Fransız aktris Maiwenn’in yönettiği “Polisse”in, Batman serisinin son filmi “The Dark Knight Rising”in gösterime girdiği bu haftada şansı var mı, bilemiyorum. Gerçi ben kendi payıma Christopher Nolan’ın son Batman filmini çok beğendim. Ama “Polisse” de dar yerdeki kalabalık kadrosu çok iyi yerleştirilmiş, iyi oynanmış, hem hakiki hayat hikâyeleri insanın yüreğini burkan, hem de zaman zaman güldüren bir film. Yaz sıcağında belli bir düzeyin üstünde filmler bulmakta zorlanabiliyoruz. Mümkünse kaçırmayın derim.

Ana karakterlerimiz, Paris’te Çocuk Koruma Birimi’nin polisleri. İşleri, çocuklar ya da yeniyetmeleri onlara karşı işlenmiş suçlardan korumak, ya da onların işlediği suçlarla ilgilenmek. Kadın-erkek karışık, kalabalık bir grup. Merkezi otorite ile paranın gücü önünde eğilen bir amirleri var. İyi bir şefleri ve haksızlığa tahammül edemeyen, ne tepki göstereceği belli olmayan bir de arkadaşları: Fred. Derken aralarına, İçişleri Bakanlığı’nın birimin çalışmasını belgeleyecek fotoğrafları çekmek üzere görevlendirdiği Melissa (yönetmen Maiwenn) gelir. Genç kadının kamerayla her şeyi tespit etmesi başlangıçta onları rahatsız eder. Aslında Fred’i (Joey Starr adıyla oynayan rapçi Didier Morville) hep rahatsız eder. Onun sadece ekibin yaptıklarının iki aşırı yanıyla ilgilendiğini düşünür: Yoğun ıstırap anları ya da mola dakikaları. Paris’in pek burjuva 16. bölgesinden gelen Melissa’nın değil bu hayatı anlamak, silâh tutması bile zordur.

Belki molalarda gözünü ve kalbini açık tutsa yeter diye düşünüyoruz, çünkü bu molalar, ekip üyelerini anlamamızı sağlayan anlar. Sabah erken saatlerden gecenin bir vaktine kadar birlikte olan, hazmetmesi çok ağır olaylar, istismarlar, tacizlerle karşılaşan ekip, birbiriyle şakalaşarak, sohbet ederek rahatlama yolunu seçiyor. Günleri, çocukları taciz edenleri yakalamak, rüştünü ispat etmemiş yankesicileri tutmak, tacizci aile büyüklerini sorguya çekmek, çocukların ifadelerini almakla geçiyor. Gerçi ekip dahilinde hayli aşk ilişkisi, hatta yer yer gerginlik de olduğu için zaman zaman kapıştıkları da oluyor ama her şeye rağmen en çok birbirlerine güveniyorlar. Aile ilişkilerini, sorunlarını ekip arkadaşlarına anlatıyorlar. İşlerini her şeyin üstünde tutmaları, aileleri ile ilişkilerini de kolaylaştırmıyor çünkü. Lâfın kısası, zor bir hayat. Ama sorumlu oldukları çocuklar ile yeniyetmelerin hayatları kadar zor değil.

Aslında Maiwenn’in filminin en yürek paralayan yanı da bu olayların hepsinin gerçek olaylar olması. Filmde rol de alan Emmanuelle Bercot (polis memuru Sue Ellen’ı oynuyor) ile yazdıkları senaryoda, yönetmenin ilham kaynağı, televizyonda izlediği bir Çocuk Koruma Birimi belgeseli oldu. Belgeselin yönetmenini buldu, ÇKB’ndekilere onu tanıtmasını istedi. İşlerini anlayıp ekiptekileri tanımasına yetecek bir süreyle onlarla birlikte çalıştı, araştırdı, notlar aldı. Filmdeki bütün olaylara ya gözleriyle tanık oldu, ya da polislerden dinledi. Bizim, filmdeki çocuklann karıştığı olayların sonuçlarını bilmememizin de bir nedeni var: Maiwenn, bu birimdeki polisler asla sonradan ne olduğunu bilmedikleri için, bizim de bilmememizi uygun bulmuş.

