Antalya’nın Ardından

Kırküçüncü kez düzenlenen Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni geride bıraktığımız şu günlerde akıllarımızda kalan çok şey var elbette. Meselâ beklenen konukların gelmeyişi ve bundan doğan hayal kırıklıkları, açılış ve kapanış gecelerinde yaşanan aksaklıklar, sunucuların yetersiz duruşları, neredeyse bir öğrenci filmi havasını yansıtan ve tekrar tekrar seanslar öncesinde seyretmek zorunda bırakıldığımız tanıtım filmi, hava şartlarının iyi gitmemesi ve yaşanan talihsizlikler, ödüllerin haklı mı haksız mı dağıtıldığı tartışmaları ya da jüriye rest çekenler… Bütün bunlar aslında bardağın hangi tarafını gördüğünüzle ilgili biraz da. Bardağın boş tarafını görelim diyorsanız yukarıda saydığım eksilere daha yüzlercesini ekleyebilirim. Ancak bunun aksine ben bardağın dolu tarafını görmek isteyenlerdenim ve ne olursa olsun bu açıdan bakarak kaleme alabileceğim keyifli gelişmeler olduğuna inanıyorum.

Türk filmleri geliyor

Bardağın dolu tarafını görmeye devam edecek olursak bu yılki festivalin ardından aklımızda kalan en olumlu olay Türk sinemasının yükselen çizgisine şahit olmamızdı elbette. Kısa metrajların ve belgesellerin de dikkat çekmesi bir yana, özellikle ulusal uzun metraj yarışma bölümündeki filmler sevindiriciydi. Kaldı ki bu filmler yalnızca festivale yetişenler, elbette dahası da gelecek. Ekim ayından itibaren çok sayıda Türk filminin vizyona gireceği yolundaki ipuçları festival sırasında verildi.

Antalya’da gösterim şansını yakalayan ulusal uzun metrajları anımsayacak olursak: İklimler (Nuri Bilge Ceylan), Cenneti Beklerken (Derviş Zaim), Takva (Özer Kızıltan), Eve Dönüş (Ömer Uğur), Kader (Zeki Demirkubuz), 2 Süper Film Birden (Murat Seker), Araf (Biray Dalkıran), Aura (Orhan Oğuz), Kardan Adamlar (Aytan Gönülşen). Bu filmler seanslar arasında, festival sonrasında ve halen daha olumlu ya da olumsuz eleştiri bombardımanına tutulmakta. Hepsini tek tek anlatmak istemiyorum, ancak tadı hâlâ damağımda kalan bir film var ki, o da galasına katılma şansını yakaladığım Nuri Bilge Ceylan’ın tarzından vazgeçmeyerek doyasıya sadelikle işlediği İklimler’i.

İklimler üzerine

İklimler, İsa ve Bahar adlı iki karakterin bitmiş ilişkileri üzerine bir film. Karakterlerin iç dünyaları sürekli basit nedenlerle değişmektedir, tıpkı iklimler gibi… Hem iç dünyalarının hem de gerçek dünyanın iklimlerinde savrulan karakterlerin öyküsü yönetmenin yine o vazgeçilmez durağan plânları, son derece basit ama bir o kadar da kolay kolay bükülemeyecek bir sağlamlıkla kullandığı diliyle bizlere sunuldu. Ceylan, Koza adlı kısa metraj çalışmasıyla başlattığı sinema kariyerini Kasaba, Mayıs Sıkıntısı ve son olarak Uzak ile başarıya taşımıştı. Şimdi tüm bunların ardından gelen İklimler, kanımca yönetmenin en iyi filmi. Ceylan, yine görüntü üzerinde tüm marifetini sergilemiş, minimum diyalogla bu işin de üstesinden gelmiş, seçkin bir film yaratmış. Kimileri için “uyunası” bir film olarak algılanabilir ama İklimler, hem tekniği hem de içeriği açısından çok zengin bir işleyişe sahip. Gala gecesinde yönetmenin söylediği birkaç cümle var ki o da içimi burktu. Şöyle ifade etti Ceylan: “Böylesine dolu bir salon görmek ne güzel, ancak vizyona girdiğinde filmimin seyirci toplayabileceğini sanmıyorum.” Ne kadar da doğru cümleler kurdu yönetmen. Karamsar değildi, gerçekleri söyledi. Zaten daha önce başına gelenler de hep böyle olmamış mıydı? Uzak, Cannes’daki başarısının ardından Avrupa ülkelerinde akın akın ilgi görmüştü ama ya kendi ülkemizde? Salonlarımız dolmuş muydu? Seyredenlerin kaç tanesi katılabilmişti Ceylan’ın o muhteşem görsel şölenine? Kim neyi anlayabilmişti? Yönetmenin bu sözleri bir duygu sömürüsü değildi, sadece gerçeklerdi. Vizyona girdiğinde kaçırılmaması gerekir diyorum.

Ödüller kimin?

