Atıf Yılmaz’ın yönettiği ve Hale Soygazi, Aytaç Arman, Cüneyt Çalışkur ile Metin Belgin’in oynadığı Bekle Dedim Gölgeye, Mart 1991’de Yeşilçam Filmcilik tarafından vizyona çıkarıldı.
Ümit Kıvanç’ın romanından yola çıkarak Barış Pirhasan’ın senaryosunu yazdığı 1990 yapımı film, Atıf Yılmaz’ın 12 Eylül ve öncesine eğildiği, politik içerikli çalışmalarından biri.
68 kuşağından dört arkadaşın yıllar içerisinde yaşadığı savruluşu anlatan yapım, finaldeki uzun monologla da hatırlanıyor.
Sadi Çilingir tarafından yazılmış tüm yazılar
Çingeneler Zamanı
Emir Kusturica’nın yönettiği ve Davor Dujmovic, Ljubica Adzovic, Bora Todorovic ile Husnija Hasimovic’in oynadığı Çingeneler Zamanı (Time of the Gypsies / Dom za Vesanje), Mayıs 1990’da Özen Film dağıtımıyla Özen Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Annesi genç yaşta ölünce babasının terkettiği Perhan, büyükannesiyle birlikte, yoksulluk içinde yaşamaya başlar. Yüksek ahlâki değerlere sahip büyükanne O’na büyük bir sevgiyle bakar. Hasta kız kardeşi için de endişelenen Perhan kandırılarak İtalya’ya götürülür, hırsızlık ve çocuk alım satım işlerine karıştırılır.
Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni
Yavuz Turgul’un yönettiği ve Şener Şen, Pıtırcık Akkerman, Aytaç Yörükaslan ile Yavuzer Çetinkaya’nın oynadığı Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni, Mart 1990’da Erler Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Haşmet Asilkan, 60’lı ve 70’li yıllardaki Yeşilçam furyasında sayısız aşk filmine imza atmış bir yönetmendir. Gururlu bir adam olan, yaptığı işi ve kendisini inanılmaz ciddiye alan Haşmet, eski güzel günlere geri dönmek ister. Bunun için son kurşunlarını kullanıp, her türlü imkânı seferber edecek ve bir başyapıt film çekecektir. Ancak Türkiye’de ne bunun için doğru bir zamandır, ne de birlikte yola çıktığı insanlar işini O’nun kadar ciddiye alıyordur.
Hanım
Halit Refiğ’in yönettiği ve Yıldız Kenter, Eşref Kolçak, Fatoş Sezer ile Faruk Dilaver’in oynadığı Hanım, Ocak 1990’da Odak Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Yıllar önce bir deniz kazasında Yüzbaşı kocasını yitiren Osmanlı paşası torunu Olcay Hanım ölüm korkusuyla yaşamaktadır. Çünkü rahim kanseridir. Ama asıl korkusu kendi ismini verdiği kedisidir. Yaşamının tek dostu ve canlı varlığı olan kedisine, ölümünden sonra kim sahip çıkacaktır?
Derinlik Sarhoşluğu
Luc Besson’ın yönettiği ve Rosanna Arquette, Jean – Marc Barr, Jean Reno ile Paul Shenar’ın oynadığı Derinlik Sarhoşluğu (Le Grand Bleu – The Big Blue), Ağustos 1989’da Özen Film dağıtımıyla Özen Film tarafından vizyona çıkarılıyor.
Akdeniz kıyılarında birlikte büyüyen Enzo ve Jacques’ın ortak tek noktası dalış tutkusudur. Ancak bu tutku farklı boyutlardadır; Jacques denizle arasındaki özel bağdan dolayı dalarken Enzo heyecan arayışındadır. Serbest dalışta dünyanın en iyi isimleri olan Enzo ve Jacques, yıllar sonra dünya şampiyonluğu için birbirlerine rakip olurlar. Bu rekabetin en yakın tanığı ise Jacques’i seven Johanna’dır.
Arabesk
Ertem Eğilmez’in yönettiği ve Şener Şen, Müjde Ar, Uğur Yücel ile Necati Bilgiç’in oynadığı Arabesk, Şubat 1989’da Er-Ar (Erler Film – Arzu Film) tarafından vizyona çıkarıldı.
