Bu film bir Seden Film yapımıdır, hemen tüm kaynak kitaplarda yönetmen olarak O. Nuri Ergün gösterilmektedir. Yönetmen olarak Osman F. Seden’i gösteren kaynaklar da vardır fakat filmin yönetmeni Mehmet Dinler’dir. [Bu o kadar önemli mi? (Film, Mehmet Dinler’in ilk filmidir. Yönetmen olarak sinemaya başlama filmi olması bakımından önemlidir.) Bu sitede yer alan “Mehmet Dinler” başlıklı yazımda, farklı bir durum görenler şaşırmasınlar, sinemamızda -bunca yılın geçmesine rağmen- her gün yeni bir bilgiye erişmek hâlâ mümkün, onun için film hakkında daha gerçek bilgilere bu yazıda yer vermek zorunluluğunu duyuyorum.]

Evet, Güzeller Resmi Geçiti (aslında “resmigeçit” birleşik yazılması gereken bir kelimedir) filminin yönetmeni Mehmet Dinler’dir. Fakat filmin başına konulan jenerikte filmin “Seden Film ekibi tarafından gerçekleştirildiği” belirtilmektedir.

Jenerikte yer alan bilgilere göre Necati İlktaç (yıllarca İlktaç olarak bildiğimiz bu soyadı sonradan bazı jenerik -ve afişlerde- İltaç olarak yer aldı) filmin oyuncuları arasındadır. Ve çok ilginç bir nokta, İlktaç’ın yurtdışında bir güzellik kraliçeliği seçimi (kraliçe adaylarının geçişlerini) sırasında -kendi kamerası ile- çektiği bir film (haber? / belge?), bu filmin (Güzeller Resmi Geçiti) çekimine neden olur. İlktaç
bu filmle Kemal Film’e gelir (Kemal Film, Osman F. Seden’in babasının ve amcasının kurduğu film şirketidir, Osman F. Seden sonradan Seden Film diye ayrı bir şirket kuracaktır.) Seden tarafından filmin değerlendirilmesi için, bu filminde içinde yer aldığı bir filmin yapılması düşünülür ve Güzeller Resmi Geçiti bu düşünceden doğar.

Mehmet Dinler, Kemal Film’de çalışmakta ve Seden’e asistanlık yapmaktadır, düşünülen bu filmin yönetmenliği ona verilir. Dinler, filmini kullandığı İlktaç’ı da filmde de oynatır. Filmi yıllar önce gördüm. İlktaç’ın filmde hangi rolde oynadığını (veya nasıl göründüğünü) hatırlamam mümkün değil.

Filmi yine Kemal Film’de yıllarca çalışmış olan Kenan Kurt çeker fakat kullanılan güzellik kraliçeleri adaylarının geçtiği -yurt dışında çekilen- bölümü Necati İlktaç çekmiştir. Bu sadece kamera kullanılarak yapılan bir çekimdir, her hangi bir şekilde -bir yönetmenin yapması gereken- bir rol tarifi, ayarlaması yoktur. Bu nedenle İlktaç’ı, çektiği bu bölüm için Kenan Kurt ile birlikte bu filmin görüntü yönetmeni olarak saymamız gerekir mi?

Aynı şekilde yine İlktaç’ı Dinler ile filmin -ikinci bir- yönetmeni olarak kabul etmek mümkün mü? İlktaç’ın filminin bilebildiğimiz özellikleri ile bu iki şıkka da olumlu (yani İlktaç’ın katıldığı şekilde) cevap vermek mümkün değildir. Bütün bu açıklamalar sonunda filmin “tek” yönetmeni Mehmet Dinler, görüntü yönetmeni ise Kenan Kurt oluyor.

Burada şunu da belirtmek gerekir ki Necati İlktaç, sinemaya ışıkçı olarak başlar ve Kemal Film’de Kriton İlyadis’e asistanlık yapar. 1959’da Fedakâr Kaptan isimi filmde -tek filminde- yönetmenlik yaptıktan sonra (1960 yılından itibaren) Kemal Film’de görüntü yönetmeni (kameraman / genellikle Osman F. Seden filmlerinde) olarak çalışmaya başlar.

