Çok geniş bir araştırma konusunu daraltarak şunu soracağız. 2005 – 2010 yılları arasında Türk sineması destekleme fonu hangi projelere ne kadar destek olmuş ve bu projeler şu anda ne durumda?

Araştırmamızın konusu 2004 yılında çıkarılan ve devrim sayılan 5224 no.lu yasaya dayanılarak Uzun Metraj Yapımlar için verilen destekler.

Yıllarca belediyelere aktarılan sinema biletlerinden alınan rüsum (vergi), bir süredir Kültür Bakanlığı Sinema Destekleme Fonu için alınmakta ve bu fon kısa film, uzun metraj, belgesel alanlarında dağıtılmaktadır. Daha önce % 25 olan rüsum şu anda % 10’dur. Yani aldığınız her sinema bileti bedelinden % 10’u bu fona aktarılır. Yada başka bir deyişle bakanlık film dağıtımcılarından veya yapımcılarından gösterime çıkacakları her film için bilet bedeli üzerinden peşin peşin % 10’u almaktadır.

Peki ama bu destekler ne işe yarıyor? Destekler ile çekilen filmlerin akibeti nedir? Ne kadar izleyici topladı? Hangileri bitebildi? Ödülleri var mı? En çok gişe yapanı hangisi? Hangi filmler destek almadan fona ne kadar katkıda bulundu?

Bakalım.

İşte rakamlar (Kültür Bakanlığı verileridir) Her başvuru bir sonraki yıl 2 toplantıda değerlendirilmiştir.

2006 Yılı Destekleri

33 Filme toplam destek: 7.859.000 TL

1 – Sinevizyon Film San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Mavi Gözlü Dev” (Nazım Hikmet) adlı projesine 175.000,
2 – RH Politik Uluslararası Yayın ve Yapımcılık Ltd. Şti’nin “Azul” (Mülteci) adlı projesine 200.000,
3 – Oyuncular Tiyatro Televizyon Reklamcılık San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Fikret Bey” adlı projesine 50.000,
4 – C. O. P. Filmcilik Tanıtım Org. Prodüksiyon ve İletişim Hiz. Ltd. Şti.’nin “İklimler” adlı projesine 200.000,
5 – Sinema Ajans Tic. Ltd. Şti’nin “Anka Kuşu” adlı projesine 175.000,
6 – Alternatif Sinema Film Yapım Yayın Tanıtım Dekorasyon San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Eve Giden Yol” adlı projesine 250.000,
7 – Görsel Yapım Filmcilik San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Aşkın Dansı” adlı projesine 100.000,
8 – Kibele Sinema Film Yapımcılığı İşl. Org. Yayıncılık Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Akrep” adlı projesine 225.000,
9 – Leopar Film Yapım – Turgut Yasalar’ın “Sis ve Gece” adlı projesine 200.000,
10 – Mavi Film – Zeki Demirkubuz’un “Kader” adlı projesine 250.000,
11 – Ahmet Küçükkayalı’nın “İçerideki” adlı projesine 50.000,
12 – Yeni Sinemacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Takva” adlı projesine 250.000,
13 – Limon Prog. Tan. Tic. Ltd. Şti.’nin “Eve Dönüş” adlı projesine 250.000,
14 – İstanbul Güneşi Sanat Ürünleri Yapım Yön. Ltd. Şti.’nin “Sözün Bittiği Yer” adlı projesine 225.000

YTL destek verilmesine,

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

a – Kaplan Film Yapım – Hasan Semih Kaplanoğlu’nun “Yumurta” adlı projesinin 270.000,
b – Film F Filmcilik San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin, “Karadeniz’e Balad” adlı projesinin 330.000,
c – Ustaoğlu Film Rek. Org. ve Yay. Ltd. Şti.’nin, “Pandora’nın Kutusu” adlı projesinin 270.000,
d – DE Yapımcılık – Aydın Sayman’ın “Janjan” adlı projesinin 300.000,
e – Promete Film Yapım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Adem’in Trenleri” adlı projesinin 450.000,
f – Çan Organizasyon Film San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Yine Hazan Mevsimi” adlı projesinin 250.000,
g – Z-1 Film Atölyesi San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “İnekler, İnsanlar, Sonbahar” adlı projesinin 250.000,
h – Amenis Film – Emine Seçkin Yasar’ın “Sevgilim İstanbul” adlı projesinin 39.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 3 – Destekleme Kurulunun 2006/1 sayılı toplantısında görüşülen ve olumlu bulunan Asya Film Filmcilik Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin, “Solo” adlı projesi, yapımcısı tarafından Bakanlığa gönderilen 17.05.2006 tarihli dilekçe ile geri çekilmesi nedeniyle değerlendirme dışı tutulmasına,

Madde 4 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

a – Hayalet Tanıtım Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin “Bir Cenaze Masalı” adlı projesinin 230.000,
b – Gala Ajans – Handan Öztürk’ün “Roj’un Sonbaharı” adlı projesinin 275.000,
c – Kemal Film Mehmet Kemal Seden’in “Bir Kaplumbağanın Hayatı” adlı projesinin 300.000,
d – Akademi Prodüksiyon Ltd. Şti.’nin “Eski Yeşilçam” adlı projesinin 220.000,
e – Sekans Filmcilik Müzik Yapım Yay. Tur. Org. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Mahkûm” adlı projesinin 230.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 5 – Yapım sonrası başvurularından Yalaz Yapımcılık – Hasan Yalaz’ın “Bir Tuğra Kaftancıoğlu Filmi” adlı projesinin 30.000 YTL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

Madde 4 – Doğrudan ve Geri Ödemeli Desteklenen Uzun Metrajlı Kurgu Film Yapım Projeleri:

1 – Özen Film Filmcilik ve Sinemacılık Türk Anonim Şti.’nin “Son Osmanlı: Yandım Ali Yedi Düvele Karşı” adlı projesinin 400.000,
2 – Pera Filmcilik San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Çinliler Geliyor” adlı projesinin 395.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 5 – Doğrudan ve Geri Ödemeli Desteklenen İlk Filmini Gerçekleştirecek Yönetmenlerin Yer aldığı Uzun Metrajlı Kurgu Film Yapım Projeleri:

1 – Reklamcılık Ajans 21 Ltd. Şti.’nin “Gitmek” adlı projesinin 350.000,
2 – Tiyatro Yeniden – Yavuz Altun’un “Münferit” adlı projesinin 350.000,
3 – EFT Film Yapım ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Bırakma Beni” adlı projesinin 320.000,

YTL ile desteklenmesine,

2007 Yılı Destekleri

41 filme toplam destek: 11.125.000 TL

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

a – Kaplan Film Yapım – H. Semih Kaplanoğlu’nun “Süt” adlı projesinin 225.000,
b – Z-1 Film Atölyesi Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin “İlkbahar Sonbahar” adlı projesinin 300.000,
c – Nöbetçi Televizyon Film Yap. ve Rek. San. Tic. Ltd.Şti.’nin “Zeytin Dalı” adlı projesinin 350.000,
d – Avşar Film ve Sinema İşl. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin “Ulak” adlı projesinin 475.000,
e – Limon Program Yap. Tan. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Firar” adlı projesinin 275.000,
f – MD Mavi Dönem Sinema ve Televizyon Hiz. Ltd. Şti.’nin “Beyaz Hüzün – Sarıkamış” projesinin 450.000,
g – Düş Fabrikası Görüntü Sanatları – Biray Dalkıran’ın “Cennet” adlı projesinin 225.000,
h – Posta Tanıtım Hizmetleri Ltd. Şti.’nin “120” adlı projesinin 400.000,
i – T. F. T. Televizyon Film Tanıtım Film ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Büyük Oyun” adlı projesinin 300.000,
j – İmaj Televizyon Video ve Sinema Filmleri Yap. Rek. Hiz. Tic. A. Ş.’nin “Lüküs Hayat” adlı projesinin 300.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 3 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

a – Özcan Alper’in “Sonbahar Ağıtı” adlı projesinin 225.000,
b – Yeni Nesil Film Yapım ve Reklam Ltd. Şti.’nin “Lodos” adlı projesinin 225.000,
c – Ode Film ve 6 Sanat Üretim Eğitim.Yay. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Çıngıraklı Top” adlı projesinin 250.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 4 – Aşağıda belirtilen yapım sonrası başvurularının;

a – Rüzgar Gülü Film Yapım Hiz. – Mürvet İnci Taştan’ın “İsmini Melek Koydum” adlı projesinin 17.000,
b – Oyuncular Tiyatro Televizyon Reklamcılık Sanayi Ltd. Şti.’nin “Fikret Bey” adlı projesinin 50.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

1 – Atlantik Film Yap. Hiz. Tic. Ltd. Şti.’nin “Hayat Var” adlı projesinin 250.000,
2 – Tersine Filmler ve Org. Ltd. Şti.’nin “Bozkırda Deniz Kabuğu” adlı projesinin 200.000,
3 – Asya Film Filmcilik Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin “Adalet” adlı projesinin 350.000,
4 – 7. Sanat Sinema Filmcilik San. ve Tic. – Gani Şavata’nın “Kara Güneş” adlı projesinin 225.000,
5 – Deniz Film Prodüksiyon – Erden Kıral’ın “Vicdan” adlı projesinin 350.000,
6 – Mag Film Yapım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Hicran Sokağı” adlı projesinin 250.000,
7 – Yüzler Sesler Org. Oyunculuk Film Tan. Halk. İlişk. ve Tic. Ltd.Şti.’nin “Hayaller” adlı projesinin 200.000,
8 – Duru Reklam Film Yap. Paz. Ltd. Şti.’nin “Deli Deli Olma” adlı projesinin 250.000,
9 – Maraton Filmcilik- Derviş Zaimağaoğlu’nun “Nokta” adlı projesinin 225.000,
10 – Kibele Sinema Film Yap. İşl. Org. Yay. Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Akrep” adlı projesinin 250.000,
11 – Zebil Film Yapım Tur. Tek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Son Cellat” adlı projesinin 250.000,
12 – GDY Ajans Filmcilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin “Miras” adlı projesinin 225.000,
13 – Ustaoğlu Film Reklamcılık Org. ve Yay. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Pandora’nın Kutusu” adlı projesinin 150.000,
14 – PHS Film Prodüksiyon A. Ş.’nin “Dinle Neyden” adlı projesinin 350.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 3 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

1 – L. U. P. Tan. Dan. Org İnt. ve Bil. Hiz. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin “Gölge” adlı projesinin 275.000,
2 – Tayyip Karamahmutoğlu’nun “Girdap” adlı projesinin 200.000,
3 – Kare Film – Elfe Uluç’un “Elif’in Hikâyesi” adlı projesinin 150.000,
4 – Mahmut Fazıl Coşkun’un “Üç Mesele” adlı projesinin 225.000,
5 – Gala Ajans – Handan Öztürk’ün “Roz’un Sonbaharı” adlı projesinin 225.000,
6 – Kemal Film – Mehmet Kemal Seden’in “Bir Kaplumbağanın Hayatı” adlı projesinin 225.000,
7 – Murat Düzgünoğlu’nun “Hayatın Tuzu” adlı projesinin 160.000,
8 – Özlem Akovalıgil’in “Kako Si?” adlı projesinin 175.000,

YTL ile desteklenmesine,

Madde 4 – Aşağıda belirtilen yapım sonrası başvurularının;
1 – İn Yapım İsmail Necmi Aydoğan’ın “Bunu Gerçekten Yapmalı mıyım?” adlı projesinin 50.000,
2 – Görsel Yapım Film San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Aşkın Dansı” adlı projesinin 75.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 5 – Aşağıda belirtilen yapım sonrası başvurularının;
1- Nada Film Tanıtım İhr. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Joenjoy” adlı projesinin 35.000,
2- Güleryüz Film Prod. – Mehmet Güleryüz’ün “Havar” adlı projesinin 65.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