Antalya’nın ardından aktarabileceğimi son şey ise ödüllerin kimlere verildiği. Bir şekilde paylaştırıldı ödüller, haklı ya da haksız… Nasıl bir politika izlendi? Bilinmez. Ama sonuç olarak iyi ki ödüller verildi, en azından yaratan insanların bundan sonraki üretimlerine birer katkı olacak, orası kesin. Ve işte ödüller sahiplerini buldu:

En iyi film dalında büyük ödülü Kader filmiyle Zeki Demirkubuz alırken, ikinciliği Özer Kızıltan’ın Takva’sı aldı. Takva ayrıca En İyi Erkek Oyuncu, Senaryo, Görüntü Yönetmeni, dahil olmak üzere toplam dokuz ödülün sahibi oldu. Takva’nın başrolünde seyrettiğimiz Erkan Can’ın Gemide’den sonra bir kez daha muhteşem bir performans sergileyerek ödülü hak ettiğine inanıyorum. Aldıkları ödüllere şaşıranlar da oldu. Örneğin Nuri Bilge Ceylan İklimler filmine En İyi Kurgu dalında ödül verilmesine karşı duyduğu hayreti dile getirdi. Bir başkası da Sibel Kekilli idi. Kekilli, soru dolu ifadesi ve bakışları içerisinde Eve Dönüş filmindeki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldı. Festivalde dikkati çeken bir başka film ise Cenneti Beklerken idi. Derviş Zaim’in yönetmenliğini yaptığı film En İyi Görsel Efekt dalında ödüle lâyık görüldü.

Denizden esen ılık rüzgar eşliğinde festival sona erdi, Antalya şimdi sessiz ve sakin… Ama Antalya’da kaçırdıklarınız için endişelenmeyin, çünkü bu filmlerin bir kısmı “Filmekimi” kapsamında Emek sinemasında da gösterime girecek. Ayrıca Türk filmleri de Ekim ayından itibaren vizyonda olacak. Festivalde görmüş olsanız bile ödüllü Türk filmlerini vizyonda bir kez daha seyretmek keyifli olacak.

(30 Eylül 2006)

Âlâ Sivas

9. Uluslararası 1001 Belgesel Film Festivali

9. Uluslararası 1001 Belgesel Film Festivali 29 Eylül – 05 Ekim 2006 tarihleri arasında yapılıyor. Festival açılışı bu yıl 29 Eylül’de Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) Baba Zula Grubu müziğiyle renkleniyor. Festivalin açılış filmi ise, Ortadoğu’da yaşananları anlatan Cenin Cenin filmi. Pek çok festivalde politik nedenlerle sert bir film olarak değerlendirilen Cenin Cenin, Filistin ve İsrail arasında yaşananlara birebir tanıklık eden bir film. Festivalde sunulacak yerli ve yabancı 124 film, Atatürk Kültür Merkezi, İtalyan Kültür Merkezi, Fransız Kültür Merkezi ve Anadolu yakasındaki Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nde gösterilecek.

Altyazı Dergisi’nin 55. Sayısı Çıktı

Altyazı Dergisi’nin Ekim sayısı çıktı. Dergide; Ken Loach, Beş Vakit, Michele Soavi, Sessiz Tepe (Silent Hill) üzerine inceleme yazıları ve Ebru Ceylan, Zeynep Özbatur, Gökhan Tiryaki, Taner Özbilen, Murat Şeker, Ömer Faruk Sorak, Biray Dalkıran ile söyleşiler var. 43. Altın Portakal Film Festivali, 12. Saraybosna Film Festivali, 59. Locarno Film Festivali, Filmekimi, Gezici Festival,ve DVD tanıtımları, 13, Lolipop, Sudaki Kız, Kuzey Faresi, Eski Süper Sevgilim, Fedai ve Arabalar adlı filmlerin eleştirileri, Box Office, Yıldız Tablosu, Haberler, Ayın Filmleri gibi klâsik bölümler de yer alıyor.

Arayış (Yönetmen: Asif Kapadia)

Asif Kapadia’nın yönettiği ve Sarah Michelle Gellar, Peter O’Brien, Sam Shepard ile Erinn Allison’un oynadığı Arayış (The Return), 22 Aralık 2006‘da 35 Milim Filmcilik dağıtımıyla D Productions tarafından vizyona çıkarıldı.
Joanna Mills’in, bir nakliyat şirketinde satış temsilcisi olarak başarılı bir görevi vardır. Ancak özel hayatı babası ve onun için saplantılı duygular besleyen eski erkek arkadaşı tarafından alt üst olmuş durumdadır. Birgün hiç tanımadığı bir kadının hunharca öldürülmesine tanık olur ve bir sonraki hedef kendisidir. Gördüğü kâbuslar, onu öldürülen kadının yaşadığı yere götürür.

