Çilingir Sofrası (Sadi Bey’in Facebook Günlükleri):
Büyük beyazperdede film gösteren mekânlara sinema denildiğini biliyoruz. Sinema mekânı, genelde Kışlık Sinema ve Yazlık Sinema olarak bilinegelmiştir. Kışlık sinemaları Kapalı Sinema, yazlık sinemaları ise Açıkhava Sineması ve Bahçe Sineması gibi isimlerle de anarız. Bir defa arabalı vapurda film gösterildiğini de hatırlıyorum. 35 mm.lik makine vapurun üst katına, perde ise arabaların iskeleye çıktığı bölüme kurulmuştu, ancak vapurun elektrik tesisatı yeterli gelmediğinden film gösterimi yarım kalmıştı. Bir okur yorumunda ilk defa duyduğum bir Yazlık Sinema çeşidini de paylaşayım: Sevgili okur fotoğraftaki yazlık sinemayı (Üsküdar Büyük Işık Bahçe Sineması) Yokuş Sineması olarak anıyor. Makine dairesi orta kısmında bulunan bu sinema, fotoğrafın çekildiği zamanlarda Üsküdar’da Çavuşdere Bostanı’nın sonunda yer almaktaymış. Günümüzdeki yeri Yeni Üsküdar Belediye Binası’nın sol tarafındaki Veteriner Bölümü’nün yanı olarak belirtiliyor. Rampa şeklindeki araziye yapılmış bu sinema çeşidini çok sevdim. (22 Ekim 2017)
Şehrinizin herhangi bir yerinde durun, etrafiınıza orayı hiç görmemiş, hiç tanımamış gibi bakın. Sanki başka bir şehirdeymişsiniz, ilk defa gelmişsiniz gibi hissedeceksiniz. Az önce otobüs durdu, kafamı telefonumdan kaldırdım, sağa baktım, sola baktım, ileri baktım. (Geri bakmadım.) Bir müddet nerede olduğumu çıkaramadım. Sonra birden geçmiş kendini hatırlatmaya başladı. Meğer Aksaray’la Yenikapı arasındaki bulvar trafiğinde durmuşuz. 50 yıldır İstanbullu olduğumu itiraf etsem de bu paylaşımımın son bölümünü kimseye söylemeyin ne olur. İstanbulum sitem eder, ben utanırım. (22 Ekim 2017)
Antalya Film Festivali’nde dün yapılan basın toplantısında “Saraybosna’da Ölüm” filminin yönetmeni Danis Tanovic’in festivallere gelmekten pek hoşlanmadığını, basın toplantılarını sevmediğini belirtmesinden sonra bugün de Anthony Delon’un oyunculuğu bıraktığını, bundan böyle deri ceket tasarımıyla uğraşacağını açıklaması yadırgandı. Festivalin önümüzdeki yıllarda uluslararası vasfına saygı gösterecek sanatçılarla bağlantı kurmasında fayda var. (27 Ekim 2017)
Neyse ki Matt Dillon onur ödülü alırken yaptığı konuşmada Suriyeli mültecilere gösterilen şefkatten müsbet olarak bahsetti. Yoksa seneye onur ödülleri de iptal edilirdi. (28 Ekim 2017)
O şarkıyı eğer bir bayan sanatçı söyleyecekse “Biraz kül biraz duman, Aslı misali yanan o benim işte” şeklinde söylese daha bir gerçekçi olur. Efendim? (29 Ekim 2017)
54. Uluslararası Antalya Film Festivali’nde Ulusal Uzun Film Yarışması’nın kaldırılması bir yana Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması’nda Türkiye’yi temsil eden iki filmin ikisi de Türkçe değildi, her iki filmi de Türkçe altyazı ile izledik. (31 Ekim 2017)
Kalipso kralı olarak tanınan Metin Ersoy da hakkın rahmetine kavuştu, bugün ebediyete uğurladık. Mekânı cennet olsun, siteye vefat ettiği haberini yazarken az bilinen bir özelliğini keşfettim. Haber için fotoğraf ararken adaşı Metin Erksan’ın cenazesinde çekilmiş fotoğraflarını buldum. Böylece rahmetlinin gizli bir sinefil olduğunu öğrenmiş oldum. Metin Ersoy, kendine has özellikleri olan nadir şarkıcılarımızdan birisidir. Zirvede olduğu yıllarda sempatikliğiyle kalipso müziğini herkese sevdirmişti. Türküsever de, sanatmüziğisever de, popmüziğisever de, herkes kendisini ilgiyle izlerdi. Örnek aldığı ve görüntü olarak da benzediği Harry Belafonte gibi O da sinemaya uzak kalmadı, dört sinema filminde rol aldı. Yabancı sinemada benzer özellikleri olan bir diğer şarkıcı da Sammy Davis Jr.dur. Sammy Davis de genelde esprili rollerde oynamıştı. (31 Ekim 2017)
Rıza Sönmez’in “Orhan Pamuk’a Söylemeyin Kars’ta Çektiğim Filmde Kar Romanı da Var” filmi sessiz sedasız tek salonda gösterime girdi. Has sinemaseverlerin haberi olmadığı için ilk 3 günde 18 kişi tarafından izlendi. Film için bu bir ölçü değil. Sönmez’in filmi sinemamızda benzeri olmayan nefis bir eserdir. Yeşilçam Sineması’nın sezon açılışına jest olsun diye tek kopya olarak vizyona çıktı. Böyle bir jesti anlı şanlı, devasa şirketler bile yapamaz. “Türk Sineması’nı seviyorum” diyen herkesin mutlaka görmesi şart olan bir filmdir. Ve ilk 3 günde filmi izleyen o 18 kişi, hasılat rekorları kıran Recep filmlerine destek veren 180, 1.800, 18.000 kişiden daha değerli seyircilerdir. (02 Kasım 2017)
An itibariyle, zannımca 2017 yılının bir yabancı filme konulan en güzel Türkçe film adı: “Yarını Yok”; kim bulduysa tebrik ederim. Çok rica ederim, hemen “Filmin ‘24 Hours to Live’ olan orijinal adı doğru tercüme edilmemiş” filan gibi yorumlar yazılmasın; bazı yabancı filmlere Türkçe isim olarak orijinal adın tam çevirisinin değil konuya uygun bulunan Türkçe ismin konulabildiğini biliyoruz. (04 Kasım 2017)
Yine nefis bir Yavuz Turgul – Şener Şen filmi izledik: Mazhar Kozanlı’nın bisikleti = Yurttaş Kane’in kızağı (Rosebud). (07 Kasım 2017)
(03 Şubat 2018)
Sadi Çilingir
sadicilingir@sadibey.com