2008 Yılı Destekleri

32 filme toplam destek: 7.575.000 TL

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

1 – Rönesans Film Tic. Ltd. Şti.’nin “Umut Üzümleri” adlı projesinin 325.000,
2 – Beşiktaş Kültür Merkezi’nin “0 Numara” adlı projesinin 300.000,
3 – Sarmaşık Sanatlar – Baran Seyhan’ın “Hayde Bre” adlı projesinin 250.000,
4 – Eflatun Film Yapım Rek. Org. Yay. Halk. İliş. Tic. Ltd. Şti.’nin “Bankası” adlı projesinin 325.000,
5 – Narsist Film – Mehmet Hakan Karahan’ın “Gölgesizler” adlı projesinin 250.000,
6 – Belge Film San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Doğu Batı Cumhuriyeti” adlı projesinin 200.000,
7 – Uzman Film Sinemacılık Turizm Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin “Üzüm Bağları” adlı projesinin 300.000,
8 – ANS Uluslararası Yapım Yay. Rek. A. Ş.’nin “Sıcak” adlı projesinin 250.000,
9 – Şiva Film Yapım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Biraz Tuz Biraz Biber” adlı projesinin 200.000,
10 – Nada Film Tan. İhr. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Merdiven Altı” adlı projesinin 150.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 3 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

1 – Engin Ergönültaş’ın “Minare Gölgesi” adlı projesinin 250.000,
2 – İsmail Öztürk’ün “Temel Renkler” adlı projesinin 200.000,
3 – Raşit Çelikezer’in “Gökten Üç Elma Düştü” adlı projesinin 200.000,
4 – İki Film – Hakkı Kurtuluş’un “Orada” adlı projesinin 200.000,
5 – Mehmet Bahadır Er’in “Kara Köpekler Havlarken” adlı projesinin 200.000,
6 – Nis Prodüksiyon Reklam Hiz. Ltd. Şti.’nin “Aziz İstanbul” adlı projesinin 200.000,
7 – Yıldız Prodüksiyon İlt. Film Tan. Hiz. Tic. Ltd. Şti.’nin “Türk Usulü Evlenmek” adlı projesinin 200.000,
8 – Garage (Garaj) Yapım ve Org. Ltd. Şti.’nin “Ölü Toprağı” adlı projesinin 200.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 4 – Aşağıda belirtilen yapım sonrası başvurularının;

1 – Tane Filmcilik Yapımcılık – Berfi Dicle’nin “Nisan Balığı” adlı projesinin 30.000,
2 – Evci Film Prodüksiyon’un “İki Çizgi” adlı projesinin 30.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinin;

1 – Aydın Sinema Filmcilik Emlak İnş. Gıda ve Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Deli Deli Olma” adlı projesinin 300.000,
2 – Yerli Prodüksiyon Film Yapım ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Kıskanmak” adlı projesinin 325.000,
3 – Altıoklar Film Prodüksiyon ve Tan. Hiz. San. Tic. A. Ş.’nin “İstanbul İşgâl Altında” adlı projesinin 400.000,
4 – CPS Konsept Satış Ürün Gel. ve Yön. Aja. Tic. Ltd. Şti’nin “Bağ Evi” adlı projesinin 325.000,
5 – El Yapımı Film – Ersin Pertan’ın “Mazi Yarası” adlı projesinin 325.000,
6 – Yeni Dünya İnsan Kaynakları Dan. Org. Eğt. Arş. Rek. ve Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin “Eşrefpaşalılar” adlı projesinin 200.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine karar verilmiştir.

Madde 3 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı film projelerinden;

1 – Kiproko Film ve Rek. Org. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Yeni Bir Şiva” adlı projesinin 200.000,
2 – Belma Baş Akalın’ın “Zefir” adlı projesinin 200.000,
3 – Atalay Taşdiken’in “Mommo” adlı projesinin 200.000,
4 – Aydın Bulut’un “Başka Semtin Çocukları” adlı projesinin 200.000,
5 – Bugay Film ve Reklamcılık Dış Tic. Paz. Ltd. Şti.’nin “Menopoz” adlı projesinin 200.000,
6 – Gülin Tokat’ın “Ağır Çekim” adlı projesinin 200.000,

YTL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine karar verilmiştir.

2009 Yılı Destekleri

34 filme toplam destek: 7.360.000 TL

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinden;

1 – Rönesans Film Ticaret Ltd. Şti.’nin “Umut Üzümleri” adlı projesinin 400.000,
2 – Gu-Film Yapım Rek. Prod. Hiz. Ltd. Şti.’nin “Sultan Mutfakta” adlı projesinin 300.000,
3 – Altıoklar Film Prod. ve Tan. Hiz. San. Tic. A. Ş.’nin “İstanbul İşgâl Altında” adlı projesinin 400.000,
4 – Yeşil Film – Oktay Odabaşı’nın “Gölgeler ve Suretler” adlı projesinin 225.000,
5 – Film F Filmcilik San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Sevdaya Durdu Zaman” adlı projesinin 225.000,
6 – Bulut Film Prodüksiyon Danışmanlık – Yamaç Okur’un “Bizim Büyük Çaresizliğimiz” adlı projesinin 200.000,
7 – Zuzi Filmcilik Ltd. Şti.’nin “Saç” adlı projesinin 150.000,
8 – İsmail Güneş Film Yap. Yön. İlet. Tic. Ltd. Şti.’nin “Ateşin Düştüğü Yer” adlı projesinin 225.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine karar verilmiştir.

Madde 3 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı film projelerinden;

1 – Dilek Gökçin Coşkun’un “Kayıp Söz” adlı projesinin 250.000,
2 – Hatice Yakar’ın “Öfkeli Çılgınlık Karamsar Çile” adlı projesinin 200.000,
3 – PPR Prodüksiyon Pazarlama Reklam Hiz. San. Tic. A. Ş.’nin “Kutu” adlı projesinin 175.000,
4 – Hayalet Tanıtım Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin “Melekler ve Kumarbazlar” adlı projesinin 175.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine karar verilmiştir.

