Etiket arşivi: Korkut Akın

Yazılar

Bir Suistimalin Topluma Yansıması: Dogman

Bu yıl tartışmalarla dolu geçti. En ilginci belki de Yılmaz Güney’in sanatçılığıyla yaşamı tartışmasıydı. Her ikisi de Yılmaz Güney’di ve onu, olduğu gibi kabul etmek zorundaydık. İki yanını bir araya getirmek ve/veya iki yanını bir arada tartışmak doğru değil… Bunu böyle bir şekilde ele alırsak sanırım tartışmayı daha kolay sonuçlandırırız.

Bu kez Luc Besson, Venedik Bienali’nde ilk gösterimi yapılan Dogman ile ilgili görüşlerde, bu ikilik (veya çelişki) gündemdeydi. Film geçmişi yükseliş ve düşüşlerle dolu bir yönetmenin sivil/gündelik yaşamına dönük birçok şey konuşuldu. Gelin biz, bu konuyu sadece filmi üzerinden görelim.

Douglas (Caleb Landry Jones), aile istismarı nedeniyle babası tarafından köpek kulübesine hapsedilmiş ve birlikte yaşadığı köpeklerle sıkı ilişkiler kurarak onları eğitmiş bir genç… Babası kurşunladığı için belden aşağısı tutmuyor, ama okumuş, tiyatroyu seven, sahneye de çıkan Dogman, kimi zaman yardımsever, kimi zaman ciddi bir hırsız, kimi zaman azılı bir katil; ama onu bu hale getiren mahalle baskısı.

Küçükken, babasının köpeklerin bakımını yaptığı için hor görülen ve dışlanan Dogman, ne iş bulabilir ne evlenebilir ne de normal gündelik yaşama karışabilir. Yapabileceği tek şey sadece köpekleriyle birlikte yaşama tutunmaktır. Yasadışı şeyler yapması aileden başlayarak kaldığı yurtlarda öteki olarak görülmesi, dışlanması, itilmişliği olamaz mı? Yani suç sadece Douglas’ın mı?

Douglas, yurttayken kendisine tiyatro sevgisi kazandıran Grace’e (Salma Bailey) âşık olur; onu bulduğunda evlenmiştir bile. Bir yıkım daha… Yapabileceği tek iş kalmıştır, drug theater’de (çok başarılı) şarkı söyler, haftada bir gün ve bir şarkı sadece…

Filmdeki köpeklerin eğitilmeleri pek kolay olmasa gerektir, ama gerçekten rol çalıyorlar. Oyuncuların da güçlü ve güzel oyunları olağanüstü başarılı… Besson alkışı hak ediyor.

Yaşar Kemal, bir romanın insan psikolojisini anlattığını söyler, konusu her ne olursa olsun. En tam da bu filmde insan psikolojisi öne çıkıyor. Nezarethanede (suçlu mudur, değil midir, kocaman bir soru işareti kasap çengeli örneği) görüştürüldüğü psikiyatr Evelyn’e (Jojo T. Gibbs) yaşamını anlatır. Film zaten bu anlatımın geri dönüşlerle perdeye yansımasıdır.

İnsan, sosyal bir varlıksa ve bir arada yaşamak zorundaysa, birbirine değer vermek, farklılıklarını zenginlik olarak görmek ve alabildiğine empatik olmak zorundadır.

29 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(27 Aralık 2023)

Korkut Akın

Yazılar

Hata Yaparsan Kaybeder, Yaptırırsan Kazanırsın: Ferrari

İkinci Dünya Savaşının ardından, yanmış yıkılmış, dahası yenilmiş İtalya, yeniden ayağa kalkmanın yolunu sanayi hamlesinde görür. Hepimizin bildiği Fuat, Ferrari, Maserati, Lamborghini gibi dünya devleri o dönemin yatırımları ve ürünleridir.

Filmde, ilgi çeken, bizim ülkemizde, bırakın uygulamayı düşünülmesi bile epey güç olan bir vaaz var… Kilisedeki ayinde papaz, marangoz olan İsa’nın, bu yıllarda (1957) İtalya’da yaşasaydı, motorcu olacağını söylüyor. Gelişimi ve daha da önemlisi, ileri görüşlülüğü dile getiriyor. Darısı bizim ülkemizin din adamlarına ve yöneticilerine…

Enzo Ferrari (Adam Driver), Laura (Penelope Cruz) ile evli olmasına rağmen savaşta çocukları öldükten sonra bir başka kadından çocuk sahibi olmuştur. Zor günler yaşamaktadırlar. Ya batacak ya da çıkacaklardır; hisselerini elinde tutup yeni atılımlar yapmak isteyen Enzo’ya, Laura’nın şartları vardır.

Böylesi bir karmaşanın arasında, ülkenin, hatta dünyanın da gözünün üzerinde olduğu zorlu Mille Miglia yarışından başarıyla çıkmak zorunluluktur. Her patron gibi Enzo da kendi çıkarını düşünür, sürücülerinin canlarından önce. (Burada, filmin hayatın her alanına, her anına yönelik iletileri olduğunu; hiçbir şeyin birbirinden ayrı tutulamayacağını görüyoruz.)

Biyografi filmleri zordur; aslına bakarsanız romanları da öyle… Ancak resmi tarihe bakarak çok daha doğru ve güvenilirdir, birtakım gizleri içerse de… Hataları da, eksikleri de öğreniriz bu çerçevede. Hemen eklemem gereken bir şey, düzeltmesi yoktur burada dillendirilenlerin, siz yeni bir film (ya da kitap) ile kendi görüşünüzü bildirebilirsiniz.

Bir kitaptan uyarlanan Ferrari’de de benzer zorluklar var. Sadece bir dönem ele alınmış, öncesi ve sonrası yok. Enzo’nun hem erkek çocuk hem de fabrikasını/markasını koruma hırsı var. Bu hırs değil mi, zaten insanın başına dertler açan?

Etkili ve yenilikçi filmleriyle tanıdığımız Michael Mann, senaryoyu çok iyi işlemiş, görselliği dorukta bir film çıkartmış Ferrari ile. Sinemada oyunculuk “susları oynamakla” ölçülür. Gerek Cruz, gerekse Driver gerçekten çok başarılılar. Hele Cruz’un gözlerinin dolduğu o sahne, unutulmazlar arasında.

