaza sonrasında tatile gitmeyi ertelemeyen bir grup Parisli burjuva arkadaşın bu tatili hayatlarının önemli bir yerinde olacak. Çünkü, sorgulamalar, sırlar ve birçok şey ortaya serilecek deniz kıyısındaki tatilde.
1951 doğumlu Çinli yönetmen Zhang Yimou’nun 2010 yapımı “Shan zha shu zhi lian – O Ağacın Altı” filmi, Mao’nun 1966’da başlamış ve 1976 yılına kadar sürmüş Kültür Devrimi dönemlerinin sonlarında, liseli iki gencin saf aşkını yansıtıyor perdeye. Aşık oğlanın babası, Çin Komünist Partisi’nden nüfuzlu biri. Kızın babasıysa düşünce suçundan hapiste. Yönetmen, bu filminde parayı öne çıkaran bir topluma saf sevgiyi göstermek istemiş. Film, güzel Jing’in hayat hikâyesinden yola çıkmış. Romanı, internet üzerinde “Sonsuza Kadar Alıç Ağacı” adıyla Ai Mi yazmış. Yazar bu filmin senaryosunu da yazmış. Sinemaskop görüntülerle yansıyan doğa muhteşem şiirsellikte. Filmin müzikleri de iyi. Avustralyalı 1944 doğumlu Peter Weir’in, 2010 yapımı “The Way Back – Özgürlük Yolu”nda Colin Farrell, Ed Harris, Jim Sturgess oynuyor. Sovyetler’de Gulaglardan kaçan mahkûmların, Sibirya’dan Hindistan’a yolculuğu yansıyor. Film, yazar Slawomir Rawicz’in (1915 – 2004) romanından uyarlanmış. Bu trajedi 1940’ta yaşanmış. 1938 Lodz doğumlu Polonyalı Jerzy Skolimowski bir yönetmen, bir aktör, bir ve bir oyun yazarı. Skolimowski’nin 2010 yapımı “Essential Killing – Ölümüne Kaçış”ta Muhammed’i Vincent Gallo, Margaret’i Emmanuelle Seigner canlandırıyor. Bu filme politik gerilim deniliyor. Amerikalı bağımsız yönetmen John Sayles, 2010 yapımı “Amigo” filminde, Amerika’nın günümüzdeki işgâlleriyle benzerlik kuruyor. “Amigo” filmi, Filipinler – Amerika arasındaki savaşı anlatıyor. Amerika, 1900 yılında Filipinler’i işgâl ediyor. 1945’te Moskova’da doğan Nikita Mikalkov, 1994 yapımı ”Utomlyonnye Solntsem – Güneş Yanığı” filminin devamını çekmiş yıllar sonra, 2010’da ”Utomlyonnye Solntsem 2 – Güneş Yanığı 2” filmiyle. Gürcistan sinemasının büyüklerinden Otar Iosseliani’nin bir filmi daha festivalde. 1934’te Tiflis’te doğan ustanın 2010 yapımı “Chantrapas – İşe Yaramaz” filminde kendi çocukluğundan ilham almış. Bu film, yönetmenin 1959’da çektiği doğaya adanmış “Sapovnela” (O Kadar 
Çiçeği Hiç Kimse Bulamaz) kısa filmiyle başladığı söyleniyor. 1908’de doğmuş ve hâlâ film çeken Portekizli usta Manoel de Oliveira’nın 2010 yapımı “O Estranho Caso de Angelica – Angelica’nın Tuhaf Vakası”, bir fotoğrafçının peşine takılıyor. Gerçeküstücü anların da olduğu filmde, yeni ölmüş gelin Angelica’nın fotoğrafını çekmek için çağrılan Isaac, mercekten baktığında Angelica’nın hayata döndüğünü görüyor. Hatta fotoğraflarda bile. Oliveira, yüz yaşını aşmış bir yönetmen ve belki de bu filmiyle bir şeyler anlatmak istiyordur. Fransız sinemasının etkileyici yönetmenlerinden 1939 doğumlu Bertrand Blier’in, kanserle kansere yakalanmış bir adamın, Charles’ın tuhaf ve kara mizah yüklü ilişkisini anlatan 2010 yapımı “Le Bruit des Glaçons – Buz Sesi”, gerçeküstücü yönüyle de ilgi çekiyor. 
