Evet, Güngör Dilmen bir tiyatro adamı idi, düşünen, sonra yazan bir yazar. Yazdıkları ile uzun zaman yaşayacağı belli tiyatro adamı. Aslında dolaylı olarak sinemacı da sayabiliriz. Tiyatro oyunu yazmak ile senaryo yazmak aynı şey değildir. Fakat Dilmen senaryo da yazmıştır, her ne kadar bu gün kadar çekilmiş olmasa bile. 1970’de Yunus Nadi Yarışması’nın senaryo bölümüne katılan Dilmen “Anzavur” adlı çalışması ile birincilik ödülünü Oktay Arayıcı ile paylaşmıştır. (Ama hiç bir oyunu sinemaya uyarlanmadı.) İşte bu, beni Dilmen için yazmaya itiyordu ki, Ergin Orbey’in haberi geldi. Dilmen oyun yazarı idi, Orbey ise, hem oyunlar sahneye koyuyor, hem de oynuyordu. AST gibi bir tiyatroda yönetime de bulaşıp, oyunlar içinde seyirci ile buluştu, kaç kez… (Birçok kez seyretmek keyfini yaşadım.) Sonra sinemada oyunculuk, yönetmenlik, senaryo yazarlığı… Tabi başroller oynamadı ama sinemadaki yan karakterler olmasa başrol oyuncusu ne yapabilir ki (hele bizim sinemamızda).

Sinemada ilk yönetmenliği belki ses getirmedi ama tiyatromuzun vazgeçilmez oyunlarından olan Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz‘ı (1974) sinemaya uyarlayarak hele başrolünde de Halit Akçatepe gibi -ilk (ve tek) başrolü idi- sinemamızın yaşına rağmen hep genç (rollerde) kalabilen bir oyuncusuna vererek… Diğer filmleri de önemli yapıtlar değildi ama sinemamızda bir Ergin Orbey köşesi oluşturuyorlardı. İki Hababam Sınıfı filminde zıvanadan çıkarılan müfettiş rolü ile Yeşilçam -ilgililerinin!- dikkatlerini üzerinde toplayabilmişti. Delisin (1975) filminde başrolleri Akan / Nazır çiftine veriyor ama filmin adını o günlerin popüler Cici Kızlar’ın bir şarkısından (filmde de kullanarak) alıyordu. Bizim Aile (1975) gerçi oyuncuları (Özkul / A. Naşit ) nedeni ile hâlâ televizyonların vazgeçilmezlerinden biri oluyordu. Bütün bunlardan -az sayıda yönetim, senaryo yazımı ve oyunculuk- sonra, sinemada kendine has bir yer ediniyor ama Orbey aslında bir tiyatro adamı. Ufak tefek yapısı, cılız sesi ile sahnelerde devleşen bir oyuncu, sağlam bir yönetmen ve bir (idari anlamda) yönetici… Orbey’in sineması için yazılacak başka şeylerde olabilir, filmleri, oyunculuğu ama öncelikle akla gelebilecek özelliği tiyatrocu kişiliği, sanatçılığı.

(19 Temmuz 2012)

Orhan Ünser