Savaşın yıkıntıları arasından çıkan…

Toplumsal ahlâk hepimizin yaşamında belirleyici… Kişi kendisi kadar mahalle baskısının da altında ezilir çoğu zaman. Burada Enzo, gayrimeşru oğlunu gizlemesi, ama öncesinde başarma hırsıyla öne çıkıyor. Sürücülerini de öyle, ölümüne motive ediyor. Hata yapmaktan çok (keskin dönüşlerde kazayı önlemek için frene basan sürücülerine kızıyor) hata yapmaya zorlarlarsa kazanabileceklerini söylüyor. Hatta eşlerine/yakınlarına birer mektup bırakmaları, belki de Enzo’nun ajitasyonlarından kaynaklanıyor. Laura ise yıllarını verdiği kocasının kendisine yaptıklarına sessiz kalmasa da ileriyi gördüğü için hep yardımcı oluyor. Erkek egemen dünyada kadının bu içtenliği bir kez daha göz alıcı.

22 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(20 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Güzel Bir Gelecek Hayalle Başlar: Wonka

Sinema bilgilendirdiği kadar eğlendiren de bir sanat… Wonka, müthiş görselliği, insanı sarıp sarmalayan müziği, inanılmaz renkli sahne düzeni, hareketli setlerle hem mutlu ediyor hem de “bir umut” dedirtiyor.

Ronald Dahl’ın, Charlie’nin Çikolata Fabrikası’nın hemen öncesini, anlatan Paul King’in çektiği, Timothée Chalamet, Olivia Colman, Rowan Atkinson ve daha nice tanıdığımız oyuncunun bulunduğu Wonka, yeni yılı mutlu, umutlu, keyifli karşılamak için tasarlanmış. Hem drama hem müzikal hem de eğlence bir araya gelince, görsel bir şölen çıkıyor ortaya, tamam… ama hızına yetişmek için sizin de alabildiğine hızlı olmanız gerekiyor. Görüntünün şaşaasına dalınca müzikale dönüşen şarkı sözlerine yetişememek söz konusu. Bilmem, dublaj yapıldı mı şarkılara? Yoksa şarkı sözlerine takılmak yerine görselliğin mutluluğunu tam olarak çıkarmak en doğrusu.

Annesinin tariflerine biraz sihir katıp kentin tam da merkezinde bir çikolatacı olmak isteyen Wonka (Timothée Chalamet), doğal olarak kötü adamlarla karşılaşır. Kimler mi kötü adamlar? Tabii ki bir çete… Tüccarından polisine, din adamından otelcisine kadar hemen tüm yetkililer. Sahi, bu size bir ülkeyi anımsatmıyor mu? Bu soruyu hemen bir kenara bırakıp filmin keyfine dalmak istiyorum… Onların karşısında haksızlıklar nedeniyle dışlanmış insanlar dayanışma gösteren (bakın, burası çok önemli, dayanışma göstermek başarmanın ilk adımlarından) insanlar var. Tabii ki Wonka, onlarla birlikte olup o sihirli çikolatasını insanlara ulaştırıyor.

…dikkatinizi verin lütfen, bir küçük ipucu… oompa-loompa. Bu bir şarkı ve küçük bir adam söylüyor. Kim mi? Hugh Grant. Keyifle tempo tutacaksınız onunla birlikte.

Bu arada Wonka’nın sihirlerinin yanı sıra mucit olduğunu da görüyoruz… Arkadaşlarına zaman kazandıracak ilginç makineler icat ediyor. Laf aramızda, ikna kabiliyeti de çok yüksek. Sahi Timothée Chalamet gibi şirin birinin o görsel şölenin içinde ikna edemeyeceği biri (izleyici bile) çıkar mı? Bir de, filmden çıkarken ağzınızda çikolata olmayacak ama beyninizde çikolatanın verdiği o mutluluk duygusu sizi hiç bırakmayacak.

15 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(14 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Barış, Hemen Barış, Hep Barış…: Nefes: Yer Eksi İki

Dağ çiçeği gelincik, nazlıdır… Rüzgâra, borana dayanır, salınsa da incecik boynunun üstünde direnir. Yağmurda da kopmaz yaprağı, güneşte de… Belki solar biraz ama inançla, mutlulukla, insanları ikna etmek istercesine güler gözlerinin içine. Ama belki de ilk kez kan metaforuyla birleştirilmiş ve bu çok, gerçekten de çok acı…

“Nefes: Yer Eksi İki”, devletin bakış açısıyla alabildiğine hamaset yüklü, alabildiğine tek yönlü, alabildiğine hayatın gerçeklerinden uzak, ama güzel görüntüleri, tutarlı rejisiyle izleyicinin tercihi olacaktır. Yokluktan, yoksulluktan, barınma sorunlarından, açlıktan, eğitimsizlikten, sağlıktaki problemlerden uzak sadece karşısındakini “düşman” belleyen, belleten bir film. Aklıma, ilkokuldayken, hatırladığım kadarıyla “bize dağları, nehirleri öğrettiniz, ama o dağlarda nelerin nasıl yetiştiğini, ırmakların, göllerin kazandırdıklarını öğretmediniz” diyen şiir geldi. Niye bunca savaş? Gencecik insanlar neden ve niye ölüyor? Okul yerine karakol yapmaktan kimin kazancı var?

Ozan Uzunoğlu, Hakan Evrensel’in senaryosunu, tam da istenilen gibi, sadece kahramanlık ve milliyetçi duyguları kabartarak çekmiş. Filmi izlerken aklıma Yavuz Turgul’un, o ünlü filmi, “Av Mevsimi”nde, kadim oyuncusu Şener Şen’in canlandırdığı polis komiserinin ekibine söylediği, “Bakış açınızı değiştirin” sözü takıldı. Sahi, bakış açımızı değiştirsek de analar ağlamasa, yavuklular birbirlerini kucaklayabilse, ocaklara ateş düşmese…

15 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(12 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Yaşamın İçinden…: Bir Skandalın Peşinde

Herkesin hayatı roman, herkesin hayatı film sorarsanız. Ama anlat dediğiniz zaman anlatacak bir şey bulamaz; buna da bağlı olarak ne yazılabilir o hayat ne de çekilebilir. Ancak herkesin hayatında küçük de olsa hem sürprizli bir dönem vardır hem de herkesi ilgilendirir… yeter ki anlatmayı bilin.

Dünya ilk gösterimini 2023 Cannes Film Festivali ana yarışmada yapan Todd Haynes imzalı uyarlama “Bir Skandalın Peşinde”, yaşamın içine açılan pencereden sokuyor izleyiciyi ve ne görürse o.