Bu arada, polis olarak inanabilecek oyuncular seçmeye özen gösterdiğini de söylüyor. Ancak, Joey Starr’ın, yani Didier Morville’in durumu farklı. Maiwenn, ikinci filmi “The Actress’ Ball” da onu potansiyaline denk düşen bir rolda oynatmadığına inanıyormuş. “Yeni filmimin başrolünde oynamasını istiyordum, zıt kesimlerden iki karakter hakkında bir aşk hikâyesi yazacaktım. Televizyonda belgeseli izleyince, bu hikâyeyi neyin üzerine kuracağımı ve ona hangi rolü vereceğimi anladım.” Aktör de onun inancını boşa çıkarmamış hani.

Çocuk Koruma Birimi polislerinin gündelik hayatları, birbirleriyle ve aileleriyle ilişkileri, “Polisse”in temelini oluşturuyor. Şaşıracaksınız, rahatsız olacaksınız, sempati duyacaksınız, sık sık da gülmekten kendinizi alamayacaksınız. Maiwenn, bu geniş kadrolu kapalı mekân filmini, başarılı bir koreografiyle kotarmış. Yönetmen olarak üçüncü filminde seyirciye ulaştığını söyleyelim. Kendisinin de önemli rollerden birini oynuyor olması, işini büsbütün zorlaştırmış olsa gerek. Gene de, hem yazın en iyi filmlerinden birini yaptı, hem de Cannes’da Jüri Ödülü’nü aldı. “Polisse”in masum çocuklar ve büyüklerin onlara yaptıkları kötü şeyler hakkında olduğunu sanmayın. O da var ama tek mesele bu değil. Kimse aziz halesiyle dolaşan bir kurtarıcı değil. Kimse kimseye karşı da sayılmaz. “Polisse”de herkes işin içinde, herkesin kendince bir derdi var. İnsan ahvali üzerine bir film…

(28 Temmuz 2012)

Sevin Okyay

Kayıp (Gone)
Yönetmen: Heitor Dhalia
Senaryo: Allison Burnett
Müzik: David Buckley
Görüntü: Michael Grady
Oyuncular: Amanda Seyfried (Jill), Daniel Sunjata (Powers), Emily Wickersham (Molly), Wes Bentley (Hood), Katherine Moennig (Erica), Jennifer Carpenter (Sharon), Sebastian Stan (Billy), Nick Searcy (Miller), Socratis Otto (Jim),
Yapım: Summit-Lakeshore (2012)

Yeni tanımaya başladığımız Brezilyalı yönetmen Heitor Dhalia’nın Hollywood’daki ilk filmi “Kayıp” filmi, insanı tedirgin eden, şüpheye düşüren ve sonuna kadar merak duygusunu ayakta tutan bir gerilim.

Yiyecek, içecek ve giyecekten vergi alınmadığı Pasifik kıyısınının kuzeybatısındaki Oregon eyaletinin Portland şehri. Ortasından nehir geçen, yaz ve kış, bulutların gökyüzünü kuşattığı bu ıslak güller şehrinde Jill’in, sapık bir caninin peşinde iz sürüşüne tanıklık ediyorsunuz. Ön jenerikte, Jill elinde haritayla Forest Park Ormanı’nın derinliklerinde dolaşıyor. Yönetmen, Jill’in kız kardeşi Molly’nin kayboluşuna kadar dikizci açılarla yansıtıyor tüm anları. Jill’in başından korkunç olaylar geçmesine rağmen polis bu durumu hayali olarak değerlendirmiş ve Jill bir süreliğine akıl hastanesinde yatmış. Polis, Jill’in anne-babasını aynı anda öldüğü için psikolojisinin bozulduğunu düşünüyor. Üstelik Molly de alkolik olmuş. Gece kafede garsonluk yaparak geçmişindeki acıları hafifletmeye çabalayan Jill, sabaha karşı eve geldiğinde Molly’nin evde olmadığını fark ediyor. Sapığın izini bulduğunu düşünerek polise gidiyor. Polis yine ona inanmıyor. Merkeze yeni atanmış Peter Hodd’u görür görmez insanda bir şüphe de oluşuyor. Sonra bu şüphe dağılıyor ve Hood’un hikâyede önemli bir yeri olmadığını anlıyorsunuz. Aslında yönetmen beyzbol şapkalı sapığı başlarda birkaç defa gösterse de elbette final bölümüne kadar cani sapığın kim olduğunu çıkartamıyorsunuz.

