Söz toplumu olduğumuz için hemen her anlamı sese yüklüyoruz. Yasımız da öyle, mizahımız da… Sese anlam katmak daha mı kolay geliyor, yoksa gelenekselleştiği için mi böyle bilemiyorum.

Bu hafta iki komedi filmi birden giriyor gösterime. İkisi de birbirinden komik, kahkahalarla izleyeceğimiz kesin. Açık söylemek gerekirse, bu öngörümün tutmasını, iki filmin de gişe yapmasını isterim… Ancak bir noktaya değinmeden geçmek istemiyorum: Söze dayalı mizah iki filmin de ana izleğini oluşturuyor.

Tam Aziz Nesin’lik

Temel olarak sözle mizah yaptığımız için Aziz Nesin’den başlayarak -buna meddah geleneğini de katmalı- bir kişilik gösteriler de dahil bu yapıyı devam ettiriyoruz. Buna da bağlı olarak, bir görsel şölen olan filmlerde mizah görüntüde de olmalı, bunun için çaba harcamalı. Aklıma ilk gelen, kuşkusuz Şarlo. Charles Chaplin, ses imkânı bulunmadığından görüntüye yüklenmek zorundaydı. Kim bilir, belki ses olsa o kadar düşmezdi üzerine… Ama elimizdeki en somut örnekler onlar.

Kaçma Birader

Yozgatlı bir ailenin, çocuğu kaçınca peşinden İstanbul’a gelmesi ve Beyoğlu’nda yaşadıklarını anlatan “Kaçma Birader”, oyuncularının da katkısıyla seyirciyi içine alıyor, daha başlangıçta. Kaçma kovalamaca sahneleri -ki en kolay değerlendirilebilecek sahnelerdir- bile filmin bütününün taşıdığı komikliği omuzlayamamış.

Kötü bir film mi? Hayır! İyi bir film. Ama daha güçlü olabilir miydi acaba diye sormaktan alamıyorum kendimi. Sanıyorum doğrusu, oyunu abartmak yerine sahiplenmek gerekir. Siz ne yapardınız, ne görmek isterdiniz, ne olursa gülersiniz ve benzeri soruları oyuncular kendilerine sormalı. Tiyatral oynamak yerine içselleştirmek daha doğru olacaktır.

Bu, sadece Yeşilçam filmlerinin havasını taşıyan, “Kaçma Birader”e özgü bir sorun/sıkıntı değil. Yukarıda da değindiğim gibi hep, her zaman karşımıza çıkan bir durum. Belki de işin kolayı bu. Kolaya kaçmanın ekonomik, sosyolojik, sinemasal, kültürel bir sürü gerekçesi bulunabilir, sıralanabilir… Ama insan “Ah be, keşke…” diyor… Daha iyisini istiyor muhakkak.

Ali Kundilli 2

İlk filminde izleyicinin beğenisini kazanan Ali Kundilli 2, daha bir görsel mizahla süslü bir film. Ancak onda da “Bak, ben nasıl yapıyorum, görün beni/bizi” dedirtmek için abarttıkça abartılmış. 8 aylık hamile kadının normal yürüyüşü bile -heyecan olsun diye hırsızlık yaptıkları sahnede- yeterince komik olacaktır zaten… Ufak rötuşla mizahı ortaya çıkartmak mümkün… O sahnede göz, Ali Kundulli’den bekliyor aslında o abartıyı…

Girişten itibaren kahkaha

İlk filmde eşine ne denli büyük bir aşkla bağlı olduğunu gördüğümüz ve İlknur’la evlenmek için başına gelmeyenin kalmadığı Ali Kundilli’yi düğünden 8 ay sonrasında yeniden takip ediyoruz. Bitmek tükenmek bilmeyen istekler, canından bezdirecek hale gelse de sakinliğini koruyan Ali Kundilli, sinirlenmesiyle birlikte doruğa çıkıyor. Hele bir ön hazırlık var… Bebeğe iyi bir baba olup olmayacağı imtihanı, filmin başında yakalıyor izleyiciyi… Kahkaha atmamak elde değil.

Yeşilçam diliyle söylersek, filmde soğukkanlı geçişler var. Bunda, abartısız olmanın etkisi olduğu kadar senaryodaki eksiklikler önem taşıyor. Gördüğü rüyanın arkasından Ayvalık’a, babaanne evine gitmeleri, hele kendilerini takip eden Urfalı amca çok komik. Bir de üstüne üstlük, yamanmış gibi dursa da önemini vurgulamak açısından yararlı olduğunu düşündüğüm turizm meselesi var, mafyası hariç.