Oyuncu Elizabeth Berry (Natalie Portman), bir filmde canlandıracağı Gracie Atherton’ı (Julianne Moore) tanımak için evine gider. Gracie evli ve çocuklu bir kadındır, oğlunun yaşıtı Joe Yoo (Charles Melton) ile aşk yaşar, eşinden ayrılıp Joe ile evlenir ve ikisinin çocukları olur. Yazarken kolay da, yaşı küçük biriyle birlikte olmak yasalara göre suçtur ve yargılanır. Zaten basının diline de düşen bu öykü nedeniyle film çekilmesi kararlaştırılmıştır.

Geçmişten korkan…

Geçmişinden korkanlar böyle bir şeye izin vermez aslında, ama Gracie öylesine özgüvenli ve öylesine dik duruşlu bir kadındır ki, hiç açık vermeyeceğini sanır. Elizabeth araştırmasını derinleştirince kaygı da artar. İlk eşiyle görüşür, komşularıyla konuşur, aileye uzak duran (yeni eşin yaşıtı) ilk evliliğinden olan oğlu Georgie (Cory Michael Smith) bambaşka bir çerçeve çizer. Küçük bir kasabada herkes duymuştur bir filmin çekileceğini ve oyuncunun hazırlıklar için geldiğini…

Gracie geçmişinden korkmasa bile, eve gönderilen dışkı paketleri ve yapıp sattığı tatlıları kimsenin satın almak istememesi, kasabada unutulmayan bir olaylar örgüsünün kahramanı olarak görülüyor. Komşuları belki çekiniyorlar ondan…

Kim kimi kandırdı?

13 yaşındaki Joe, belki de kendisine ilk duygusal yaklaşan (ergenliğini unutmayın) Gracie ile birlikte olurken, hayatın sadece o çerçevede yaşandığını sanmaktadır. Oyuncu Elizabeth, aynı yaşta olduklarını söyleyerek genç erkekle birlikte olur. İlkiyle (yani eşiyle) bir ilk yaşayan Joe, ikinci bir sıra dışılığı da oyuncu ile yaşar. Hangisi daha doğrudur, hangisi gerçektir?

Film bu soruların yanıtını izleyiciye bırakıyor. Öykü biraz karışık, biraz zayıf gibi görünse de her şey insanın içinde yaşattığı duygular ve olgularla bağlantılıdır. Filmin orijinal adı “May December”, Mayıs Aralık, belki de bir yaz aşkı, buluşması gibi düşünülmüş (uyarlama olduğu için romanın ne anlattığını da bilmek gerekir aslında); ama belli ki orada kalmamış 20 yıl sürmüş bir aşk.

Bir de aynalar var…

Daha ilk gördüğünde, Joe’e yaşlarının aynı olduğunu söyleyen Elizabeth, Gracie ile ilk birlikte olduğu yere gidip kendini aynı ilişki içinde duyumsar ve sonrasında da Joe ile birlikte olur (yukarıda ele aldım).

Filmdeki aynalar, giderek aynı olan, birbirine benzeyen, birbirini etkileyen kadınların gerçekte de aynı düşler içinde olduğunun da göstergesi…

Oyuncular çok başarılı, ancak öykü birçok izleyici için sıkıcı gelebilir; filmden değil kendileriyle bağdaştıracaklarından…

(11 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

İmece, Sinemanın da Yanında: Aynı Masanın Etrafında

Sanat, belki de sadece bizim ülkemizde üzerinde durulmayan, desteklenmeyen (lâf olsun torba dolsun niyetiyle devlet ve kurumlar tarafından ulûfe niyetine verilen üç kuruşlarla) bir alan. Oysa hepimiz biliyoruz ki, Almanya, İkinci Dünya Savaşından çıktığında önce tiyatro binalarını yaptırdı, hastane ve yollara sıra sonra geldi.

Diğer dallara bakarak sinema, endüstri oluşunun da etkisiyle çok daha meşakkatli, çok daha zor ve zaman alıcı bir sanat dalı. Öyküyü senaryolaştırmak, oyuncuları belirlemek, ortak zamanlarını saptayıp onları buluşturmak, mekân ve diğer (ışık, set ve sanat grubu) zorunlulukları bir araya getirmek… Yetmiyor, kamera, film (gerçi artık peliküle çekilmediği için daha kolay, en azından negatif ve pozitif film peşinde koşmak -bunların aynı seride olması da gerekirdi- gerekmiyor. Ancak bilgisayar destekli montaj aşaması, epey enerji gerektiriyor. Filmler sesli çekiliyor, belki dublaj sorunu çıktı aradan, ama bu kez de sessizliğin sağlanması gerekiyor. Yani, bir film çekmek nereden bakarsanız bakın öyle koltuğa yaslanıp da izlemek gibi kolay ve rahat bir iş değil.

Yılmak yok…

Peki, bunca zorluğa, sıkıntıya (tabii, sansür ve yasaklamalar da var) rağmen sinemacılar yılıyor mu? Asla. Fazıl Hüsnü Dağlarca, “Erken öten horozun başını keserler / Bitmek tükenmek bilmez ki başın kesile kesile” diyor bir şiirinde. Onlar da biraz hayal gücü, biraz metafor, biraz da imeceyle anlatmak istediklerini döküyor filme, muhakkak.

Yapımcı Burak Kum ve yönetmen Zeynep Üstünipek çifti, birlikte yazdıkları senaryoyu imeceyle (oyuncusundan, ışığına, mekânından animasyonuna dek) kotardıkları “Aynı Masanın Etrafında” sinema filmini bitirmeyi başardılar pandemi, ekonomik zorluklar, deprem ve enflasyon canavarına rağmen.

Aynı Masanın Etrafında…

Asıl olan anlatmak istediklerinizse, stop-motion ve animasyon tekniklerin de yardımıyla çok keyifli, çok başarılı, çok beğenilen, hatta ödüller kazanan filmler yapabilirsiniz. Yeter ki çalışmayı, anlatmayı bir tarafa itelemeyin.

Film, farklı zamanlarda aynı masanın etrafında bir araya gelen hasta yakınlarının, hayatlarının en zor dönemlerinde karşılaştıkları sorunları çözebilmek için bir birlerinin iç dünyasına doğru duygusal bir yolculuğa çıkarak, birbirlerinin dertleriyle hem hâl olmalarını anlatıyor. Sinemalarda gösterime gir(e)mese bile birbiri ardına ulusal ve uluslararası ödül almış “Aynı Masanın Etrafında” filmi. İnsanların farklı olmasına rağmen bir masa etrafında olmak, sadece o masayı görmek sinemasal anlamda da epey bir hareketlilik doğuruyor. O hasta yakınının derdi başka, bununki bambaşka, diğerininki, “Allah kimsenin başına vermesin.”