Madde 6 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım sonrası projelerinden;

1 – Nezih Ünen Prodüksiyon Ltd. Şti.’nin “Anadolu’nun Kayıp Şarkıları” adlı projesinin 65.000,
2 – Başak Emre’nin “Kars Öyküleri” adlı projesinin 60.000,
3 – Sine Film – Pelin Esmer’in “11’e 10 Kala” adlı projesinin 60.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine karar verilmiştir.

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinden;

1 – Sinegraf Film Prodüksiyon A. Ş.’nin “Yalnız Kurt” adlı projesinin 400.000,
2 – Proje Reklamcılık Yapım Tan. Hiz. A. Ş.’nin “1919 İlk Adım” adlı projesinin 350.000,
3 – Troy Film Yap. Merk. Ltd. Şti.’nin “Rodos Yıldızı” adlı projesinin 400.000,
4 – Pana Film Sinema Televizyon Prod. San. ve Tic. A. Ş.’nin “Kök ve Dal” adlı projesinin 250.000,
5 – Boyut Müzik Film Yapım San. ve Tic. A. Ş.’nin “Gecenin Kanatları” adlı projesinin 250.000,
6 – Şan Film – Cemal Şan’ın “Kanun Namına” adlı projesinin 250.000,
7 – Ana Film Yapım – Erdoğan Kar’ın “Kadife Ana” adlı projesinin 250.000,
8 – Yeni Bir Film Yapım Dağıtım Tic. Ltd. Şti.’nin “Ses” adlı projesinin 200.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine karar verilmiştir.

Madde 3 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı film projelerinden;

1 – Ali Sürmeli’nin “Gül” adlı projesinin 200.000,
2 – Çimen Müzik Yapım Prom. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Kaledeki Yalnızlık” adlı projesinin 200.000,
3 – Osman Dikiciler’in “Bir Gevrek, Bir Boyoz, İki de Kumru” adlı projesinin 200.000,
4 – Ali Aydın’ın “Poşet” adlı projesinin 200.000,
5 – M. Atay Sözer’in “Elden Ele İstanbul” (Şehrengiz) adlı projesinin 200.000,
6 – Seyfettin Tokmak’ın “Kırık Midyeler” adlı projesinin 200.000,
7 – Ağustos Reklam Ajansı Ltd. Şti.’nin “Ayran” adlı projesinin 200.000,
8 – Rıza Kıraç’ın “Küçük Günahlar” adlı projesinin 200.000,
9 – Filiz Alpgezmen’in “Yabancı” adlı projesinin 200.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine karar verilmiştir.

Madde 4 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım sonrası projelerinden;

1 – Peri-San Film Film Yapım Reklam Tan. Org. – Yaşar Eskiköy’ün “İki Dil Bir Bavul” adlı
projesinin 50.000,
2 – Temelkuran Film ve Müzik – İnan Temelkuran’ın “Bornova Bornova” adlı projesinin
50.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine karar verilmiştir.

2010 Yılı Destekleri

21 Filme Yapılan Destek Toplamı: 5.561.000 TL

Madde 2 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinden;

1 – Ustaoğlu Film Rek. Org. ve Yay. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Araf” adlı projesinin 450.000,
2 – Lacivert Film Prodüksiyon Yayıncılık Tic. Ltd. Şti.’nin “Daire” adlı projesinin 300.000,
3 – Perişan Film Yapım Dağ. Ltd. Şti.’nin “Babamın Sesi” adlı projesinin 280.000.-TL
4 – Tılsım Dizayn Prod. Tan. Org. Tur. Sağl. Hiz. Ltd.Şti.’nin “Çınar Ağacı” (Adviye Hanım) adlı projesinin 400.000,
5 – Mavi Film – Zeki Demirkubuz’un “Yeraltı” adlı projesinin 350.000,
6 – Odak Film ve Sinemacılık Tic. Ltd. Şti.’nin “Bir Medeniyet Rüyası” adlı projesinin 250.000,
7 – Kara Film Prodüksiyon – Mustafa Kara’nın “Kalandar Soğuğu” adlı projesinin 300.000,
8 – Statü Prodüksiyon Reklam ve Tan. Tic. Ltd. Şti.’nin “Taş Mektep” adlı projesinin 350.000,
9 – Atıf Yılmaz Stüdyo Derneği İktisadi İşletmesi’nin “Birgün Tek Başına” adlı projesinin 450.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 3 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinden;

1 – 24 Kare Film Teknik Prod. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Mahmut ile Meryem” adlı projesinin; yönetmen değişikliği yapılarak, değişikliğin kurul tarafından onaylanmasından sonra 400.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 4 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı film projelerinden;

1 – Filiz Alpgezmen’in “Yabancı” adlı projesinin 250.000,
2 – Kaf Film – Ali Aydın’ın “Poşet” adlı projesinin 250.000,
3 – Burak Sesli’nin “Novaroma” adlı projesinin 250.000,
4 – Hasan Tolga Pulat’ın “Güzel Günler Göreceğiz” (Kaybedenler) adlı projesinin 250.000,
5 – Aysun Şahin Frisch’in “Selma” adlı projesinin 250.000,
6 – Ares Basım Rek. Prod. ve Tan. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Kahraman” adlı projesinin 101.000,
7 – Çiğdem Vitrinel Özcan’ın “Suç Mahalli” adlı projesinin 250.000,
8 – Kuzey Film Reklamcılık Yap. Yay. ve İlet. Hiz. Ltd. Şti.’nin “Aşk ve Devrim” adlı projesinin 250.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 5 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım sonrası projelerinden;