ıslahevi manzarası yansıtıyor. Zaman zaman sert ve iç yakıcı gerçekçi bir film bu. Singapur’dan gelen 1983 doğumlu Boo Junfeng’in 2010 yapımı ilk filmi “Sandcastle – Kumdan Kale”de, militarizmi ve milliyetçiliği, askere yeni giden En’in peşine takılarak anlatıyor. Costa Gavras’ın kızı Julie Gavras’ın 2010 yapımı “Late Bloomers – Aşkın İkinci Perdesi”, sinemanın muhteşem yüzlerinden Isabella Rossellini’yi sinemaseverlerle bir daha buluşturuyor beyazperdede. Isabella Rossellini, annesi Ingrid Bergman’a ne kadar çok benziyor! Filmde William Hurt de var. Bu filmde, bir vakitler birbirlerine aşıkken ayrı düşmüş aşıklar, şimdi yaşları altmışı bulunca yeniden karşılaşınca, aşkın ateşiyle yeniden yanacaklar mıdır? Tiyatro kökenli 1977 doğumlu Kanadalı yönetmen Ed Gass – Donnelly’nin senaryosunu da yazdığı ikinci filmi 2010 yapımı “Small Town Murder Songs – Cinayet Şarkıları” bir suç filmi. Ontario’da Conestogo Gölü’nde bir kadın cesedi bulunuyor. Bu cinayet, “mennonite” bir toplumun arasında işlenmiş. “Mennonite”ler, radikal Protestanlara deniliyor. Yönetmenin, bu filminde de ölüm, çatışma ve insanın karanlık taraflarını öne çıkaran temaları yansıttığı söyleniyor. Yönetmenin üslûbu da fark ediliyor. Anlatılan hikâyeyle doğrudan ilgisi olmayan hikâyelerin iç içe geçerek her şey günlük hayatın içinden yansıyor. “Cinayet Şarkıları”, özel bir film olabilir. 1976 doğumlu Rumen yönetmen Marian Crisan’ın 2010 yapımı “Morgen – Yarın”, Romanya’nın Transilvanya bölgesinde geçiyor. Filmde, Rumence, Türkçe ve Macarca kelimeler duyuluyor. Film sinemaskop çekilmiş. Yönetmen, bu ilk filminde senaryoyu da kendisi yazmış. Balkan tadı veren müzikler de iyi. Bu, Rumen Nelu’yla sınırı kaçak geçmiş bir Türkün dostluğunun filmi. Kim Ki-duk’un yardımcı yönetmenliğini yapmış Yang Chul-soo’nun ilk yönetmenlik deneyimi olan 2010 yapımı “Kim Bok-nam salinsageonui jeonmal – Bedevilled – Cinnet”, sinemaskop çekilmiş ve şiddeti 
yüzünden bakmaya zorlanabileceğiniz filmlerden. Tayvanlı yönetmen Arvin Chen’in senaryosunu yazıp yönettiği 2010 yapımı “Yi Yi Taipei – Elveda Taipei”, Paris’teki kız arkadaşının yanına gidebilmek için mafya işine bulaşan bir gencin peşine takılıyor. Kai (Jack Yao), başka gangsterlerden kaçarken yolu güzel Susie’yle (Amber Kuo) kesişiyor. Eğlenceli ve romantik bir film. İşin içinde Wim Wenders usta da var. 