Doğurgan bir öykü anlatılan, çünkü herkes farklı birbirinden ve anlatılan herkesin öyküsü; çeşitlendikçe, izleyici de sorunlar yumağından sıyrılıp çözüm bulmaya çalışıyor kendince… Kolay mı? Sorunları çözüme kavuşturmak kolay olsaydı, şimdiye her şey (her yer) güllük gülistan olurdu. Ama ne var! İzleyici kendince bir anlam yüklüyor beyazperdeye yansıyanlara ve ileriye daha güvenli, daha umutlu bakıyor.

Burak Kum ve Zeynep Üstünipek, yılmamışlar başarmışlar. İnanıyorum ki, genç sinema sevdalıları, öykülerine, projelerine güvendikleri zaman -tamam çok zor, tamam çok pahalı, tamam yıllar sürebilir- düşlerini gerçekleştirebilirler. Birbiri ardına ödül kazanan “Aynı Masanın Etrafında” filminin izleyiciye bir an önce ulaşması dileğiyle…

(10 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Okyanusu Akvaryuma Sığdıran Murat Göğebakan

Eskiden bir film için, aileler de izlesin diye “mendilinizi hazır tutun” derlerdi; Yeşilçam’ın en başarılı olduğu dram türüydü çünkü. Gözlerinizin dolması bir yana gerçekten ağlatacak denli yoğun bir dramatik yapısı olurdu filmlerin. Ama en çok da oyuncular üzerinden tutulurdu filmler. Murat Göğebakan, acıyı, hüznü, ünü, şöhreti, mutluluğu ama en çok da aldatma / aldanmayı o kısacık ömrüne sığdırmış, ilginç sesi ve yorumuyla da çok sevilmiş bir şarkıcı… “Kalbim Yaralı” parçasıyla tanındığı için de filmin adı da olmuş o şarkı.

Sıradan, tipik bir ailenin engelli çocuğudur Murat, doktorun önerisine rağmen annesinin kürtaja izin vermemesiyle gelmiştir dünyaya. Kendisi çocukken, sorumluluğunu üstlendiği kardeşini kamyon ezince, onun da ağırlığı omuzlarına biner ve hüzün iyiden iyiye çöreklenir omuzlarına…

Film icabı mı?

Yeşilçam’da benzer melodramlar öyle çok yapıldı ki, hemen hepsi için neredeyse, “film icabı, bu kadarı da olmaz” denirdi, ama şimdi görüyoruz ki, benzer sorunlu ve sıkıntılı yaşamlar varmış.

“Murat Göğebakan: Kalbim Yaralı” filmi, gerek senaristlerin (Sezgin Irmak ve Lütfi Albayrak) gerekse yönetmenin (Ali Ayyıldız) dersine iyi çalıştığının göstergesi. Burada, Murat Göğebakan’dan daha çok Murat Göğebakan olmuş Burak Sevinç’in oyunculuğunu alkışlamak gerekir. Biraz abartılı gibi gelse de, engelli bir bireyin o sarsaklığı, o mimikleri, o hareketliliği ne zaman dinler ne de zemin; kabûl etmelisiniz.

Senaryoda ele alınan yoğun acı, aldatılma (kendisininki sayılmıyor nedense, çünkü erkek egemen bir dünyada yaşıyoruz), ihanet, hasret ve hastalık sorunları o denli vurgulanıyor ve üzerine düşülüyor ki… Yaşamın her anında, her alanında yaşananlar bunlar, ama senaryoda köpürtülünce, yönetmen de üzerine düşeni gereğince yerine getirince seyircinin de gözyaşları sel olup akıyor. Nizam Eren, Murat Göğebakan’ı, “Hoca Efendisinin uğruna şarkı besteleyen ayrıca ‘uzun adam’ için seçim şarkısı yapan, 15 Temmuz ihanetini göremeden ölen ve parayı bulunca önce ailesini unutan biri…” olarak tanımlıyor.

Beyazperdeye (veya ekrana) yansıyan filmin görüntüsü kadar içeriği ve verdiği mesaj belirleyicidir. İçeriğinden ayırdığınız filmin kalıcılığı da birkaç gün sürer. “Murat Göğebakan: Kalbim Yaralı” filmini bu açıdan da ele almak gerekir.

Burak Sevinç, bu filmdeki Murat Göğebakan rolüyle izleyicinin en beğendiği, festivallerdeyse en iyi erkek oyuncu ödülünün açık ara adayı olacaktır. Tabii, filmin seyirciyi sar(s)ması da izlenme rekorlarının habercisi muhakkak ki…

Toplumsal olarak duygusallığımız, hayata bakışımızı da belirliyor. İyi filmler her zaman izlenir, gözyaşlarına boğsa da…

08 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(06 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

İki Kültür Arasında Kalan Duygular: Başka Bir Hayatta

1 Yorum

Kim neden ve niye (ister politik, ister ekonomik, ister savaş, isterse de iklimsel nedenlerle) göç ederse etsin göçmenlik yaşamı paramparça ediyor. Belki ilk anda hissetmiyorsunuz, çok da iyi bir şey yaptığınızı düşünüyorsunuz, ama o duygu bırakmıyor yakanızı (tabii, gittiğiniz yerde ötekileştirme, aşağılanma, dışlanma da söz konusu), bocalıyorsunuz. Bu arada egonuz o kadar yükseliyor ki, burnunuz düşse almayacak kadar şişiyor, ama içinizde yaşayanların önüne geçmeniz de pek mümkün değil…

Celine Song, gerçekten yaşamın içinden, hepimizin yaşadığı bir öykü (özyaşam öyküsü aslında) yazmış ve başarıyla çekmiş. İki çocukluk aşkı, aradan geçen 20 yılda çok şey yaşamış, çok şey farklılaşmış ve köprülerin altından çok sular akmış… Göç ederlerken, Koreli izlenimini de silmek amacıyla “Na Young” adını değiştiren Nora’yı arasa da bulamayan Hai Sung, içinde közlenen aşkının sönmesine izin vermemiş. Arada internet aracılığıyla buluşsalar da bir türlü bir araya gelemediklerinden, yeniden uykuya yatırırlar ilişkilerini…

Kader ağlarını örer (mi?)