1 – Arti Film Yapım Yay. Org. Ltd. Şti.’nin “Kavşak” adlı projesinin, 60.000,
2 – Arım Film Yapım Reklam Org. Tic. Ltd. Şti.’nin “Paramparça” adlı projesinin 60.000,
3 – Yeni Sinemacılık San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Çoğunluk” adlı projesinin 60.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

2011 Yılı Destekleri (Bakanlıktan Ulaşılabilen Bilgi)

58 Filme Yapılan Destek Toplamı: 11.970.000 TL

Madde 27 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinden;

1 – Yol Sinema Eseri Üretim ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Alev Alev” adlı projesinin 250.000,
2 – Sine Film – Pelin Esmer’in “Gözetleme Kulesi” adlı projesinin 250.000,
3 – Hokus Fokus – Mahmut Fazıl Coşkun’un “Yozgat Blues” adlı projesinin 300.000,
4 – Galata Film Sinema Dağıtım ve Film Yapım A. Ş.’nin “Entelköy” adlı projesinin 250.000,
5 – Soda Medya İletişim Hizm. Ltd. Şti.’nin “Kadın ve Erkek” adlı projesinin 250.000,
6 – Mehmet Can Gören’in “Ay Büyürken Uyuyamam” adlı projesinin 300.000,
7 – A. F. S Film Yapım Prod. Rek. Yay. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Unutma Beni” adlı projesinin 250.000,
8 – Aslanyürek Film – Yusuf Aslanyürek’in “Lal” adlı projesinin 250.000,
9 – Giyotin Prodüksiyon Rek. Hiz. Tic. Ltd.Şti.’nin “Kusursuzlar” adlı projesinin 250.000,
10 – Sinegraf Film Prodüksiyon A. Ş.’nin “Suret-i Aşk” adlı projesinin 350.000,
11 – Set Film Prod. Ses ve Işık. Sis. Kir. Mon. Ltd. Şti.’nin “Can” adlı projesinin 250.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 28 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı film projelerinden;

1 – Melisa Fatma Önel Tecimen’in “Kırık Hayat” adlı projesinin 250.000,
2 – Fokus Film Prod. Yap. ve Dağ. Hiz. A. Ş.’nin “Göl Zamanı” adlı projesinin 300.000,
3 – Ömür Atay’ın “Evine Dön” adlı projesinin 250.000,
4 – Savaş Baykal’ın “Şiirin Tadı” adlı projesinin 200.000,
5 – Murat Tüter’in “Aşk-ı_Suzan” adlı projesinin 250.000,
6 – Faysal Soysal’ın “Üç Yol” adlı projesinin 250.000,
7 – Gökhan Horzum’un “Arkadaşlar Arasında” adlı projesinin 200.000,
8 – Hüseyin Osman Benli’nin “Bu Son Olsun” adlı projesinin 300.000,
9 – Ömer Can’ın “Toprağa Uzanan Eller” adlı projesinin 200.000,
10 – Emin Alper’in “Suyun Öbür Yanı” adlı projesinin 200.000,
11 – Ferit Karahan’ın “Cennetten Kovulmak” adlı projesinin 200.000,
12 – Serli Seta Nişanyan’ın “Kral Yolu” adlı projesinin 300.000,
13 – Deniz Akçay ‘ın “Köksüz” adlı projesinin 250.000;

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 29 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım sonrası projelerinden;

1 – Asi Film Yapım Tic. Ltd. Şti.’nin “Unutma Beni İstanbul” adlı projesinin 70.000,
2 – Temmuz Film Prod. Ltd. Şti.’nin “Mar” adlı projesinin 70.000,
3 – Ran Prod. Film Rek. Montaj Seslen. Org. Gıda Tur. İnş. Mat. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Vücut” adlı projesinin 70.000,
4 – Tutya Film Yap. Prod. ve Yay. Tic. Ltd. Şti.’nin “Yurt” adlı projesinin 70.000,
5 – Cemil Ağacıkoğlu C. A. Film Ltd. Şti.’nin “Dönüş” adlı projesinin 70.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

Madde 6 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım projelerinden;

1 – PROGEM Proje Geliştirme Merkezi Ltd. Şti.’nin “Evliya Çelebi Zaman Zaman İçinde” adlı projesinin 400.000,
2 – Atlantik Film Yapım Hizm. Tic. Ltd. Şti.’nin “Şarkı Söyleyen Kadınlar” adlı projesinin 300.000,
3 – Maraton Filmcilik – Derviş Zaimağaoğlu’nun “Balık” adlı projesinin 250.000,
4 – TT Film Tic. Ltd. Şti.’nin “Çanakkale İçinde” adlı projesinin 400.000,
5 – Akdeniz Sanat Filmcilik Ticaret – Ahmet Çadırcı’nın “Biz Babasız Büyüdük” adlı projesinin 250.000,
6 – Yeni Sinemacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Ayaktakiler” adlı projesinin 250.000,
7 – Koliba Film Müz.Turz. Rek. Yay. Mat. Ltd.Şti.’nin “Sevdalinka” adlı projesinin 250.000,
8 – TFT Televizyon Film Tan. ve Tic. Ltd. Şti.’nin “Kuş” adlı projesinin 200.000,
9 – ANS Prodüksiyon A. Ş.’nin “Dokunmadan Sev Beni” adlı projesinin 200.000,
10 – Baraka Film Yapım Yönetim – Tekin Barak’ın “Doğu – Batı” adlı projesinin 200.000,
11 – Kinema Film – Nihan Belgin’in “Yarım Kalan Mucize” adlı projesinin 200.000,
12 – Evrensel Yapım Senaryo Medya Dan. Dış. Tic. Ltd. Şti.’nin “İkimize Bir Dünya” adlı projesinin 150.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 7 – Aşağıda belirtilen ilk filmini gerçekleştirecek yönetmenlerin yer aldığı uzun metrajlı film projelerinden;