Arayış (Yönetmen: Asif Kapadia) yazısına devam et

Babam ve Oğlum Soundtrack’i Avrupa’nın En İyisine Aday Oldu

Çağan Irmak tarafından yönetilen ve müzikleri Evanthia Reboutsika tarafından hazırlanan geçen sezonun flaş filmi Babam ve Oğlum’un soundtrack’i, Avrupa’da Dünyada Yılın En İyi Soundtrack’i Ödülü için aday oldu.
Babam ve Oğlum’un soundtrack’i Les Brigades du Tigre (Oliver Florio), Monster House (Douglas Pipes), The Proposition (Nick Cave, Warren Ellis) ve The Thief Lord (Nigel Clarke, Michael Csanyi Wills) adlı soundtrack’lerle yarışacak.

Çılgın Dostlar

Roger Allers ile Jill Culton’ın yönettiği ve Martin Lawrence, Ashton Kutcher, Jon Favreau ile Gary Sinise’ın seslendirdiği Çılgın Dostlar (Open Season), 29 Aralık 2006’da Warner Bros. dağıtımıyla Warner Bros. tarafından vizyona çıkarıldı.
Vahşi doğada yaşama becerisini yitirmiş, evcil bir bozayı olan Boog (Martin Lawrence) bir deri bir kemik kalmış, hızlı mı hızlı konuşan geyik Elliot’la (Ashton Kutcher) tanışınca bütün dünyası alt üst olur. Elliot, Boog’u, park korucusunun garajdan bozma rahat evini terk etmeye ve açık havanın harika tadına bakmaya ikna edince, işler çabucak sarpa sarar.

9. Uluslararası 1001 Belgesel Film Festivali’nde Yan Etkinlikler

Türkiye’nin ilk ve tek belgesel film festivali, bu yıl izleyicilerini, koltuklarında oturup, üretilmiş olanı izlemenin yanı sıra, üretime katılmaya ve aktivist olmaya çağırıyor. Dünyaca tanınmış ABD’li belgeselci Sam Pollard, festival kapsamında belgeselde kurgu (post production) üzerine Hayatı Kurgulamak başlıklı bir masterclass (ustalık dersi) verecek. Aynı zamanda festivalde gösterilen Time Piece filminin yönetmenlerinden olan ve festivalde başka filmleri de bulunan Sam Pollard deneyimli bir belgeselci. Filmde bir dil oluşturmanın en kritik süreci olan kurgu üzerine yapılacak olan masterclass 30 Eylül 2006 Cumartesi günü, Saat 11:00’de Bahçeşehir Üniversitesi, Beşiktaş Kampüsü’nde izlenebilecek.

Kültür / Culture: Türk / Amerikan Değişim Projesi

Belgesel Sinemacılar Birliği, Full Frame Enstitüsü ve Kuzey Carolina Eyaleti Uluslararası Ziyaretçiler Konseyi / Dünya İşleri Konseyi’nin işbirliğinde Kültür / Culture: Türk / Amerikan Değişim Projesi, gerçekleştirildi. Proje, “kültürlerarası anlayış ve saygıyı geliştirmek üzere belgesel sinemayı kullanan yenilikçi sinemacı değişim programı” olarak adlandırılıyor.
Altısı ABD’den, altısı Türkiye’den olmak üzere 12 sinemacı bu projede bir araya geldi. Amaç, kültürel kökenlerin soyut kavramların anlatılmasında nasıl etkili olduğunu araştırabilmekti. Zaman kavramı altı ayrı parçaya ayrıldı: Şafak vakti, Sabah, Öğle, Öğleden sonra, Alacakaranlık ve Gece yarısı. Her tema biri Amerikalı biri Türk olmak üzere iki yönetmene dağıtıldı ve her sinemacı kendi konusu hakkında kısa bir film üretti. Ve bu kısa filmler bir araya getirilerek, bir toplama film Zaman Parçası oluşturuldu.

Ölesiye Aşk

Christophe Ali ile Nicolas Banilauri’nin yönettiği ve Denis Lavant, Isild De Besco, Pascal Bongard ile Yann Tregouet’in oynadığı Ölesiye Aşk (Camping Sauvage / Wild Camping), 10 Kasım 2006‘da 35 Milim Filmcilik dağıtımıyla Erman Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Yaz tatilinde göl kenarında bir kampta 17 yaşındaki Camille, kendisini ailesi ve erkek arkadaşı arasında sıkışmış hissetmektedir. Camille kampta bir süre 40 yaşındaki Blaise ile karşılaşır. Camille de Blaise de yaşama karşı isteksizdir. Bu durum, onları birbirlerine yaklaştırırken, diğerlerinden uzaklaştırır.

9. Uluslararası 1001 Belgesel Film Festivali’nden Yönetmenlerle “Özel” Buluşmalar

Bu yıl 1001 Belgesel Film Festivali, katılımcı yönetmenlerini sadece izleyicisiyle buluşturmakla kalmıyor, basına özel buluşmalar da düzenliyor. Yurtdışından ve yurtiçinden festivale katılan yönetmenler temalarına göre gruplandırılarak, basınla bir araya getiriliyor. İtalyan Kültür Merkezi’nde yapılacak bu buluşmalarda katılan yönetmenlerle tek tek ropörtaj yapma şansı da sunulacak.