In-Yun, Kore’de insanların inandığı bir efsanedir. Biriyle bir şekilde yolunuz kesiştiğinde, sadece yoldan geçerken giysileriniz sürtünse bile kader sizi yeniden buluşturur… Yani, Nora ile Hai arasındaki duygusal ilişki yeniden başlayabilir. Sahi, başlar mı? Filmi izleyin, muhakkak izleyin. Herkesin yanıtı kendince, bakalım sizin yanıtınız ne olacak.

… buluştuklarındaysa değişimden çok geçmişin anılarını canlandırıyorlar, sözle değil ama duyguyla. Yönetmen, ilk filmi olmasına karşın, gerçekten o duyguyu yansıtıyor beyazperdeye…

Nora (Greta Lee) ve Hae Sung (Teo Yoo) abartısız canlandırıyorlar karakterlerini, belki de filmdeki iki karakterin uyumluluğu, iki oyuncunun uyumundan kaynaklanıyor. Her iki oyuncuda da kendinizi buluyorsunuz; siz de aynı şeyi yapar, aynı duyguları yaşardınız aynı durumda.

Anadilinde rüya…

Nora, bir yazarla (Arthur) evlenmiş ve artık tümüyle New Yorklu olmuştur, öyle giyinir, öyle düşünür, öyle yaşar… Ama eşi, uykusunda Korece sayıkladığını fısıldar kulağına… Filmin belki de en önemli dönemeci odur. Rüyanızı, her ne olursa olsun anadilinizde görürsünüz. Kız için de, kırılma noktasıdır bu rüyalardaki Korece… Arthur (John Magaro) ile uyumlu bir yaşam sürdürüyor olsalar da… Kim bilir, belki Hae ile o uyumu hiç yakalayamayacak, belki çocukları olacak, belki boşanacaklar ve acılar yaşayacaklar… Peki, şimdi yaşananlar acı değil mi? O ikilemin içinde kalmak ve o duygudan sıyrılmak kolay mı?

Gerek Seul (İstanbul’a çok benziyor ve turistik yerlerini değil, yaşamın geçtiği dar sokakları, heykelli parklarıyla insanda gezip görme ihtiyacı hissettiriyor) gerekse New York görüntüleri çok güzel, filmin müziği de alabildiğine çarpıcı. Kısacası, kaçırılmaması gereken bir film.

08 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

(07 Aralık 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Benim Bedenim: Jeanne Du Barry

“Aşk nedir bilmiyorum, ama bunun bir aşk olmadığının farkındayım.” sözü filmin ana teması… Devrim öncesi Fransa Sarayında, Kralın metresi olan Jeanne Du Barry’nin yaşamına odaklanıyoruz.

Cannes Film Festivali’nin açılış filmi de olan Jeanne Du Barry, mizahi yanı, ihtişamlı saray görüntüleri ve anlatımına sakladığı günümüze yönelik ipuçlarıyla seyircinin ilgisini çekecektir. Jeanne, o denli çarpıcıdır ki, gören bir daha gözünü ondan alamaz, kuralları kendi bildiğince bozar ve kimse de ağzını açıp bir şey diyemez. Kralın karşısında bile bütün protokol kurallarını yıkabilecek bir özgüveni vardır; kral bile şaşırır, daha da önemlisi sıradan bir fahişeyken yanından hiç ayırmaz.

Küçük Jeanne, akıllı, çok okuyan bir kızdır, bulunduğu manastırda birçok kural gibi cinsellik de yasaktır. Okuduğu kitaplardan öğrendiklerini çevresine anlatmaya (ya da yaşatmaya) başlayınca kovulur. Bütün kapalı toplumlarda olduğu gibi tabu olan cinsellik, üzerinde durulmasa hiçbir sorun çıkarmayacaktır. Bu, bugün de süregelen bir sorundur, özellikle bizim ülkemiz için… Jeanne ya annesi gibi hizmetçi olacaktır ya da fahişe. Fahişe olunca hem itibar kazanır hem de istediklerini elde eder. Kralın gözdesi olmuştur, ama kralın kızları peşini bırakmayıp çeşitli entrikalarla onu dışlar.

Kâğıt üstünde evlilik…

Fransız sarayında, o yıllarda, kralın metresinin olması sorun değildir, ama metresin evli ve unvanı olması gerekir. Bu pek alışılmış bir durum değil bizim için. Zaten ihtilalden sonra, krallıkla birlikte bu durum da sona erer. Jeanne’in evlendiği kont, kraliyetle hem yakın olmak hem de işlerini daha kolay kotarmak için bu evliliği kabul eder. Kralın kızlarının sesi kesilmiştir, ancak kral çiçek hastalığına yakalanır. Fransız İhtilaliyle birlikte hepsinin giyotinle başları vurulur.

Jeanne karakterini de oynayan filmin yönetmeni Maïwenn, akıcı, anlaşılır ve izleyiciyi sarıp sarmalayan bir film çekmiş. İlgiyle izleniyor ve anlatılmak istenen hikâyenin aslında bizim de hikâyemiz olduğunu hissettiriyor.

Onca badire atlatan, eşiyle kavgalı boşanmaları herkesin diline dolanan Johnny Depp, kral olmakla birlikte yalın ve sakin bir aşığı canlandırıyor. Kralın aksanını tutturabildiğini söyleyen uzmanların sözüne katılıyorum.

Annelerin de görüşü vardır

Annem 93 yaşında. Birkaç kez birlikte basın gösterimine gelmişti. Bu kez filmi çok beğendiğini söyleyip düşüncelerini aktardı:

“Jeanne Du Barry

Kadın isterse kendini yoktan var eder, her yerde her durumda kendini kollar korur.

Kadının yapıcı gücü kendisini var etmekle gözler önüne serilir, yapar yakıştırır yüreklere oturur yürekleri yakar.

Dilindeki ninni gibi uyutur, coşturur sevindirir.

Hele bi de okumuş, dünyayı tanımışsa paraya şöhrete tapmaz, onurlu duruşu, yapıcı gücüyle beşiği de sallar, krallara da diz çöktürür.

Neboş, 09 Kasım 2023”

08 Aralık’tan başlayarak gösterimde…

Korkut Akın

(22 Kasım 2023)

[email protected]

Yazılar

İnsan Ruhunun Kasvetli Tasviri: Açlık Oyunları Kuşların ve Yılanların Şarkısı

Vahşi kapitalizmi gözler önüne seren, kimsenin iyi olmadığı, kimsenin umudunun kalmadığı bir film “Açlık Oyunları: Kuşların ve Yılanların Şarkısı”.

