36. İstanbul Film Festivali seçkisinin en güzel filmlerinden ‘Beden ve Ruh / Teströl és Lélékröl’ sıcağı sıcağına sinemalarda. Macar sinemacı Ildiko Enyedi’nin 19 yıl aradan sonra çektiği, Berlinale’den Altın Ayı ödüllü son çalışması şiirsel bir sekansla açılıyor. Mavi ışıkla renklendirilmiş, Noel kartpostallarından fırlamışa benzeyen görüntüler, karlar altındaki düşsel bir ormanda biri erkek diğeri dişi iki geyiğin yakınlaşması üzerine. Hemen ardından bir büyükbaş hayvan kesimevinin kaotik ortamına, gerçek hayata dönüyoruz.

Budapeşte’deki mezbahanın finans müdürü Endre’nin rutin yaşamı, firmaya yeni alınan kalite kontrol elemanı Mária’nın gelişiyle değişiyor. İşindeki titizliği ve çalışkanlığına tezat biçimde asosyal, otizmin sınırlarında gezen farklı bir kişiliği olan genç kadın, orta yaşlı adamın ilgisini karşılıksız bırakıyor önce. Daha sonra, iş yerindeki bir hırsızlık olayına polisin ve bir psikoloğun karışması neticesinde bu ikilinin aynı rüyayı gördükleri ortaya çıkıyor.

Endre ve Mária başlangıç sekansında tanık olduklarımızı tüm detaylarıyla birlikte aynı anda düşlemişlerdir. Ormanda karları eşeleyerek çayırlık alan aramışlardır birlikte. Erkek geyik karlar altında sulu bir kalın yaprak bularak dişisine sunmuş, küçük göletin yanında su içerken burunları birbirine değmiştir. Boşuna dememişler, herşey dokunmakla başlıyor. Aynı rüyada buluşan ikili şaşkınlık ve heyecan içindedir. Adam emekliliğine yakın altmışlı yaşlarındadır. Daha önce bir ailesi olmuş, eşinden ayrılmış, yetişkin kızından uzakta tek başına monoton hayatını sürdürmektedir. Otuzlu yaşlarının başındaki kadın için ise hayat henüz başlamamıştır. Adamın ilgisi ve aşkın beklenmedik hücumu allak bullak eder onu. Sol kolu tutmayan adamın bedensel sakatlığı, kadının hiç gelişmemiş sosyal becerileri bu aniden beliren aşkın yeşermesine imkân verecek midir. Kabuğunda yaşayan genç kadın çiçeklerini açmayı becerebilecek midir. Bunların cevabına ulaşmanız için bu güzel filmi izlemeniz gerekiyor.

9. İstanbul Film Festivali’nde izlediğimiz, sürrealist tadlar taşıyan bir ikiz kız kardeşler öyküsü etrafında şekillenen 1989 yapımı ilk filmi ’20. Yüzyılım Benim / Az En XX. Szazadom’ ile tanıdığımız Macar sinemacı, mizahın eksik olmadığı büyülü gerçeklik tadı taşıyan nefis bir aşk hikayesiyle bunca yıl sonra bir kez daha gönülleri fethediyor. Bu şiirsel aşk masalı Máté Herbai’nin yakın plan ağırlıklı zarif görüntüleri ve Adam Balazs’ın etkileyici müzik çalışması eşliğinde usul usul akarken, yalnız ruhlarda deneyimli aktör Géza Morcsányi ile kadın oyuncu Alexandra Borbély’nin mükemmel performansları göz kamaştırıyor. Beklemediği bir aşk ile baş etmenin şaşkınlığını yaşayan genç kadın, İngiliz folk şarkıcısı Laura Marling imzalı ‘What He Wrote’ şarkısının dizelerine sığınıyor.

(25 Nisan 2017)

Ferhan Baran

[email protected]