1 – Biber Yapım Reklam San. Dış. Tic. Ltd. Şti.’nin “Kurtuluş Son Durak” adlı projesinin 200.000,
2 – Delice Film – Can Kılcıoğlu’nun “Karnaval” adlı projesinin 200.000,
3 – Hüseyin Kaan Müjdeci’nin “Sivas” adlı projesinin 200.000,
4 – Defiant Film International Prod. Ltd. Şti.’nin “Aksak Ritim” adlı projesinin 200.000,
5 – Sasin Film Yapım Tic. Ltd. Şti.’nin “Makas” adlı projesinin 150.000,
6 – Müzeyyen Zeynep Dadak Köstepen’in “Mavi Dalga” adlı projesinin 200.000,
7 – Kamil Koç’un “Asfalt Çiçekleri” adlı projesinin 200.000,
8 – MF TV Film Reklam Yap. Ltd. Şti.’nin “Ben Elif” adlı projesinin 200.000,
9 – Ömer Leventoğlu’nun “Mavi Ring” adlı projesinin 200.000,
10 – Ulaş Güneş Kacargil’in “Evdeki Yabancılar” adlı projesinin 200.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemeli desteklenmesine,

Madde 8 – Aşağıda belirtilen uzun metrajlı kurgu film yapım sonrası projelerinden;

1 – Film Fabrik Sinema ve Televizyon Yap. Ltd. Şti.’nin “İstanbul” adlı projesinin 70.000,
2 – Asya Film Filmcilik Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin “Görünmeyen” adlı projesinin 75.000,
3 – Evci Film Prodüksiyon Ltd. Şti.’nin “Rüzgârlar” adlı projesinin 75.000,
4 – Filmbüfe Film Prod. Tic. Ltd.Şti.’nin “Şimdi Zaman” adlı projesinin 75.000,
5 – Arti Film Yapım Yay. Org. Ltd. Şti.’nin “İz” adlı projesinin 75.000,
6 – Kans Prod. Rek. Org. Biliş. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Ölü Bölgeden Fısıltılar” adlı projesinin 75.000,
7 – BSK Yapım Rek. Prod. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.’nin “Film” adlı projesinin 75.000,

TL ile doğrudan ve geri ödemesiz desteklenmesine,

Devlet Bu Desteği Nereden Vermiş?

Bu liste içinde Bakanlık desteği alan tek bir film bile yok. Bu filmler kaç kişi toplamış ve Bakanlığı kaç para aktarmış peki?

Alttaki tablo 2005 yılından bu yana gösterime çıkan ve Türk sinemasını yabancı filmler karşısında ilk sıralara taşıyan tabloyu göreceksiniz. (2 milyon kişi ve yukarısı alınmıştır.)

Filmin Adı / Vizyon Tarihi / Kişi Adedi

Recep İvedik / 22.02.08 / 4.350.000
Recep İvedik 2 / 13.02.09 / 4.327.000
Kurtlar Vadisi: Irak / 03.02.06 / 4.256.000
Eyvah Eyvah 2 / 07.01.11 / 3.950.000
Babam ve Oğlum / 18.11.05 / 3.840.000
A. R. O. G.: Bir Yontmataş Filmi / 05.12.08 / 3.550.000
Newyork’ta Beş Minare / 05.11.10 / 3.480.000
Recep İvedik 3 / 12.02.10 / 3.300.000
Issız Adam / 07.11.08 / 2.780.000
Organize İşler / 23.12.05 / 2.616.000
Hababam Sınıfı Askerde / 14.01.05 / 2.587.000
Güneşi Gördüm / 12.03.09 / 2.490.000
Nefes: Vatan Sağolsun / 16.10.09 / 2.435.000
Aşk Tesadüfleri Sever / 04.02.11 / 2.410.000
Yahşi Batı / 01.01.10 / 2.330.000
Muro: Nalet Olsun İçimdeki İnsan Sevgisine / 05.12.08 / 2.316.000
Hababam Sınıfı 3,5 / 06.01.06 / 2.168.000
Av Mevsimi / 03.12.10 / 2.100.000
Beyaz Melek / 16.11.07 / 2.015.000
Kabadayı / 13.12.07 / 2.001.000
Toplam Film: 20 Toplam Kişi: 59.301.000

2005 – 2011 yılları arasında gösterime çıkan filmler için de 2 milyon kişi ve üzeri en çok gişe yapan 20 film 60 Milyona yakın izleyici almıştır. Bu izleyicilerden bakanlık bütçesine ayrılan pay (yaklaşık) 50 milyon TL.dır. Yani bu filmlerin yapımcı şirketleri bilet üzerinden KDV öderken, gelir vergisini öderken ayrıca gelirlerinin %10’unu da peşin peşin bakanlık kasasına aktarmışlardır. Kimi kâr etmiştir kimi zarar. Ancak zarar ederken herhangi destek ya da yardım almaları söz konusu değildir. Büyük bütçeli bu filmlerin hiç biri de devlet desteği olmadan yatırım riskini göze alarak bazen kendi sermayeleri çok azı da sponsor desteği ile projelerini tamamlayabilmişlerdir. (Sponsor desteği alan bazı filmler bütçelerinin ancak % 10 kadarını karşılayabilmişlerdir.)

Bakanlık, yıl içinde ya da 5 yılda dağıttığı para miktarı ile övünürken bu paraların bakanlığın cebinden çıkmadığını kimse sorgulamaz. Üstelik bu dağıtımcı ve yapımcılardan kesilen paralar kendilerine gelmediği gibi kısa film, belgesel, yarım kalan bazı filmler, senaryo yazımı gibi konu başlıklarına da destek olur bu fondan.

2006 – 2011 yılları arasında 219 filme yapılan destek toplamı 51.200.000 TL, yani yukarıdaki 20 film dağıtılan bedelin % 99’ını karşılamış, (*) kalan bedel ise diğer yerli filmler ve gösterime giren yabancı filmlerin toplamıdır.