Müjde ile Şener birbirini seven iki âşıktır. Müjde’nin babasının bir oyunu üzerine ayrılırlar. Birbirlerinden habersiz İstanbul’a gelirler. Önce Şener’in, sonra da Müjde’nin yolları Gazinocular Kralı ile kesişir. Müjde ile Şener, birbirlerine kavuşurlar ancak çocukluklarından beri yakalarını bırakmayan Kaya, her zaman onlara engel olur. Gazinocular Kralının da Müjde’ye tutkusu, durumu içinden çıkılmaz bir hale getirir. Kaya, kavuşmalarını ölümlerinden sonra dahi engellemeye çalışacaktır.
Gün Uzar Yüzyıl Olur: Mankurt
Hoca Narlıyev’in yönettiği ve Tarık Tarcan, Yılmaz Duru ile Maya Aymedova’nın oynadığı Gün Uzar Yüzyıl Olur: Mankurt, Tuğra Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Juan Juan’lar, Orta Asyada yaşayan Serdar Beyin oymağına saldırırlar. Oğlu Yalaman dahil, gençlerin çoğu esir düşer. Juan Juan’lar ele geçirdikleri gençlerin beynini yıkayarak onları birer “mankurt” yaparlar. Yalaman’ın annesi Ayım, kaçırılan oğlunu bulur. Kadın, çobanlık yapan oğlunu, geçmişini hatırlaması için ikna etmeye çalışır. Fakat Yalaman’ın beyni öylesine yıkanmıştır ki, tanımadığı annesini sahibine zarar verecek korkusuyla öldürür.
Gün Uzar Yüzyıl Olur: Mankurt yazısına devam et
1900
Bernardo Bertolucci’nin yönettiği ve Robert De Niro, Gerard Depardieu, Dominique Sanda ile Francesca Bertini’nin oynadığı 1900 (Novecento), Mart 1988’de Film Pop dağıtımıyla Film Pop tarafından vizyona çıkarıldı.
1900 yılının yazında, Kuzey İtalya’nın taşra bölgesi Emilia Romagna’daki aristokrat bir çiftlikte, iki çocuk doğar: Olmo Dalco, çiftlikteki bir tarım işçisinin gayrimeşru çocuğu, Alfredo Berlinghieri ise toprak sahibi olan zengin ailenin mirasçısıdır. Olmo ve Alfredo, her ne kadar iki ayrı dünyaya ait olsalar da, ikisi arasında bir dostluk gelişir. Ne var ki değişen koşullar, bu dostluğun düşmanlığa dönüşmesine neden olacaktır.
Selamsız Bandosu
Nesli Çölgeçen’in yönettiği ve Şener Şen, Uğur Yücel, Ali Uyandıran ile Üstün Asutay’ın oynadığı Selamsız Bandosu, Şubat 1988’de Arzu Film – Erler Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Cumhurbaşkanı’nın trenle yurt gezisine çıkacağını öğrenen Selâmsız ilçesinin Belediye Başkanı, meclisi toplar. Kasabanın dertlerini anlatmak için Cumhurbaşkanı’na bir karşılama töreni düzenleyeceklerdir. Bu karşılama için bando takımı kurulur. Ancak bu iş için bir şef gerekmektedir. Şef, İstanbul’dan getirilir. Cumhurbaşkanı’nı bandoyla karşılarlar. Ancak tren ilçede durmaz. Cumhurbaşkanı yalnızca halkı selâmlar, geçer gider. Belediye Başkanı ve halk büyük bir düş kırıklığına uğrar.
Herşeye Rağmen
Orhan Oğuz’un yönettiği ve Talat Bulut, Şerif Sezer, Bülent Oran ile Hakan Çıracı’nın oynadığı Herşeye Rağmen, Kasım 1987’de vizyona çıkarıldı.
Hasan uzun süre hapiste yattıktan sonra tahliye olup çıkar. Kendine bir iş arama çabalarının sonucunda da çareyi, bir Protestan kilisesinin cenaze arabası şoförlüğüne talip olmakta bulur. Hayatını yeni bulduğu işiyle kazanırken de, bir gurbetçinin dul karısıyla tanışır. Genç adam cinsel açlık içinde kıvranan kadına garip bir ilgi duysa da onunla gerçek bir iletişim kuramaz.
Anayurt Oteli
Ömer Kavur’un yönettiği ve Macit Koper, Serra Yılmaz, Orhan Çağman ile Şahika Tekand’ın oynadığı Anayurt Oteli, Odak Film – Alfa Film tarafından Ekim 1987’de vizyona çıkarıldı.
