Sundance Bağımsız Filmler Festivali’nden en iyi yönetmen ödülüyle dönmüş ‘Anaokulu Öğretmeni / The Kindergarten Teacher’ bu haftanın en ilgiye değer yeni yapımı. Genç kadın sinemacı Sara Colangelo bu ikinci uzun metrajında bir yeniden çevirime imza atmış. İsrailli yönetmen Nadav Lapid’in 2014 yapımı aynı adı taşıyan filminin öyküsü New York’a taşınmış. Amerikan versiyonunda hem başrolü hem de yapımcılığı üstlenmiş olan bağımsız sinemanın kraliçelerinden Maggie Gyllenhaal’ın canlandırdığı Lisa, yirmi yılını öğretmenliğe adamış, arayışlar içinde bir kadındır. Monoton evliliği ve cep telefonlarına gömülü ilgisiz çocukları ile sürdürdüğü günlük yaşamını geceleri devam ettiği şiir kursları ile anlamlandırma çabası içindedir.

Yuva sınıfındaki Hint asıllı küçük Jimmy’nin ağzından dökülenler Lisa’nın aklını başından alır. 5,5 yaşındaki bir çocuktan beklenmeyecek nitelikte sözcüklerdir bunlar. Mozart misali dahi bir çocuk olarak keşfettiği Jimmy’nin ailesiyle temasa geçmeyi dener önce. Anne, berbat bir velayet kavgasından sonra Miami’ye yerleşmiştir. İşi başından aşkın gece kulübü işletmecisi babanın ise oğluyla ilgilenecek vakti yoktur. Olsa bile onun dünyasında şiire yer yoktur. Jimmy iyi bir eğitim almalı ve iyi para kazabileceği ‘normal’ bir hayat sürmelidir. Jimmy’nin Tanrı vergisi yeteneği karşısında büyülenmiş olan Lisa bir süre sonra çocuğa karşı saplantılı bir ilişki geliştirir. Çaresizlik onu çizgiyi aşacak noktaya getirecektir.

İsrailli Lapid’in özgün filmi savaşın sürdüğü ataerkil İsrail toplumunda sanatın ve şiirin yerini araştırıyordu. Öyküyü Amerika’ya taşıyan Colangelo aynı soruları savaşın uzağında, liberal New York ikliminde soruyor. Çocukların küçük yaştan itibaren mobil telefonlara, televizyon programlarına ya da video oyunlarına terk edildiği tüketim kültüründe şiirin ve sanatsal yeteneğin tuzla buz edildiğinden dem vuruyor. Gyllenhaal’ın sözleriyle ‘çağımız kültürünün çıldırttığı bir kadın sanatçının’ feryadını haykırıyor film. Colangelo’nun başarılı çabası her türlü klişeden uzak kalabilmiş. Gyllenhaal ana karakterin psikolojik ve duygusal çıkmazlarını çarpıcı bir derinlikle yansıtırken, şimdiden Oscar’a göz kırpıyor. Meksikalı tanınmış oyuncu Gael Garcia Bernal’in şiir kursu yöneticisi olarak gözüktüğü, çocuk yetenek Parker Sevak ışıl ışıl parladığı filmde, Asher Schmidt’in özgün müzik çalışmasına Chopin’in 1 numaralı noktürnü ile Mozart’ın 14 numaralı do minör piyano sonatı eşlik etmiş. Küçük Jimmy’nin ağzından dinlediğimiz şiirler ise kendisi gibi göçmen iki şair, Ocean Vuong ve Kaveh Akbarto’nun külliyatından derlenmiş.

(19 Ekim 2018)

Ferhan Baran

ferhan@ferhanbaran.com