Küresel ısıtma artık iyiden iyiye karşı konulamaz bir şekilde kendini gösteriyor. Coğrafi olarak en uygun bölgede bulunan Anadolu bile kuraklıkla selleri, yangınla susuzluğu iç içe yaşıyor. Ülkenin bir yanı orman yangınlarıyla çoraklaşırken diğer tarafı sellerle erozyona uğruyor. “Bu daha iyi günlerimiz”, evet, gerçekten de her gelen gün bir öncekini aratıyor.
Kitlesel izlence aracı sinemanın bu gelişmeyi atlaması söz konusu bile olamaz. Bundan sonra, küresel ısıtmanın sonuçlarını daha sık izleyeceğiz beyazperdede. Zihin Gezgini (Reminiscence) bu akımın ilki, her ne kadar da asıl konusu / öyküsü / mesajı o olmasa da.
Küresel ısıtma ile Miami, artık sular altında kalmış, bir anlamda Venedik haline gelmiş, buna da bağlı olarak sıcaklık nedeniyle geceleri “canlanan” bir kenttir. Kendi içerisinde süren yaşamda insanların sorunları eksilmeyip daha da artmıştır. Doğal olarak yeni iş alanları, yeni uzmanlıklar oluşmuştur. Bilim insanı Nick Bannister, bir düzenek yardımıyla danışanlarına (hasta sözcüğü yerini çoktan danışana bıraktı zaten) unuttuklarını anımsatmaya çalışmaktadır. Bir gün (daha doğrusu gün ağarırken, öyle ya, gece yaşam canlanıyorsa, iş hareketliliği geceleri artmaktadır) bir kadın gelir… Kader ağlarını örmektedir, ikisi arasında duygusal bir ilişki gelişir.
Öykü, o andan başlayarak gelecekte geçmişini arayan insanların içerisinde bulundukları soruna yönelir. Bu sorunu en kolay anlatmanın yolu aşktan geçer. O duygusallıkla geçmiş yaşamın kalıntılarından gelecekteki yaşamda sıyrılmak kolay olacak mıdır?
Bir yanıyla, her nerede yaşıyorsa A’dan Z’ye, yaşlı genç, kadın erkek, varsıl yoksul herkes için büyük önem taşıyan küresel ısıtmayı (bu arada, okura küresel ısınmanın bilinçli olarak sürdürüldüğüne inandığım için “ısıtma” sözcüğünü bilinçli kullandığımı belirtmeliyim) işleyen filmi, geçmiş özlemi ve neredeyse genlerimize işlemiş hastalıkları önemsediği için de önemsiyorum. Diğer yandan duygusallıkla ucuzlattığı için üzülüyorum. Filmi taşıyan görsel efektler ve güçlü oyuncular. Onların başarısı olmasa, “önemsediğimi” ifade etmeme karşın bir yere varamaz…
Bir de hem sinemacı hem de izleyici olarak eleştirim var: Neden bu kadar uzun? Neden dönüp dönüp aynı şeyleri izliyoruz? Kimsenin fazladan zamanı yok boşa harcayacak; montajda bile kısaltılsa(ydı), Savaş Ay’ın unutulmaz deyişiyle, “fişşek gibi, zımba gibi” bir film olurdu.
Zihin Gezgini (Reminiscence)
Gelecekte geçmişi hatırlamak…
Yönetmen ve Senarist: Lisa Joy
Oyuncular: Hugh Jackman, Rebecca Ferguson, Thandiwe Newton, Cliff Curtis, Angela Sarafyan…
20 Ağustos’tan başlayarak gösterimde…
(18 Ağustos 2021)
Korkut Akın
korkutakin@gmail.com