gibi. Ketty Lester’ın etkileyici sesiyle 1962 yılından kulaklarınıza gelen “Love Letters” muhteşem. Filmin hikâyesi Kuzey Carolina’da geçiyor. Bu postmodern filmde seyircinin zihni sürekli karışıyor. Bütün bunların hepsi bir rüya mıydı, yoksa gerçekliğin kâbusu muydu, diye düşünmeye başlıyorsunuz filmin içinde tekinsiz dolaşırken. Filmin açılışındaki ve final bölümündeki evin bahçesi önemli. Çiçekler, çimler, böcekler, sulamalar vs. Kamera kulağın içine giriveriyor burada işte. Gizemlerle dolu, bir gerçeküstücü kara film bu… Sinemaskop bu filmin öncelikle gece çekimlerinin ilham verici olduğu belirtilmeli. Batıda bu film için, sürekli röntgencilik hissi verdiği söylenmiş. Bu film, küçük şehir atmosferiyle, insana gotik bir karanlığın ortasında sürekli bir tedirginlik duygusu da veriyor. Bu filmde Freudyen taraflar bulanlar da olacaktır belki. Ustanın, 2001 yapımı “Mulholland Dr. – Mulholland Çıkmazı” filmi Lynch sineması için az da olsa ışık olabilir sinemaseverlere. “Mulholland Çıkmazı”ndan keşfedeceklerinizle diğer filmlerinde farkına varamadıklarınızı fark edebilirsiniz belki. 1922’de doğan ve 15 Aralık 2010’da ölen Hollywood’un efsanesi Blake Edwards, seksen sekiz yaşındaydı. Festival, bu ustanın sinema perdesinde görmekten mutlu olduğumuz 1982 yapımı “Victor Victoria”yı gösteriyor. Bu film, MGM’in son büyük müzikâllerinden. Sinemaskop çekilmiş bu filmin görselliği, dansları ve şarkıları büyülüyor. 1934 yılında, Paris’te soprano Victoria Grant iş bulamayınca, adını Victor diye değiştirir, erkek kılığına girer ve kadınsı şarkıcı olarak iş bulur. Eğlenceli, komik ve muhteşem müzikler, işte hepsi “Victor Victoria”da var. Bu filmde, güzel Julie Andrews ve muhteşem sesi bir armağan gibi. 28 Eylül 2010’da seksen sekiz yaşında ölen sinemanın büyük ustalarından Arthur Penn, 1967’de çektiği “Bonnie and Clyde – Bonnie ve Clyde” filmiyle anılıyor festivalde. Bu 
film, postmodern yapısıyla neredeyse türlerin ötesinde bir film. Bir an gangster filmi seyrediyormuş hissini yaşarken, film western tadına, tam anlamıyla bir polisiyeye, hatta romantizme dönüşüveriyor. Bu filmdeki yoğun şiddet ve az da olsa sevişme sahneleri, önceki gangster filmlerine hiç de benzemiyordu. Ayrıca bu yapıta, yeni Hollywood’un dönüm filmlerinden deniliyor. ABD Film Koruma Kurulu, bu filmi Kongre Kütüphanesi’ne aldı. Kültür Bakanlığı da bizim mücevher filmlerimizi Milli Kütüphane Arşivi’ne alabilir. Filmde Warren Beatty, Clyde’ı, Faye Dunaway, Bonnie’yi, Gene Hackman, Buck’ı canlandırıyor. Bu filmdeki çarpıcı “technicolor” fotoğraflarıyla Burnett Guffey, “En İyi Görüntü Yönetmeni” dalında Oscar kazandı. Film, ekonomik buhran yıllarında, 1930’larda soyguncu iki sevgilinin şiddetle yüklü gerçek hikâyesinden anları yansıtıyor perdeye. Yönetmen Penn, bir röportajında, “Sam Peckinpah gibi sağcıyım” demişti. Onun filmlerini ideolojilerin ötesinde değerlendirmek daha mı iyi? 1930’da Paris’te doğan ve 12 Eylül 2010’da yine Paris’te ölen, Fransız sinemasının Hitchcock’u diye anılan Claude Chabrol’ün 1988 yapımı “Une Affaire de Femme – Bir Kadın Meselesi”, bir kadının adım adım trajediye sürüklenişini anlatıyor. Hem de yer yer gerilimi yükselterek. Filmin hikâyesi, kuzeyde Yukarı Normandiya’da Manş Denizi’nin kıyısında Seine – Maritime bölgesindeki Dieppe komününde geçiyor. Film, avukat Francis Szpiner’in kitabından yola çıkarak, İkinci Dünya Savaşı sırasında gerçekten yaşanmış bir trajediyi anlatıyor. Savaş yıllarında kocası savaşta olduğu için iki çocuğuna tek başına bakmak zorunda kalan Marie, savaş sırasında askerlerden hamile kalmış genç kadınları gizlice kürtaj yapıyor. Sonra da genç Lucien’le yasak ilişkiye girerek zina yapıyor. Devir, Vichy hükümetinin devridir. Savaştan dönen kocası Paul, olayları fark edip Marie’yi ihbar ediyor. Chabrol, her şeyi tedirgin edici bir sakinlikle anlatmış. Isabelle Huppert ve François Cluzet etkileyici performans göstermişler. 07 Ağustos 1943’te doğan ve 29 Ağustos 2010’da ölen yönetmen Alain Corneau, son filmi “Crime d’Amour – Aşk Suçu”yla festivalde anılıyor.