Anayurt Oteli, Ömer Kavur’un rüyalar, simgeler ve nesnelerle eylemlerin gizli anlamları aracılığıyla zamanın geçişini anlatmasıdır. Yalnızlıktan kurtulamayan otel müdürü Zebercet, söz verip dönmeyen bir kadın müşterisini takıntı haline getirince, ezici yalnızlığını filmler, horoz dövüşleri ve hizmetçisine sarkıntılık yaparak hafifletmeye çabalar. Meçhûl kadın, ister bir anı ister hayalet olsun, müdür Zebercet’e ve otele sürekli musallat olur.
Şeytan Çıkmazı
Alan Parker’ın yönettiği ve Mickey Rourke, Robert De Niro, Lisa Bonet ile Charlotte Rampling’in oynadığı Şeytan Çıkmazı (Angel Heart), Aralık 1987’de Özen Film dağıtımıyla Özen Film tarafından vizyona çıkarılıyor.
Çok başarılı özel bir dedektif olan Harry Angel, kendisini Louis Cyphre olarak adlandıran ve tanıtan gizemli birisi tarafından Johnny Favorite adlı bir şarkıcıyı bulmak için görevlendirilir. Ancak özel dedektifin yaptığı soruşturma ilerledikçe beklenmedik, esrarengiz ve karanlık bir hal almaya başlar. Alan Parker’ın gizem dolu başarılı filmi 1987 yılında William Hjortsberg’in Düşen Melek (Falling Angel) adlı romanından beyazperdeye uyarlanmıştı.
Hayallerim Aşkım ve Sen
Atıf Yılmaz’ın yönettiği ve Türkan Şoray, Oğuz Tunç, Müşfik Kenter ile Engin İnal’ın oynadığı Hayallerim Aşkım ve Sen, 1987’de Gülşah Film dağıtımıyla Odak Film tarafından vizyona çıkarılıyor.
Film, naif bir senaristin ünlü bir yıldıza aşkının hikâyesi paralelinde Yeşilçam ortamını anlatıyor. Filmin kahramanı senarist Coşkun, çocukluk yıllarından beri ünlü yıldız Derya Altınay’a âşıktır. Öyle ki, onun canlandırdığı film kahramanları Nuran ile Melek, genç adamın hayatına sızmışlardır. Coşkun, Derya ile tanışma fırsatı bulur, düşsel bir aşk hikâyesi yazar. Senaryo, sonunda filme çekilir ve başrolü de Derya oynar, fakat film beklentilerden uzaktır.
İpekçe
Bilge Olgaç’ın yönettiği ve Perihan Savaş, Berhan Şimşek, Gülsen Tuncer, Oktar Durukan ile Kemal İnci’nin oynadığı İpekçe, Aralık 1987’de Varlık Film dağıtımıyla Varlık Film tarafından vizyona çıkarıldı.
Film, bir hayat kadınının değişmeyen yazgısını ve etrafındakilerin ikiyüzlülüğünü masalsı bir atmosferde aktarıyor. Öyküde, genç bir hayat kadını, Anadolu’nun isimsiz bir köyüne rastgele bırakılır. Köylüler, kim olduğunu ve geçmişini bilmediği bu güzel ve yalnız kadını öylesine severler ki, ona İpekçe adını verirler. Köyün genç nakışçısı Seyit de bu kadına âşık olur. Film, Toroslar’ın bir dağ köyünde geçmiş gerçek olaylardan esinlendi.
On Kadın
Şerif Gören’in yönettiği ve Türkan Şoray, Erdal Özyağcılar, Songül Ülkü ile Bilal İnci’nin oynadığı On Kadın, 1987’de Uzman Film tarafından vizyona çıkarılıyor.
Erkek egemen bir dünyada ayakta kalmaya çabalayan çeşitli kadın portreleri. On Kadın’da gazeteci, ana-kız, feminist, gelin, köylü kadın gibi başlıklarla toplumun farklı sosyopolitik kesimlerden kadınların birbirinden özgün ve bağımsız hikâyeleri farklı bölümlerde anlatılıyor. Yönetmen Gören, 1944’te İskeçe’de doğdu. İstanbul Erkek Lisesi’nden mezun oldu. 1962’de kurgucu olarak Yeşilçam’a adım atan Gören, yüzlerce filmde asistanlık yaptı, ilk filmi Endişe’yi ise 1974’te çekti.