Filmin tanıtım bülteninde, “Yakışıklı ve çekici bir genç olan Coriolanus Snow, Capitol’de gözden düşen, solmakta olan bir soyun son umududur. Onun hayatı, 10. Açlık Oyunları için mentor olarak seçildiğinde değişir. Snow, yoksul 12. Bölge’nin haraç kızı Lucy Gray Baird’e akıl hocalığı yapmakla görevlendirildiğinde büyük bir paniğe kapılır.” deniyor. Dizinin beşinci filmi, izleyiciyi en başa, Snow’un “iyi” olduğu döneme götürüyor, ama kader ağlarını öyle örüyor ki, sadece o değil iyi kimse kalmıyor. Aslına bakarsanız distopik bir film, ama gerek kitaplarının gerekse önceki filmleri sevenlerinin beğeneceği denli çekici. Hızlı, güçlü ve hareketli. Her an her şey olabilir, her an her şey değişebilir. Zaten Lucy’nin sesini duyunca şarkısının etkisine giriyorsunuz hemen. Belki biraz ağır olacak, ama bencileyin yaşı gelmiş insanların sırf şarkıları dinlemek için bile izleyeceği bir film. Lucy’nin güçlü sesi, güzel yorumu filmi taşımaya yetiyor.

Korkulacak ne var?

Bilinmeyen bir zamanda, bilinmeyen bir yerde, bilinmeyen bir ülkede herkesin bildiği açlık yaşanıyor. Bu, öylesine büyük, öylesine zorlu bir açlık ki, insanlar bacaklarını kesiyor, sırf karnını doyurmak için. Açlık, günümüzün de en büyük sorunu; her ne kadar bizim ülkemizde egemen erk açlık ve yoksulluk yaşanmadığını iddia etse de, kendileri de çok iyi biliyor ki, inanılmaz büyük bir açlık ve yoksulluk yaşanıyor. Tabii, kara para aklayanlar, bahis oyunlarıyla insanları kandıranlar dışında…

İyi bir dekor tasarımı, müthiş pahalı prodüksiyonuyla “Açlık Oyunları, Kuşların ve Yılanların Şarkısı” muhakkak ki ilginç ve güçlü. Yoksullaşmayı hâlâ kabul edememiş Snow, ailesini bu durumdan kurtarmak için, yani sonunda verilen para ödülünü kazanmak için katıldığı bu yarışmada Lucy’e gönlünü düşürür, Lucy de ona… Çok çabuk olur bu, bir görüşte aşk gibi… Peki, kuşların ve yılanların işi ne? Onu da filmi izleyince göreceksiniz.

17 Kasım’dan başlayarak gösterimde…

(17 Kasım 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Hayatın Gerçeği… Kurban

Sinema diğerlerinin arasında en zorlu sanattır, çünkü işin içine endüstri girer ve birçok ucu aynı potada eritmeniz gerekir. Bu, sadece bizim ülkemizde değil, dünyada da böyle. En tam da o nedenle sinema hem zorluğu hem de izleyiciye ulaşmanın kendine has coşkusuyla seyircisini etkiler.

Belki de bu gücü nedeniyle en korkulan sanattır sinema. Yasaklar ve sansür en çok da filmlerin tepesinde “Demokles’in kılıcı” gibi sallanır durur. Hep daha iyisini isteyen sinemacı (senarist, yapımcı, yönetmen) tüm baskılardan kurtulmanın yolunu da bulur/bulmaya çalışır.

Festivaller ve filmler…

Bizim ülkemizde sosyoekonomik, sosyopolitik ve sosyokültürel sorunlar nedeniyle sanatın yapılması engelleniyor; yapılacaksa da sadece egemenin görüşüyle doğru orantılı olanların üretilmesi destekleniyor. Zorlu koşullar altında film yapan, mesajını izleyiciye iletmeyi amaçlayan sinemacı doğal olarak her fırsatı değerlendirmek istiyor. Bunun tek yolu da festivaller. En tam o nedenle de Antalya Altın Portakal, Adana Altın Koza gibi köklü ve gelenekselleşmiş festivallere yolluyor. Yarışmacı olmasa da festivalde filminin izleyiciye ulaşmasını istiyor.

Egemen erk ise yasaları hiçe sayıp -ki, artık Anayasa da uygulan(a)mıyor- yasaklarla, sansürle filmlere yaşama hakkı tanımıyor. En son örneğini “Kanun Hükmü” belgeselinin engellenmesinde gördük, yaşadık. Altın Portakal Festivali’nden jüri başta olmak üzere yarışmacı filmler de çekildi, sonunda festival yapılamaz hale geldi. Festivallerin küçük (ve aslında bir anlamda bağımsız) yapımcıların kendisini gösterebilme (salon bulamıyor birçok film ve izleyiciye ulaşamıyor) imkânı yarattığını ileri süren İsmail Güneş, filmini çekmedi sadece. Bana göre de doğru yapmadı, ama haksız da sayılmaz. Onun farklı düşüncesi vardı, başka yollar bulmak gerektiğini ileri sürdü. Sonuçta sinemamızın gelenekselleşmiş bir festivali bitti.

Suç ve Ceza Filmleri Festivali

İsmail Güneş’in, Altın Portakal’dan çekmediği Kurban filmi, 17 – 23 Kasım tarihleri arasında yapılacak 13. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali’nde yarışacak. Güneş, sosyal medyadan, belki de izleyiciye başka ulaşma şansı bulamayacak bu filmi için izleme çağrısı yapıyor.

Bu, acı bir şey… Sadece Güneş’in Kurban filmi için değil, sinemamız ve film yapmak için olağanüstü çaba harcayan insanlar için de çok acı. İçeriği, konusu ne olursa olsun bir filmin ne meşakkatli bir süreç sonucunda tamamlandığını bilenler o filmin izleyiciye ulaşmasının ne denli önemli olduğunu kabul ederler. Muhakkak ki başarılı ya da başarısız bulunabilir, ama bu, her ne olursa olsun o meşakkatin çekilmediği anlamına gelmez. Her filmin izleyiciye ulaşma hakkı vardır ve olmalıdır.