Destek alıp hiç gösterime çıkamamış filmler:

2006 yılı: Akrep, İçerideki, Karadenize Balad, İnekler – İnsanlar – Sonbahar

2007 yılı: İlkbahar Sonbahar, Firar, Lüks Hayat, Lodos, İsmini Melek Koydum, Bozkırda Deniz Kabuğu, Adalet, Hayaller, Akrep, Elif’in Hikâyesi, 3 Mesele, Bir Kaplumbağanın Hayatı, Bunu Gerçekten Yapmalı mıyım? Aşkın Dansı, Beyaz Hüzün – Sarıkamış

2008 yılı: Umut Üzümleri, 0 Numara, Bankası, Doğu Batı Cumhuriyeti, Üzüm Bağları, Biraz Tuz Biraz Biber, Merdiven Altı, Minare Gölgesi, Temel Renkler, Aziz İstanbul, Türk Usulü Evlenmek, Ölü Toprağı, Nisan Balığı, İstanbul İşgal Altında, Bağ Evi, Yeni Bir Şiva, Menapoz, Ağır Çekim

2009 yılı: Umut Üzümleri, İstanbul İşgal Altında, Sultan Mutfakta, Sevdaya Durdu Zaman, Ateşin Düştüğü Yer, Kayıp Söz, Kutu, Yalnız Kurt, 1919 İlk Adım, Rodos Yıldızı, Kök ve Dal, Kanun Namına, Kadife Ana, Gül, Bir Gevrek Bir Boyoz İkide Kumru, Poşet, Elden Ele İstanbul, Kırık Midyeler, Yabancı

2010 yılı: bu yıl destek alan 21 film için de şu ana dek gösterime çıkabilen sadece Çınar Ağacı, Kavşak, Paramparça, Çoğunluk

2011 yılı destek alan 58 filmden Entelköy Efeköy’e Karşı, Ay Büyürken Uyuyamam, Unutma Beni, Kral Yolu, Bu Son Olsun, Mar, şu anda çekimde yada çekimlerine başlamak üzere olan bilinen projeler.

Destek alıp en yüksek gişe yapan filmler:

Mavi Gözlü Dev: 280.000 kişi
Takva: 350.000 kişi
Eve Giden Yol: 330.000 kişi
Eve Dönüş: 245.000 kişi
Son Osmanlı: Yandım Ali: 1.100.000 kişi
Ulak: 600.000 kişi
120: 1.050.000 kişi
Eşrefpaşalılar: 460.000 kişi
Gecenin Kanatları: 342.000 kişi
Çınar Ağacı: 313 000 kişi

Bu liste içinde “Son Osmanlı: Yandım Ali” ve “Gecenin Kanatları” yapım desteği almamıştır. Bu 2 filme proje yapım desteği verilmiştir

Destek alıp en az gişe yapan filmler:

Mülteci: 2.362 kişi
Fikret Bey: 641 kişi
Çinliler Geliyor: 17.500 kişi
Hicran Sokağı: 17.000 kişi
Hazan Mevsimi: Bir Panayır Hikâyesi: 1.050 kişi
Bir Tuğra Kaftancıoğlu Filmi: 471 kişi
Münferit: 8.500 kişi
Büyük Oyun: 10.000 kişi
Süt: 6.600 kişi
Hayatın Tuzu: 2.050 kişi
Gitmek: Benim Marlon ve Brandom: 12.500 kişi
İki Çizgi: 1.812 kişi
Gölge: 4.100 kişi
Roz’un Sonbaharı: 10.000 kişi
11’e 10 Kala: 13.500 kişi
Bornova Bornova: 16.000 kişi
Anadolu’nun Kayıp Şarkıları: 10.000 kişi
Kako Si?: 2.800 kişi
Hayat Var: 9.600 kişi
Kaledeki Yalnızlık: 8.500 kişi
Küçük Günahlar: 4.850 kişi
Havar: 2.500 kişi
Hayde Bre: 10.100 kişi
Kara Köpekler Havlarken: 2.000 kişi
Bizim Büyük Çaresizliğimiz: 17.500 kişi
Öfkeli Çılgınlık Karamsar Çile: 350 kişi

Bu listede yer alan 26 film 20 bin kişi ve altı gişe yapan filmlerden seçilmiştir. Bilindiği gibi geri ödemeli olanlar olduğu gibi GERİ ÖDEMESİZ YAPIM DESTEĞİ alan filmlerde bu listede bulunabilir. Bakanlık, en yüksek bedel olan 450.000 TL yardım desteği sağlayabilmektedir.

NOT: proje yapım desteği verilen ve en yüksek gişe hasılatı yapan film “Son Osmanlı: Yandım Ali” olmuştur: 1.100.000 kişi

Mustafa Altıoklar, 2 dönem üst üste yapım desteği almasına karşın “İstanbul İşgâl Altında” adlı projesine başlayamadığından bu hakkını kaybetmiştir. (Tabi başkası da bu haktan yararlanamamıştır.)

Bakanlık Sitesinden Alıntı: 2005 – 2009 arası bakanlık destekli 29 film uluslararası festivallerden toplam 245 ödülle döndü. Daha önce dağınık biçimde verilen desteklerin toplanması ile Türk Sinemasını daha kalifiye hale getirmek adına çıkılan yolda önemli bir adım atılmış oldu. Sektöre 1990 – 2004 arasında 5 milyon 756 bin 109 dolar destek verilirken, bu rakam 2005 – 2010 arasında yaklaşık 16 kat arttırılarak 89 milyon 654 bin 182 dolara çıkarıldı. (Tüm dallarda)

5224 sayılı kanunun hayata geçmesinden sonra 2005 – 2010 arasında 172 filme 38 milyon 206 bin TL destek verildi.

2005 – 2010 arasında vizyona giren yerli film sayısı yaklaşık 4 kat artarak 287’ye çıktı.

En yüksek yapım desteği alıp en az gişe yapan 5 film:

Çinliler Geliyor: 395.000 TL – 17.510 kişi
Münferit: 350.000 TL – 8.475 kişi
Gitmek: Benim Marlon ve Brandom: 350.000 TL – 13.000 kişi
Dinle Neyden: 350.000 TL – 25.000 kişi
Mazi Yarası: 325.000 TL – 1.200 kişi

Yapımcılar Ne Diyor?