Ölümcül iz sürüş…

Polisin ciddiye almadığı Jill, tıpkı Sherlock Holmes gibi küçük ayrıntıları bir araya getirip Portland şehrinin ıslak sokaklarında adım adım sapığa yaklaşıyor. On yılı aşkın önce ölmüş karısının yasını yaşayan komşusunun ona söylediklerinin peşine düşen Jill, sapığın çilingir dükkânının panelvan arabasını bir süreliğine kullandığını öğreniyor. Bu ipucu, şehirde beklemediği yerlere de götürüyor Jill’i. Hatta tahmin edemediği yerlere de. Çünkü sapık, Jill’in iletşimde olduğu insanlara da iyi taraflarını göstererek yaklaşmış. Beklenmedik bir anda sapıkla telefon aracılığıyla iletişim kuran Jill, sapığın yönlendirmesiyle filmin açılışındaki ormana geliyor. Bu şiddetli savaşı kimin kazandığını bilmek için sonu beklemek gerekiyor. Sapık, kaçırdığı genç kadınları ormanın içindeki derin çukura atıyor. Çoğunlukla da kadınlar, açlık ve soğuktan ölüyorlar. Elbette insanın aklına bu ormanda hiç bekçi yok mu sorusu da geliyor. Sonuçta her filmin kendine göre gerçekliği var. Mantığı zorlasa da.

Sinemaskop çekilmiş bu 2012 yapımı “Gone-Kayıp”, merak duygusunu final bölümüne kadar ayakta tutmayı başarmış. Ormanda sapığın yüzünü görünce bu yüzü filmin bir yerlerinden hatırlıyorsunuz. Filmdeki mekânlar gerçekten sinematografik. Bulutlu bir gökyüzünün altındaki yemyeşil ıslak Portland şehri insana kasvet duygusu yaşatabiliyor. Yönetmenin kullandığı çekim ölçekleri de insana bu kasvetle beraber sıkıştırılmışlık duygusu veriyor. 1970 doğumlu Brezilyalı yönetmen Heitor Dhalia ülkemizde yeni tanınacak. Yönetmenin Brezilya sinemasından filmleri buralara uğramadı hiç. “Kayıp” filmi bu yönetmeni Hollywood’da yaratma fırsatı verebilir. Pensilvanya’da 1985’te doğmuş Amanda Seyfried’i, Phyllida Lloyd’un 2008 yapımı “Mamma Mia!” filminde Sophie’yle tanıdık tam anlamıyla. Muhteşem Ermeni yönetmen Atom Egoyan’ın 2009 yapımı “Chloe-Büyük Hata”, ahlâkçı Lasse Hallström’ün 2010 yapımı “Dear John-Sevgili John”, Catherine Hardwicke’in “Kırmızı Başlıklı Kız” masalından ilham almış 2011 yapımı “Red Riding Hood-Kız ve Kurt”, yine 2011 yapımı Andrew Niccol’ün bilimkurgu gerilimi “In Time-Zamana Karşı” filmleri de perdelerimize konuk olmuştu bu güzel oyuncunun.

(27 Temmuz 2012)

Ali Erden

ailerden@hotmail.com