Emek Sineması’na, Sinema Tarihçileri de Sahip Çıktı

Sinema tarihçisi Giovanni Scognamillo ve Nijat Özön, Emek Sineması’na sahip çıkarak, sinema dokusunun bozulmasına, yıkılmasına karşı olduklarını söylediler.

Türk sinema arşivcisi, tarihçi, levanten, edebiyatçı… Ne ararsanız O’nda var. 82 senedir Beyoğlu’nda ikâmet ediyor. Belki de her santimetrekaresinde O’nun izlerini görebilirsiniz. Giovanni Hoca, Emek Sineması’nın yıkılması ve yeniden yapılmasına üzülerek bakıyor ve şunları söylüyor:

“Emek Sineması’nın yıkılması Taksim anıtının sökülüp Beşiktaş’a konması gibi. Bu mümkün değil. Saray ve Lüks Sinemaları da gitti, kimsenin sesi çıkmadı. Ama Emek Sineması, yeşilçam sinemasının belkemiğidir. Bu yıkımlar aslında İstiklâl Caddesi’ndeki sinemalar problemidir. Yeniden yapılandırma adı ile yıkıyorlar. Restore edilmesi gerekir. Tarihi dokuya ellemeden tabi. Eskiden buralarda Münir Nurettin Selçuk’lar Safiye Ayla’lar konserler verirdi. Çok renkli ve sanat dolu bir geçmişi var buraların.

Sinema sorunlarını halletmenin yolu sinema yasası çıkarmaktır. Konuları halletmek için sinema yasasına her şeyi dahil etmek gerekir. Sinemanın ticari sorunlarını halletmeye yönelik değil, sinemanın aynı zamanda sanat ve kültür olduğunu düşünerek de gerekli önlemlerin alınması lâzım.

Türkiye’de sinema konusunda maalesef gelmiş hiçbir hükümet ciddi bir çalışma yapmamıştır. Geldiğimiz noktada budur zaten.”

Emek Sineması konusunda Nijat Özön ustaya göre ise, “Emek Sineması’nın söylenildiği gibi taşınması mümkün değil. Mutlaka bambaşka bir şeyler yapacaklar ve adına Emek diyecekler. O figürlerin deforme olmaması ve birebir taşınması mümkün değil. Her ne yapılacaksa yerinde yapılmalı.” dedi.

Giovanni Scognamillo Kimdir?

25 Nisan 1929 tarihinde İstanbul’da doğdu. İstanbullu Rum bir anne ile yine İstanbul doğumlu İtalyan bir babanın tek çocuğu. Elhamra Sineması’nın müdürü olan babası Leone Scognamillo sayesinde sinemayla tanıştı. İtalyan Lisesi’ni bitirdi. 1948 yılında, sinema yazıları yazmaya başladı. 1948 – 61 yıllarında başta İtalyan, Fransız, ABD, Norveç basını olmak üzere yabancı dergi ve gazetelerde birçok yazısı çıktı. Daha sonra 1961′de Akşam Gazetesi’nde sinema eleştirileri yazmaya başladı. Sinema yazarlığını Yön, Sinema 65, Ulusal Sinema, Yedinci Sanat, Yeni Sinema, Ses, Hayat, Bravo, Video Sinema, Beyazperde, TV’de Yedi Gün gibi gazete ve dergilerde sürdürdü.

Bir süre Erler Film ve Ulusal Televizyon’da danışmanlık ve çevirmenlik yaptı. İlk iki kitabını 1965′te Agâh Özgüç’le birlikte yazdı. Bu kitapların adları 1965 Sinema Yıllığı ve Türk Sinemasında Kadın ve Seks’ti.

60 yılı aşkın bir süredir sinema, fantastik edebiyat, bilimkurgu, korku edebiyatı ve okkültizm üzerine yazıyor. 1997 – 1999 yılları arasında, sadece dört sayısı çıkan Nostromo Bilimkurgu Dergisi’nin editörlüğünü yaptı.

2006 yılında “Beyoğlu’nda Bir Levanten: Giovanni Scognamillo” adında belgeseli de yapıldı. Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde “Türk Sineması” dersleri verdi.

(27 Nisan 2010)

Erhan Işık

erhan@yesilcam.gen.tr
www.yesilcam.gen.tr