1977’de ilk filmi “Düellocular”la en iyi ilk yönetmen ödülü kazanan, “ihtiyar” lâkaplı Ridley Scott, bu kez yine bir düello ile karşımızda. Bu yeni filmi de çok güçlü, çok güzel, sürükleyici ve heyecan verici.
İki eski arkadaş olan Jean de Carrouges ile Norman soylusu Jacques le Gris, zamanla uzaklaşırlar. Carrouges savaştayken, le Gris, karısı Margerite’e tecavüz eder. le Gris, derebeyinin en yakınıdır ve “hâkim” konumundaki derebeyi tabii ki kendi adamını koruyacaktır. Ancak Kral olayı duymuştur ve düello ile sonuç alınacaktır. Bu anlamda mahkemeler değil, tanrı verecektir son kararı. Kimin haklı, kimin suçlu olduğunu biz, bu düellonun sonucunda göreceğiz. Acaba öyle mi? Seyirci, tarafları izledikçe, dinledikçe kendi yorumunu yapacaktır muhakkak. Belki sıradan bir öykü, ama usta yönetmen filmi üç kahramanın ayrı ayrı anlatımıyla getiriyor karşımıza… Tekrara düşme pahasına da olsa üç kişinin aynı konuyu ayrı ayrı anlatması filme bir başka heyecan, bir başka yorum katmış. İzleyici, kendisini karar verici konumuna koyabildiği gibi olanları kendince yorumlayabilir. Bu da filmi daha bir ilginç kılıyor.
Dönem filminde günümüz hikâyesi…
Dönem filminin en büyük zorluğu dekor ve kostüm uyumluluğu ile tutarlılıktır. Beş yılı aşkın bir süreye yayılan “Son Düello”, sadece görsel gerçekliğiyle değil gerçekten yaşanmış bir olay olmasıyla da önemli. Bize göre de gerçek, çünkü bizim ülkemizde hâlâ benzer durum (tabii ki, filmden farklı sonuçlarla) söz konusu. Buna da bağlı olarak seyirci sadece bir film izleyemeyecek, günümüzle de bağlantı kurarak kendince bir yorum çıkaracak.
Erkek kaypaklığı…
Önce Carrouges ardından le Gris, en sonunda da Margerite anlatıyor yaşananları. Muhakkak ki herkes kendisini savunacak, aklayacak ve suçsuz olduğunu iddia edecektir. Ancak düellonun sonunda ölüm korkusu üste çıkınca iddialar geride kalacaktır.
Bu olaylardan bu güne aradan geçen 640 yılda erkek egemen düşüncenin hiç mi hiç değişmediğini görmek üzücü olsa da gerçekliğinden kuşku duymuyoruz. Peki, o zaman insanlar hâlâ neden bir kadına tecavüz edip bir de “rızası vardı” diye yalan söyler? Belki o zaman, düello nedeniyle ölerek çekerdi cezasını, ama günümüzde tutuksuz yargılanmasından suçsuz bulunup salınanlara kadarı görünce insan ister istemez çok sinirleniyor. Evet, Antalya Altın Portakal Ödül Töreni‘nde engellenmek istenen Nihal Yalçın’ın “İstanbul Sözleşmesi yaşatır” sözlerine katılıyoruz.
Son Düello (The Last Duel) (Tarih, Gerilim); Yönetmen: Ridley Scott; Senaryo: Ben Affleck, Matt Damon, Nicole Holofcener; Oyuncular: Matt Damon, Adam Driver, Ben Affleck, Jodie Comer, Harriet Walter, Nathaniel Parker, Sam Hazeldine, Ian Pirie, Michael McElhatton, Zoé Bruneau, Caoimhe O’Malley… 15 Ekim’den başlayarak gösterimde…
(14 Ekim 2021)
Korkut Akın