Kurban…

İsmail Güneş’in filmografisine baktığınızda, Kurban, belki de en başarılı filmi. Daha önce sansüre uğrayan, sansürle sürekli boğuşan Güneş, belki de Altın Portakal’dan çekilmeme kararının tartışılmasını bu filmi izleyiciye ulaştırarak sonlandırabilecek.

Yoksul bir orman köylüsü, oğlunun tezkere bırakarak, hiç değilse kendisiyle birlikte ailesini de kurtarabileceği inancındadır. Güneydoğu sınırındaki oğulun ölümle burun buruna olması bile babayı bu kararından caydıramaz. Gelir olarak sadece hasta ve bir ayağı çukurda babasının emekli maaşı vardır ailenin. Hem babanın maaşını çekmek hem de hastaneye götürmek için indikleri kasabada kalp krizi geçiren birinin para dolu cüzdanı kendi çantalarına düşer… Doluya koyup aldıramayan boşa koyup dolduramayan babanın -ve ailenin tabii ki- çelişkisiyle komşularının bakışı filmin temel izleğini oluşturuyor.

Kurban, Atlas 1948 Sineması’nda, 18 Kasım günü 16:30’da;
Kadıköy Sineması’nda, 19 Kasım günü 16:30’da izleyiciyle buluşacak.

(11 Kasım 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Süper Kahramanlar da Karışır: Marvels

Süper kahraman filmleri her kesimden izleyicinin beğenisini alsa da ben sevemiyordum. Bu kez, üç kahramanın buluştuğu (Charlie’nin Melekleri’ni anımsattı) Marvels, hem ilgimi çekti hem de keyifle izledim, sıkılmadan.

Süper kahramanlar, her yerde her zaman kazananlardır; ama bu türün özellikle fütürist (gelecekçi) olanlarında ağırlıkla olarak insanlar değil düşsel yaratıklar öne çıkıyor. O düşsel yaratıklar da hiç beğenilecek tipte olmuyorlar bana göre. Ayrıca bilmem kaç bin yıl sonrasını anlattıkları halde birçok şey günümüz teknolojisini yansıtıyor; biraz düş(ünce) gücü, biraz özen istiyor insan. Tamam, belki gerçekleşmeyebilir, ama o hayal bizi sarıp sarmalar hiç değilse…

Bu kez Marvels, bu sıkıntıyı aşmış göründü… Birbirinin yerine geçebilen, ama güçlerini birleştirdiklerinde her güçlüğün üstesinden gelebilecek üç genç kadın Kaptan Marvel, yani Carol Danvers (Brie Larson), Kamala Khan, diğer adıyla Bayan Marvel (Iman Vellani) ve Carol’ın görüşmediği yeğeni, şimdi SABER astronotu Kaptan Monica Rambeau (Teyonah Parris) şekilden şekle girebiliyorlar, zamanı dilediklerince değiştirebiliyorlar, komik durumlara düşüyorlar… Kısacası izleyiciyi beyazperdeye odaklamayı başarıyorlar.

Fütürist süper kahraman filmlerinin olmazsa olmazı niteliğindeki canavarlar ve/veya kötü yaratıklar bu filmde yok. Yerine geleceğin kedisi var: Goose (uzay kedisi). Çirkin görünse de işe yaradığı için sevimli sayılabilecek bir yardımcı güç Marvels için…

Film alabildiğine hareketli, aksiyon sahneleri birbiri ardına eklendikçe zaten “ne oldu, niye, nasıl ve ama” gibi soruları siliyorsunuz zihninizden. Güncelliği de var filmin, egemenliği ele geçirmek isteyen kötülerle onlara engel olmak için çabalayan (bilim insanları da var, unutulmamalı) süper kahramanlar Ukrayna – Rusya ve İsrail – Filistin savaşlarını anımsattı. Haksız ve emperyalist savaşlar neden binlerce yıl sonra da olsun ki? Bu üç genç ve güzel süper kahraman kadın barışı getirebilir, bizler de onlar gibi korkusuz ve kararlı olursak.

10 Kasım’dan başlayarak gösterimde…

(08 Kasım 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Oyuncakların Ruhu Olur (mu): Freddy’nin Pizza Dükkanında Beş Gece

“Niye?” sorusu kocaman bir kasap çengeli örneği takıldı kafama. Sahi, niye, neden, nasıl gibi soruların yanıtı olmadan “bodoslama” girdiğinizde film, daha mı çok sarsıyor insanı?

Çocukluğunda yaşadığı bir travmadan kurtulamayan, hep o anı yaşayan, dahası çözmek isteyen biri, bulduğu gece bekçiliği işinde beş gece dayanırsa… Ne olacak beş gece dayanırsa? Peki, dayan(a)mazsa ne olacak? Niye beş gece? Daha uzun veya daha kısa süre olsaydı bir şey değişir miydi?

“Freddy’nin Pizza Dükkanında Beş Gece”, korku filmlerinin fenomeni Jason Blum, Scott Cawthon’un yapımcılığıyla, belki de sadece o fenomenlik ününden yararlanmak amacıyla yapılmış bir film. Emma Tammi, kendisinin de aralarında olduğu bir yazarlar grubuyla yazmış senaryoyu ve yönetmenliğini üstlenmiş. Ancak, yukarıda sorduğumuz soruların yanıtı olmayınca filmin etkisi de başarısı da kalmıyor. O güvenlik görevlisi olan Mike (Josh Hutcherson) niye ve neye göre seçilmiş? Niye o da, bir başkası değil… Bir özelliği mi var, bilmediğimiz… Küçük kardeşi Abby (Elizabeth Lail) ile aralarındaki yaş farkı sanki aynı anne babadan değilmiş gibi… Niye o kadar yaş farkı var?

Geçmişi yanınızda taşısanız da…

İnsanlar geçmişlerinden kurtulamazlar. Zaten filmin temeli de bu saptamaya dayanıyor. Mike, “unutsanız bile belleğinizin bir tarafında kalır o yaşananlar” diyor. Bu, hemen her psikoloji(k) kitapta yer alan ama kanıtlan(a)mayan bir sav. Çocukken kaçırılan kardeşinizin niye ve kim(ler) tarafından kaçırıldığını aradan geçen onca yıldan sonra öğrenseniz kime ne yararı olacak? Bir sav üzerine, ama dersine çalışmamışlar tarafından yapılan film istenilen etkiyi yaratamıyor doğal olarak.