“Super Ajan K9” ve “Abimm” filmlerinin yapımcısı Elita Film – Ergün Mercan: “2 film ile Avrupa dahil 450.000 kişiye ulaştık ama devlet bize ulaşamadı. Bu filmler yurt dışında çalışırken benim adımı anan bile yok, Türk filmi adını taşıyor. Duyuyorum ki Turizm Bakanlığı yıllık 45 milyon $ tanıtım yapıyormuş. Peki otellerden tatil köylerinden tanıtım veya destek fonu adı altında bir şey alıyor mu? Hayır. Devlet desteğini ya gözden geçirsin ya da elini çeksin. Ben 2 filmden de zarar ettim. Neden? İşin kalitesi düşmesin diye. Zarar ederken devlet hiç olmazsa ‘Aldığım % 10 rüsumu iade ediyorum’ deseydi, cebime 200 bin TL girer ve zararım azalırdı. Kısacası bu sistemden birileri yarar sağlıyorsa bu gişe yapan filmlerin yapımcıları değildir. Hiçbir ülkede 1 yıl içinde bu kadar yapımcı ve bu kadar yönetmen çıkmaz. Çıkıyorsa sokaktaki herkesin yapımcı olma ve yönetmenlik sevdasıdır ki bunu teşvik eden de devlet desteğinin ta kendisidir.”

Sonuç: Bakanlığın yeni projelere destek olması iyi niyetli bir başlangıç olsa da 5 yıl içinde görüldü ki verdiği destek miktarları ile bir filmin çekilmesi, kurgulanması ve kopyalarının basılması ile reklm yapılıp gösterime çıkması olanaksızdır.

Yüksek sinema sevgisi ile yanıp tutuşan onlarca genç yürek, okullarından mezun olur olmaz ya da setlerde birkaç yıl çalışır çalışmaz bakanlık kapılarını aşındırmakta ve çıkan destek miktarı ne olursa olsun projeye start vermekte ama çoğu çek, senet, haciz girdabında boğulmakta, filmler yarım kalmakta, ekip paralarını alamamakta ve oyuncular aldıkları avans miktarı ile yetinmekteler. Bakanlığın bütün iyi niyetine karşın geri ödemelerde yaşanan sorunları bilmeyen yok.

Bakanlık yetkilileri uluslararası festivallerde, yada ülkemizde yapılan (İstanbul, Adana, Antalya) film festivallerinde üzerinde basa basa vurguladıkları gibi Türk sineması pazar payını % 60’lara çıkardı ama yukarıda verdiğim listede de görüleceği gibi atladıkları bir konu var. Türk sineması pazar payının artması bakanlık destekli filmler ile değil aksine 1 TL destek almamış filmler ile yükselmektedir.

Milyonlarca insanın (11.900.000 kişi) izlediği “Recep İvedik” için burun kıvıran bazı sinema adamlarının bu filmlerden akan para ile destek aldığını atlıyor olmalılar. Sinema salonlarının modernleşmesi, çok salonların olmasının nedeni ve her alışveriş merkezinde nerdeyse kural olan çok salonlu sinema anlayışı hep bu gişe filmleri sayesinde oldu.

Bakanlık, “İklimler” filminin Cannes Film Festivali’nde ödül almasını desteğe bağlarken, aynı yönetmeninin desteksiz “Uzak” filmi ile de ödül aldığını belirtmeden geçmemeliyiz. Hatta aynı yarışma da devlet kösteğine (!) karşın Yılmaz Güney’in, Berlin’de ise “Susuz Yaz”ın ödüllerini de anımsatmak gerek.

Alınan desteğin geri ödenmemesi için uluslararası bir festivalden ödül alma şartı var. Bu nedenle yapımcılar dünyanın dört bir köşesinde festival arıyorlar. Bakanlık bu festivalleri kategorize etmediği için bizdeki gibi adeta çilek festivali ödülleri de kabûl görüyor. Ödüller ise basınımız tarafından Oscarlı kabûl ediliyor adeta.

Öneri: Bakanlığın acilen fonun yapısını ve destek verilen filmler yönetmeliğini değiştirmesi ve şayet bakanlık desteği verilecekse:

Destek miktarını arttırmalı ve daha az filme daha yüksek yardımın yolu açılmalı.

Bakanlık, destek olduğu filmlerin tüm ödemelerine garantör olmalı ve Bakanlık ödemeleri çalışanların hesabına sözleşme karşılığı bizzat kendi yapmalı.

Destek olduğu projelere mutlaka gözlemci atamalı.

Kopya sayıları denetlenmeli. Günümüz işletme anlayışında az kopyalı filmlerin çok salonlu Mall diye adlandırılan alışveriş merkezlerinde gösterime girme şansı neredeyse yok. Az kopya düşük reklâm bütçesi demek, az kopya minimum PR anlayışı demek oluyor. Az kopya ile çıkan filmlerin TV şansının da ne kadar az olduğunu söylemeye gerek yok. (250.000 TL destek alan “Hazan Mevsimi: Bir Panayır Hikayesi”, 5 kopya; 200.000 TL destek alan “Öfkeli Çılgınlık Karamsar Çile” 4 kopya ile gösterime çıktı.)

Bakanlık destek olduğu filmlerin DVD ve TV satışlarını üstlenmeli ve böylece geri ödemeleri kolaylaştırmalı. (Geri ödemeler için destek alanlar teminat göstermek zorundadır.)

Destek için başvuranların yeterliliğine bakılmalı ve destek veren komisyon bu konuda sorumlu tutulmalı.

(*) Bilet ortalaması 8,5 TL alınmış ve toplam kişi sayısı bilet ortalaması ile çarpılarak % 10 bakanlık kesintisi çıkarılmıştır.

(21 Eylül 2011)

Nizam Eren