Gerek “Kaçma Birader”, gerekse “Ali Kundilli 2” beğeniyle izlenirken, görsel mizah için de bir kapı aralayacaktır.

“Kaçma Birader”, komedi, yönetmenler Defne Deliormanlı, Murat Kaman, oyuncular Zafer Algöz, Melek Baykal, Emrah Kaman, Algı Eke, Cihan Ercan, Nejat Uygur, Alina Boz, Nursel Köse, Necip Memili

“Ali Kundilli 2”, komedi, yönetmen Faruk Aksoy, oyuncular Cem Gelinoğlu, Zeynep Aktuğ, Sami Aksu, Ezgi Tombul, Hakan Bilgin, Ayşegül Atik, Emre Mutlu, Gülnihal Demir

(03 Mart 2016)

Korkut Akın

Almanya ve Türkiye birbirine hem çok uzak hem de çok yakın iki ülke. 1960’ların başında davul zurnalarla yolcu edilen ilk Türk kafilesinin üzerinden bugün 50 yılı aşkın zaman geçti. Tabii bunca yılda sevinç ve hüzünle örülü nice insan hikâyeleri yaşandı. Çok geçmeden bu hikâyeler sinemadan müziğe, edebiyattan resme birçok alanda kendisini göstermeye başladı. Özellikle son 20 yılda iki ülke halkı arasındaki önyargı yerini dayanışma ve dostluğa bıraktı. Örneğin Almanya’da azimle çalışıp Mercedesini alan Bayram’ın Almanya’dan Türkiye’ye uzanan yol hikâyesini anlatan Sarı Mercedes filmi olmasaydı Türk Sineması eksik kalmaz mıydı?

Örnekleri çoğaltabiliriz ama konumuz çeyrek asla yaklaşan tarihiyle iki ülke arasında filmlerden köprü kuran Türkiye – Almanya Film Festivali… Festival Başkanı Adil Kaya ve Festival Yönetmeni Ayten Akyıldız yine canla başla çalışarak yine titiz bir seçki ve keyifli bir program hazırlamışlar. Festivalde yalnızca Türk ve Alman sinemasının seçkin örneklerini sinemaseverlerle buluşturmakla kalmıyor renkli müzik buluşmaları ile hareketlendiriyor.

Festival, 04 Mart’ta Almanya’nın sevimli ve sakin şehri Nürnberg’te başlıyor. Festivalde bugüne kadar Şener Şen’den Fatma Girik’e; Tarık Akan’dan Fatih Akın’a Türk Sineması’na emek veren usta ve genç isimlere onur ödülü verdi. Bu yılın Onur Konuğu ise; Selvi Boylum Al Yazmalım’dan Tatar Ramazan’a; Ah Güzel İstanbul’dan Komser Şekspir’e Türk Sineması’nın unutulmaz filmlerine imza atan Kadir İnanır… Festivalin açılış günü olan 04 Mart’ta ödülünü alacak Kadir İnanır’ın 05 Mart’ta Karılar Koğuşu adlı filmi de seyircilerle buluşacak.

Festivalin açılış filmi, gözler Yahudi soykırımından kaçan Alman profesörlerin Atatürk dönemde Türkiye’ye geliş hikâyelerinin anlatıldığı Haymatlos olarak belirlendi…

Festivalin yerli film seçkisi ile oldukça renkli ve çeşitli. Çağan Irmak’ın Nadide Hayat’ından Çağatay Ulusoy’lu Delibal’a; bol ödüllü Kar Korsanları’ndan Özcan Alper ve Onur Saylak’ın bir kez daha buluşturan Rüzgarın Hatıraları’na yılın başarılı pek çok yapımı festival programında yer alıyor.

10 gün sürecek festival boyunca yarışma filmleri de dahil olmak üzere tam 42 film sinemaseverle buluşacak. 100’ün üzerinde konuğun ağırlanacağı festivalde filmlerden sonra ekiplerle söyleşiler de yapılacak. Yani 10 gün boyunca sinemanın kalbi yine Nürnberg’te atacak.

Not: 19. Nürnberg Festivali’ni yerinden takip etme fırsatı olmuş ve çok keyifli çekimler yapmıştık. Festivale dair görüntülere linke tıklayarak ulaşabilirsiniz:

(03 Mart 2016)

Gizem Ertürk