(23 Aralık 2013)

Orhan Ünser

Ülkesi Güney Kore’de 2003 yılı sonunda gösterime girdiğinden bugüne dünya çapında milyonlarca hayran edinen ve pek çok sinefilin gözdesi haline gelen “İhtiyar Delikanlı”nın on yıl sonra gösterime giren Amerikan çevrimi son derece yavan bulundu ve 2013’ün en büyük hayal kırıklıklarından biri ilân edildi. Geçmişte bir Hong Kong filminin (“Mou gaan dou-Internal Affairs-Kirli İşler”; 2002) Amerikan çevrimi olan “The Departed-Köstebek”i (2006) yılın en iyi filmi Oscarıyla onurlandıran Hollywood bu yeni çevrimi Razzie (En Kötü Film Oscar’ıyla) Ödülü’ne layık bulacak kadar sevimsiz buldu.

Güney Koreli yönetmen Park Chan Wook’un Türkiye’de “İhtiyar Delikanlı” adıyla gösterilen üç milyon dolar yapım bütçeli filmi “Oldeuboi” Garon Tsuchiya ve Nobuaki Minegishi’nin çizgi romanına (Japon mangasına) dayanmaktaydı… Bu film, seçici kurul başkanlığını Quentin Tarantino’nun yaptığı 2004 Cannes Film Festivali’nde büyük ödül Altın Palmiye’yi Michael Moore’un “Fahrenheit 9/11”ine kaptırsa da, seçici kurul büyük ödülüne layık bulunmuştu. Kısa sürede kült filmler arasında anılmaya başlayan Güney Kore filmi “İhtiyar Delikanlı”nın dünya sinema hasılatı 15 milyon doları bulurken DVD satışları da büyük bir başarıya dönüşmüştü.

Türkiye sinemalarında 2004’te gösterilen, ABD sinema gösterimini 2005 yılında yapabilen “İhtiyar Delikanlı”nın Amerikan çevriminde 2008 yılında yönetmen Steven Spielberg ve oyuncu Will Smith bir araya getirilmeye çalışıldı; ancak bu rüya kadro çeşitli nedenlerle bir araya getirilemedi.

“Oldboy” özgün adıyla (Türkçe ad konulmadan) 03 Ocak’ta Türkiye sinemalarında gösterilecek filmi “Do the Right Thing-Doğruyu Seç” ve “4 Little Girls-Dört Küçük Kız”la iki kez Oscar adaylığı kazanan Spike Lee yönetti. Yapım bütçesisiyse ilk filmin on katına (30 milyon dolara) ulaştı. Baş rollerdeyse “Milk”le Oscar adaylığı elde eden Josh Brolin ile “Pulp Fiction-Ucuz Roman”la Oscar adayı olan Samuel L. Jackson bulunuyor.

Yeni “Oldboy”un senaryosunda “Thor” (2011), “I Am Legend-Ben Efsaneyim” (2007), “Poseidon-Poseidon’dan Kaçış” (2006), “The Cell-Hücre” (2000) gibi filmlere de senaryo yazan Mark Protesevich’in imzası var. Protesevich “Hücre”yle Bram Stoker Ödülüne aday gösterilmişti.

Spike Lee’nin “Oldboy”u; bir gece içkiliyken apansız kaçırılan ve tuhaf, otel benzeri bir ortamda, –onu esir alan kişinin kimliği ve gerekçesiyle ilgili en ufak bir bilgi sahibi olmadan,- eziyetle dolu bezdirici, yalnız ve 20 yıl sürecek bir tutsaklığa terk edilen, bu olay öncesindeyse düşüşte bir reklâm müdürü ve ailesinden uzak bir baba olan Joe Doucett’in (Josh Brolin) akıl sır ermez deneyimiyle açılıyor.

Açıklanamayan şekilde bu kâbustan serbest bırakılan Joe, gün ışığına bir saplantıyla çıkar: Kendisini cezalandıran kişiyi açığa çıkarmak ve daha da önemlisi bunun nedenini anlamak. Her ne kadar artık fiziksel olarak özgür de olsa hâlâ manipüle edilmekte, hâlâ bir komplo ağı içerisinde kaybolmakta ve onu girdaba çeken bu korkunun bedelini ödemektedir. Yanıt arayışı onu genç bir sosyal hizmet görevlisine (Elizabeth Olsen) ve nihayetinde onun özgürlüğünün anahtarını elinde tutan adama (Sharlto Copley) ulaştırır.

(22 Aralık 2013)

Hakan Sonok

[email protected]