“Freddy’nin Pizza Dükkanında Beş Gece” korkutuyor mu? Hayır! Merak uyandırıyor mu? Evet! Temposunu ya da merak duygusunu film boyunca taşıyor mu… İzleyin, siz karar verin.

03 Kasım’dan başlayarak gösterimde…

(01 Kasım 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Adaletin Terazisi Gündemi Belirler: Suç ve Ceza Film Festivali

Anayasanın bile uygulanmadığı ülkemizde hukukun üstünlüğünden, kuvvetler ayrılığından söz etmek kolay değil. “Dünyanın gözü üzerimizde.” demek de pek doğru değil, “’Doktor ne yerse yesin.’ dedi” durumundayız, umursanmıyoruz…

Peki, bu durumu kabullenip oturmak mı gerekiyor? Bir şeyler yapmak gerekiyor. Bir şeyler yapılmalı muhakkak. Geç olsun ama güç olmasın diyerek işin ucundan tutanlara, elini taşın altına sokanlara destek olmak hepimizin sadece kendimiz için değil, geleceğimiz için de boynumuzun borcu…

Hukuk ve adalet…

“Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali”nin 13.sü, 17 – 23 Kasım 2023 tarihlerinde, Atlas 1948 Sineması, Kadıköy Sineması ve İBB Beyoğlu Sineması’nda gerçekleştirilecek. Bu festivalin önemli, önemli olduğu kadar gerekli, gerekli olduğu kadar da geleceğimizi belirleyecek ayağı da “İfadeye Özgürlük” temasıyla yapılacak olan akademik programı var. Panel, açıkoturum, konferanslarla sürdürülecek akademik program hem herkese açık hem de ücretsiz. Bu da herkesin bir kez daha düşünmesine fırsat verecek önemli bir çaba. Film analizleri forumu, ufuk açacak hem filmin okunması hem de katmanlarının anlaşılması için.

Siz yoksanız bir eksik…

Muhakkak ki herkesin kendince işi gücü, programı, yapması gerekenler var. Ancak kendinizi geliştirmezseniz ne işinizi gerçekten başarıyla yapabilirsiniz ne de programlarınız sonuca ulaşır. “Bir çiçek açsın bin fikir yarışsın” savsözünün işaret ettiği gibi her görüş yeni bir bakış açısı kazandıracak ve yeni ufuklar açacaktır.

İzleyeceğiniz bir film (mesela, İsmail Güneş’in, Kurban’ı ilk kez Antalya’da Altın Portakal adayı olmuştu, ama festival, bilindiği gibi, elbirliğiyle yok edilince yarışma olanağı kalmadığı gibi izlenmesi için tarih beklemek zorundaydı. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali bu fırsatı sunuyor) sadece konusu ve teması ile değil duygusu ve mesajıyla da günün gündemine uyacak, size kazandıracaktır. Sadece konulu uzun metraj filmler değil, bana sorarsanız tecimen olmadığı için duyguyu olanca gücüyle yansıtan kısafilmler de yepyeni tatlar katacaktır yaşamımıza. Uzun – kısa belgeseller, uzun metraj filmler, kısafilmler hukuk olmazsa adalet, adalet olmazsa demokrasi, demokrasi olmazsa gelişme olmaz diyecek izleyicilere…

(30 Ekim 2023)

Korkut Akın

[email protected]

Yazılar

Vahşi Kapitalizmin Yükselişi: Dolunay Katilleri

1 Yorum

Martin Scorsese, sinemanın o kendine özgü izlenirliğini, anlatıcılığını ve yorumlayışını muhteşem bir şekilde yansıtıyor beyazperdeye. Deneyimli sinemacı, daha ilk kareden hem izleyiciyi hem de izleyicinin ruhunu kavramayı başarıyor (bana göre hep olduğu gibi).

Bu kez bir uyarlama… Tarihin içinden, sadece Amerikalıları değil, (isimleri değiştirin, istediğiniz ülkeye uyarlayabilirsiniz; maden için İngiltere, çevre korumacılığı için Türkiye, hatta son İsrail saldırılarına bile…) herkesi ilgilendiren bir öykü ve geleceğe yönelik dersler içeren.

Muhteşem bir açılış

Bir aşk öyküsü çerçevesinde, aslında bir soykırımın anlatıldığı filmde; William Hale (Robert De Niro), topraklarını çalmak ve petrol haklarını almak için Yerli Amerikalıları öldürüyor. Yeğeni Ernest Burkhart’ı (Leonardo DiCaprio), petrol haklarını devralma planının bir parçası olarak bir Osage kadını olan Mollie Burkhart (Lily Gladstone) ile evlenmeye ikna eder. Ernest, Mollie’ye aşık olur ve bu da planın bozulması anlamına gelir. Yeni kurulmakta olan (aslında hep var da, kurumsallaşmaya başlayan) FBI’ın bir ajanı (Jesse Plemons) cinayetleri araştırmak için şehre gelir.

Petrolün bulunmasıyla tarihin akışının da değiştiğini anlatarak başlıyor büyük usta filmine. Petrol, dünün yoksul ve hor görülen Osaka halkını, zengin ve Avrupa’ya gidip gelen, her birinin altında birer otomobille yaşayan insanlara dönüştürüyor. Birilerinin ağzı sulanmaz mı, böylesi bir durumda. Irkçılık kendini gösteriyor ve kukuletalı (Ku Klux Klan) katiller gecenin karanlığında değerlerin el değiştirmesini sağlıyor.

Evrensel bir öykü…

Yukarıda da değindiğim gibi, Birinci Dünya Savaşı sonrası, gelişme ve medeniyet adı altında bir katliam yaşanıyor. Bunu ister açgözlü para babaları, ister devletler, isterse devlete sırtını dayamış illegal örgütler yapsın; biliyoruz ki bugünlerin temelinde yatan gerçek bu.

Bu arada, kişisel kin, nefret ve intikam da giriyor devreye… Burkhart, Mollie’nin kişisel servetine göz koymuş ve mirasın paylaşılarak azalmaması için sanki ailenin yanındaymışçasına duruşu, genel anlamda insanın yaşananlar karşısında aldığı tutumu yansıtıyor.

Scorsese, gerçekten uzun olan filmde izleyiciyi sıkmadan, yormadan yılların birikimi ve deneyimiyle anlatıyor anlatacaklarını. Oyuncuları ünlü olsa da filmi taşıyan sinema dili ve çerçevenin görüntülediği estetik tat.

20 Ekim’den başlayarak gösterimde…

(19 Ekim 2023)

Korkut Akın

[email protected]